is. mus. Azərbaycan xalq oyun havalarından birinin adı
sif. İnnab rəngində, qırmızı. İnnabı parça. – Simi-zənəxdandı, mirvaridəndan; İnnabı ləbləri can dərmanıdı
is. İnnab ağacları əkilmiş yer. Bağ başdan-başa innablıqdır
is. [lat.] anat. Bədənin və ya toxumanın qeyri-bərabər elementlərlə təchizi
is. [ər.] “Üns” (insan) və “cins” sözlərinin dəyişilmiş şəkli olub, “bəşər, insan, canlı” mənasında işlənir
is. [ər.] 1. İnsanda vicdan və ədalət hissi, öz hərəkətləri üçün mənəvi məsuliyyət hissi; vicdana müvafiq hərəkət
zərf [ər.] İnsafla deyilsə, düzü deyilsə, həqiqətdə (təsdiq bildirir). İnsafən o, yaxşı işçidir. İnsafən yaxşı uşaqdır
sif. İnsafı olan, insafla iş görən. İnsaflı adam. – [Vəli bəy:] Çox insaflı adamsan, mən çalışmağımı hesab etmirəm, çünki dost dost yolunda canını da
sif. 1. İnsaflı olmayan, mürüvvətsiz; zalım, qəddar, rəhmsiz. İnsafsız günəş də ki batmaq bilmirdi. E
zərf Rəhmsizcəsinə, amansızcasına, vəhşicəsinə. [Ərəblinskini] insafsızcasına döymüşdülər. S.Rəhimov
is. Rəhmsizlik, mürüvvətsizlik; zalımlıq, qəddarlıq. // Vicdansızlıq, ədalətsizlik, haqsızlıq; vicdansız, haqsız hərəkət
is. [ər.] 1. Adam, bəşər. Ey mələksima ki səndən özgə heyrandır sana; Həq bilir, insan deməz, hər kim ki insandır, sana
sif. İnsana oxşayan, adama oxşayan, insanı xatırladan. ◊ İnsanabənzər meymunlar zool. – qorilla, gibbon, oranqutanq və şimpanzenin mənsub olduğu meymu
zərf və sif. İnsana yaraşan tərzdə, insana layiq, insan kimi. İnsancasına rəftar. İnsancasına münasibət
bax adamdanqaçan
[ər. insan və fars. …giriz] bax insandanqaçan
sif. [ər.] İnsana xas olan, insana aid olan; bəşəri. Yüksək insani ləyaqət. – Cabbarlının qəhrəmanları nəcib insani hisslərə malikdirlər
is. [ər.] 1. top. Bütün insanlar, bəşəriyyət, insan övladı, insan cəmiyyəti. [Abdulla bəy Asi və S.Ə
[ər. insaniyyət və fars. …pərvər] bax insanpərvər. …Fərhad oxumuş olduğu üçün [Aslan] onu özündən daha mərhəmətli, insaniyyətpərvər və safdil ədd edir
bax insanpərvərlik. [Məktubda belə yazılmışdı] “…Daima insaniyyətpərvərlikdə və qan qardaşlığına himmət göstərmənizi arzu edirik…”
sif. İnsaniyyəti, insanlığı olmayan, insanlıq sifət və fəzilətlərindən məhrum; mürüvvətsiz, vicdansız
is. İnsaniyyəti, insanlığı olmayan adamın hal və sifəti; mürüvvətsizlik, vicdansızlıq
is. 1. top. Bəşəriyyət, insanlar. Sən mükafatını insanlığa xidmətdə ara; Əbədi zövqü, təsəllini həqiqətdə ara
sif. [ər. insan və fars. …pərvər] İnsanları sevən, insanlara məhəbbət bəsləyən; humanist. İki ağıllı, aydın fikirli, nəcib və mədəni gəncin … faciəsin
bax insancasına
is. İnsanları sevmə, insanlara məhəbbət bəsləmə, onlara kömək etməyə hazır olma; humanizm. …Azərbaycan xalqının müqəddəs insanpərvərlik duyğuları həmi
bax insanpərvər
bax insanpərvərlik
sif. Adamdanqaçan, insanlara məhəbbəti olmayan, adamları sevməyən
is. İnsanlara qarşı nifrət, adamlara qarşı kin; insanları sevməmə
sif. İnsan olmayan, insan yaşamayan; adamsız. İnsansız yerlər. – …İnsansız təbiət Mirzəyə sanki həmlə edirdi
is. [lat.] Günəş radiasiyası
is. [lat.] 1. Hər hansı bir sahədə işlərin düzgün aparılması və qanunlara düzgün əməl edilməsi üzərində nəzarət edən vəzifəli şəxs; nəzarətçi
is. İnspektor vəzifəsi. İnspektorluq etmək. İnspektorluğa təyin olunmaq
is. [lat.] Vəzifə pillələri
[lat.] 1. biol. Canlıların, daxili və ya xarici mühitin dəyişməsinə cavab olaraq anadangəlmə, qeyri-şüuri və qeyriiradi məqsədəuyğun hərəkət etmə və y
sif. [lat.] 1. biol. İnstinktə aid olan, instinktdən törəyən (bax instinkt 1-ci mənada). Arıların şan və ya quşların yuva tikməsi, quşların isti ölkəl
[lat.] 1. Bəzi elmi-tədqiqat idarələrinin adı. Dilçilik institutu. Elmi tədqiqat institutu. 2. Bolşevik inqilabından əvvəl: imtiyazlı siniflərdən olan
sif. [lat.] Müxtəlif musiqi alətlərində ifa olunan musiqi alətlərində çalınmaq üçün yazılmış. İnstrumental musiqi
is. mus. Hər hansı bir musiqi alətində çalan çalğıçı. Xanəndə və instrumentalçılardan ibarət ansambl
[rus.] mus. 1. Bir musiqi əsərinin orkestr və ya instrumental ansambl tərəfindən çalınmaq üçün uyğunlaşdırılması
[lat.] əcz. Heyvanların mədəaltı vəzilərindən alınan hormon (orqanizmdə karbohidrat mübadiləsində iştirak edir)
is. [lat.] Beyin qan damarlarının kəskin pozulması
is. [ər.] köhn. 1. Qayırma, yaratma, qurma, vücuda gətirmə, tikmə. Gəmi inşası. Mədən inşası. – Xəndəkdə qazıntı işləri qurtarandan sonra, dörd iri bo
is. [ər. “inşa” söz. cəmi] Tikinti, tikinti işləri. İnşaat materialı. İnşaat mühəndisi. İnşaat idarələri
is. İnşaat işləri ilə məşğul olan adam, bina və s. tikən. Əməkdar inşaatçı (fəxri adı). // İnşaat işçisi
is. [ər.] şair. Bir ədəbi parçanı yüksək səslə və gözəl bir əda ilə oxuma; deklamasiya. □ İnşad etmək (eləmək) – şeir demək, şeir yazmaq
ara s. [ər.] “Allah qoysa”, “Allah deyən olsa”, “Allah istəsə”, “Allahın iradəsi olsa” mənalarında xeyir-dua, dilək təbiri