“Rus” sözünün canlı dildə işlənən forması. [Məşədi İbad:] Bax, mən iki yaşında urus balası görmüşəm ki, başı ağappaq qar kimi
is. Xəmiri kündələyərkən və ya yayarkən ələ yapışmaması üçün onun üstünə səpilən az un. İki evin urvasından bir fətir olar
sif. və is. Urva kimi istifadə edilən, işlədilən. Nə od var, nə ocaq, nə urvalıq un; Bürüşüb bir küncdə yamaqlı xurcun
is. dan. Hörmət, izzət, ehtiram, sayğı; təsir, nüfuz, etibar. Keçəl Həmzə sayılmayan, urvatı olmayan bir adam idi
sif. dan. Sayılan, hörməti olan, hörmətli, nüfuzlu, etibarlı. [Qarakişi:] Bax, Əsəd kişi hamıya yaxşılıq elədi
sif. dan. Urvatı, hörməti, nüfuzu olmayan; sayılmayan, hörmətsiz, etibarsız. Gör nə qədər urvatsızıq ki, Qəni bəyin evinin yanmasında da bizdən şübhəl
[rus.] tar. Çar Rusiyasında qəza polisinin aşağı rütbəli xidmətçisi. Lap elə axşamüstü, günün gedən vaxtı uryadnik kişini beləcə döydüyü yerdə, Abbası
is. qəd. 1. Ağıl, kamal, zəka, dərrakə, fərasət, idrak. 2. Ədəb, tərbiyə
sif. Usandıran, bezdirən, bıqdırıcı, bezikdirici, yorucu, üzücü. [Rza Ulduza:] Hər şey cansıxıcıdır, usandırıcı, yorucudur
“Usandırmaq”dan f.is
f. Təngə gətirmək, bezdirmək, bıqdırmaq; yormaq, üzmək. Məni candan usandırdı, cəfadan yar usanmazmı? Füzuli
“Usanmaq”dan f.is
f. Təngə gəlmək, bıqmaq, bezmək, canı sıxılmaq, yorulmaq, üzülmək. [Doktor Zibeydəyə:] Həyat öz-özlüyündə mücərrəd olaraq o qədər gözəldir ki, ondan d
sif. Yorulmaz, yorulmaq bilməyən
is. Yorulmazlıq, yorulmaq bilməmə
sif. qəd. 1. Ağıllı, dərrakəli, zəkalı, fərasətli. 2. Ədəbli, tərbiyəli, ağıllı-kamallı. Yadımdadır onun: “Gözəl balam usludur; Yoxsa nağıl söyləmərəm
is. 1. Bir sənəti lazımınca, əsaslı surətdə öyrənib onunla məşğul olan adam; sənətkar. Bununla belə onun bircə nəfər həqiqi dostu var idi: saatsaz ust
is. köhn. Bir neçə ustaya rəhbərlik edən usta, baş usta. Ustabaşı kənarda durub məlumat verir, qabarlı əllər ilmə düyürdü
bax ustadanə
is. [fars.] Elm və ya sənət sahəsində geniş və dərin məlumatı və qabiliyyəti olan şəxs. Qabil şagird ustad olur ustadan
zərf və sif. [fars.] köhn. Ustalıqla, ustacasına, məharətlə, bacarıqla, məharətli. Qüdrətli fikir və sözlərin düzgün, yerində, ustadanə deyilməsi cüml
is. Məharət, bacarıq; bir işdə qazanılan şöhrət. Qəribin ustadlığı ətrafa yayılmışdı. “Aşıq Qərib”
is. [fars.] Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatında çox vaxt qoşma, bəzən də divani şəklində olub, məzmunca hikmətamiz, nəsihətamiz, fəlsəfi məzmunda şei
“Ustalaşmaq”dan f.is
f. Ustalığı, təcrübəsi, məharəti, bacarığı artmaq; püxtələşmək, bişmək, təcrübələnmək. …Həmişə də qiymətli xam at alıram ki, onu qoşquya öyrədim və bu
is. 1. Hər hansı bir sahədə çalışan ustanın işi, peşəsi. 2. Hər hansı bir sahədə böyük bacarıq, məharət
bax ustacasına. …Müalicə müvəqqəti vasitələrdən ustayana istifadə etməyi bacarmaqdan asılıdır. Mir Cəlal
is. 1. Azyaşlı oğlan, ya qız; çocuq. Uşaqlar üçün kitab. Uşaqların tərbiyəsi. – Şerə başlarkən uşaqdım, dostlar! S
sif. Öz uşaqlarını, öz övladlarını həddən artıq sevən, onlara qayğı və nəvaziş göstərən; övladcanlı. Uşaqcanlı ana
is. Öz uşaqlarını, öz övladlarını həddən artıq sevmə, onlara çox qayğı və nəvaziş göstərmə; övladcanlılıq
zərf Uşaq kimi, qeyri-ciddi, sadədilcəsinə, sadəlövhcəsinə. Uşaqcasına hərəkət. Uşaqcasına mühakimə. – Ayrım qızı Kərim babanın uşaqcasına işlərindən,
“Uşaq”dan oxş. Uşaqcığaza nə oldu? Uşaqcığaz bərk qızdırıb. – [Xanımnaz:] …Uşaqcığazım üçün qorxuram
kiç. Kiçik uşaq, balaca uşaq, yazıq uşaq. [Tükəz:] [Hacı Qaranın] başına bir iş gəlsə, uşaqcıqlarım yetim qalacaq
sif. Öz südü ilə uşağını bəsləyən, südəmər uşağı olan. Uşaqəmizdirən analar
“Uşaqlaşmaq”dan f.is
f. Qocalıqdan ağlı zəifləşmək, xərifləmək, özünü uşaq kimi aparmaq. Görünür, adam qocaldıqca uşaqlaşır
sif. Uşağı ya uşaqları olan. Uşaqlı qadın. – [Cəmilə:] Əhməd uşaqlı anaya heç bir zaman kəm baxa bilməz
is. 1. Uşaq yaşları. Uşaqlıq dövrü. Uşaqlıq illəri yadımdadır. Uşaqlığı kənddə keçib. Uşaqlıq xatirələri
zərf Uşaqlıq illərindən, uşaq olduğu vaxtdan, lap kiçik yaşlarından. Məndə uşaqlıqdan folklora maraq oyadan Yusif əmi olmuşdur
is. tib. Hamiləliyin süni yolla vaxtından qabaq dayandırılması və dölün ana bətnindən çıxarılması
sif. Uşaqları sevən, balaca uşaqlara nəvaziş göstərən, onları əyləndirməyi sevən (adam)
is. Uşaqlara məhəbbət, uşaqları sevmə
sif. Uşağı, övladı olmayan, övladsız. Uşaqsız qadın
is. Uşağı, övladı olmama; övladsızlıq; sonsuzluq
is. köhn. [rus., əsli ing. “Schooner”dən] İkidorlu yelkənli gəmi (qayıq). [Yengə:] Hacı ağa, gəlinin sənə salam verir, ona nə bağışlayırsan? Qayınata
is. köhn. Uşqun sahibi, uşqunda işləyən, gəmiçi
sif. və is. Çox utanan, alışmadığı mühitdə, şəraitdə adamların yanında sıxılan, üzü qızaran. Utancaq uşaq
bax utanılacaq. Əslində iş öz-özlüyündə bir az [Nadirin] nəzərində utancaqlı idi. B.Talıblı
is. Utancaq adamın hal və xasiyyəti, hər şeydə utanma xasiyyəti. Utancaqlıq yaxşı şeydir, amma öz yerində! Mir Cəlal