RAYON

is. [ fr. ]
1. Bir ərazinin hər hansı bir coğrafi, iqtisadi və b. cəhətdən tam bir vəhdət təşkil edən hissəsi. Sənaye rayonu. Kənd təsərrüfat rayonu. Ölkənin şimal rayonları. Tərəvəzçilik rayonu.
– Bibiheybət Bakının qədim neft rayonlarından biri sayılırdı. M.Hüseyn.

// Yaşayış məntəqəsinin müəyyən xüsusiyyətləri ilə səciyyələnən hissəsi. Fəhlə rayonu. Mərkəzi rayon.
// Bir hadisənin baş verdiyi və yayıldığı yer. Hərbi əməliyyat rayonu. Daşqın rayonu.
2. Vilayət, ölkə və respublikaların, eləcə də böyük şəhərlərin tərkibinə daxil olan inzibati ərazi vahidi. Şamaxı rayonu. Bakı şəhərinin Nəsimi rayonu.
– Fərmanın uşaqlığı İsmayıllı rayonunun Zoğallı kəndində keçmişdir. Ə.Sadıq.

// Həmin dövlət ərazi vahidinin inzibati mərkəzi və orada yerləşən baş idarələr. Rayondan göstəriş almaq.
[Qulu:] Hümmət söz verib ki, rayondan ekskavator da göndərsin. İ.Əfəndiyev.
[Yusif Hümmətə:] İndi ki belə oldu, mən məsələni rayonda qoyacağam. B.Bayramov.

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • RAYON RAYON O, şəhər və rayonları ciddi nəzarət altına alırkən, əməkçilərin ümumi iclası Keşlə düzündə baş tutdu (M

Etimologiya

  • RAYON 1. fr. rayon – radius, şüa 2. Radius sözü ilə kökdaşdır. Rayon “müəyyən radiusda olan ərazi” deməkdir
RAYKOM
RAYONLARARASI
OBASTAN VİKİ
Daks (rayon)
Daks (fr. Dax) — Fransanın Akvitaniya regionun rayonlarından biri. Departamenti — Landlar. Suprefektura — Daks. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 196 899 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 62 nəf / km². Rayon ərazisi — 3194 km².
Di (rayon)
Di (fr. Die) — Fransanın Mərkəz - Luara vadisi regionun rayonlarından biri. Departamenti — Luar və Şer. Prefektura — Di. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 40 470 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 18 nəf / km². Rayon ərazisi — 2287 km².
Draqinyan (rayon)
Draqinyan (fr. Draguignan) — Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azur regionun rayonlarından biri. Departamenti — Var. Suprefektura — Draqinyan. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 299 538 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 124 nəf / km². Rayon ərazisi — 2417 km².
Drö (rayon)
Drö (fr. Dreux) — Fransanın Mərkəz - Luara vadisi regionun rayonlarından biri. Departamenti — Er və Luar. Suprefektura — Drö. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 126 176 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 84 nəf / km². Rayon ərazisi — 1501 km².
Due (rayon)
Due (fr. Douai) — Fransanın Nor-Pa-de-Kale regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Nor. Suprefektura — Due. Rayonun əhalisi 2012-ci ildə 248 077 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 520 nəf./km². Sahəsi — 477 km².
Dyep (rayon)
Dyep (fr. Dieppe) — Fransanın Normandiya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departament — Dənizkənarı Sena. Suprefektura — Dyep. Rayonun əhalisi 2014-cü ildə 235 700 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 76 nəf./km². Sahəsi — 3120 km².
Dərbənd (rayon)
Dərbənd rayonu — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. Xəzər dənizinin sahilində yerləşir. Dərbənd rayonunun ərazisi 821 км² (daha dəqiq 820,97 км²)- dir. Ümumi ərazisinin 32,000 hektarı kənd təsərrüfatına yararlıdır. Rayon 1921-ci ildə təşkil edilmişdir. İnzibati mərkəzi Dərbənd şəhəridir. Rayon ərazisinin şimaldan cənuba uzunluğu 73 km, şərqdən-qərbə eni isə 15 km-30 km-dir. Rayon ərazisi Xəzər dənizi ilə 70 km uzunluğunda sahil xəttinə sahibdir, ərazisinin 60%-i düzənliklərdən, 40%-isə dağətəyi sahələrdən ibarətdir. Rayon ərazisinin 20%-dən çoxu meşələrlə örtülmüşdür. Rayon ərazisindən Rubas, Ulluçay və Darvaq kimi nisbətən iri çaylar və onlarla kiçik çaylar axır.
Rayon
Rayon (fr. rayon — radius, şüa) — böyük yaşayış məntəqəsi. Rayona tabe kəndlər, qəsəbələr, qismən də şəhər və şəhər tipli qəsəbələr vardır.
Dijon (rayon)
Dijon (fr. Dijon) — Fransanın Burqundiya regionun rayonlarından biri. Departamenti — Kot-d'Or. Prefektura — Dijon. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 360 653 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 118 nəf / km². Rayon ərazisi — 3049 km².
Dinan (rayon)
Dinan (fr. Dinan) — Fransanın Bretan regionun rayonlarından biri. Departamenti — Kot-d’Armor. Prefektura — Dinan. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 120 557 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 69 nəf / km². Rayon ərazisi — 1755 km².
Dol (rayon)
Dol (fr. Dole) — Fransanın Franş-Konte regionun rayonlarından biri. Departamenti — Yura. Suprefektura — Dol. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 79 734 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 68 nəf / km². Rayon ərazisi — 1180 km².
Dünkerk (rayon)
Dünkerk (fr. Dunkerque) — Fransanın Nor-Pa-de-Kale regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri . Departamenti — Nor. Suprefektura — Dünkerk. Rayonun əhalisi 2012-cı ildə 377 314 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 235 nəf / km² . Rayon ərazisi — 1608 km².
Eperne (rayon)
Eperne (fr. Épernay) — Fransanın Şampan-Ardenn regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Yuxarı Marna. Suprefektura — Eperne. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 109 709 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 51 nəf / km². Rayon sahəsi — 2156 km².
Epinal (rayon)
Epinal (fr. Épinal) — Fransanın Lotaringiya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Vogezlər. Suprefektura — Epinal. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 225 529 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 73 nəf / km². Rayon sahəsi — 3098 km².
Etamp (rayon)
Etamp (fr. Étampes) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Eson. Suprefektura — Etamp. Rayon əhalisi 1999-cı ildə 125 148 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 143 nəf / km². Rayon sahəsi — 876 km².
Evri (rayon)
Evri (fr. Évry) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Eson. Suprefektura — Evri. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 500 139 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 1066 nəf / km². Rayon sahəsi — 469 km².
Evrö (rayon)
Evrö (fr. Évreux) — Fransanın Normandiya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Ör. Suprefektura — Evrö. Rayon əhalisi 2014-cı ildə 247 817 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 259 nəf / km². Rayon sahəsi — 958 km².
Fijak (rayon)
Fijak (fr. Figeac) — Fransanın Cənub-Pireney regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Lo (departament). Suprefektura — Fijak. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 52 869 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 34 nəf / km². Rayon sahəsi — 1550 km².
Florak (rayon)
Florak (fr. Florac) — Fransanın Langedok-Russilyon regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Lozer. Suprefektura — Florak. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 13 042 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 8 nəf / km². Rayon sahəsi — 1687 km².
Fontenblo (rayon)
Fontenblo (fr. Fontainebleau) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Sena və Marna. Suprefektura — Fontenblo. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 147 507 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 120 nəf / km². Rayon sahəsi — 1227 km².
Forbak (rayon)
Forbak (fr. Forbach) — Fransanın Lotaringiya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Mozel. Suprefektura — Forbak. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 171 779 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 306 nəf / km². Rayon sahəsi — 561 km².
Forkalkye (rayon)
Forkalkye (fr. Forcalquier) — Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azur regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Yuxarı Provans Alpları (departament). Suprefektura — Forkalkye. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 83 045 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 39 nəf / km². Rayon sahəsi — 2112 km².
Fua (rayon)
Fua (fr. Foix) — Fransanın Cənub-Pireney regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Aryej. Suprefektura — Fua (şəhər). Rayon əhalisi 2006-cı ildə 51 817 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 25 nəf / km². Rayon sahəsi — 2078 km².
Jeks (rayon)
Jeks (fr. Gex) — Fransanın Ron-Alp regionun rayonlarından biri. Departamenti — En. Suprefektura — Jeks. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 69 762 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 164 nəf / km². Rayon ərazisi — 426 km².
Kabale (rayon)
Kabale — Uqandanın Qərb bölgəsində rayon. Mərkəzi Kabale şəhəridir. Yerli dildə "kabale" kiçik bir daş mənasının verdiyi üçün, Kabale bəzən "Kastoun" (ing. Kastone) da adlandırılır. Kabale rayonu şimaldan Rukunqiri rayonu, şimal-şərqdən Rukiqa rayonu, şərq və cənubdan Ruanda, qərbdən isə Rubanda və Kanunqu rayonları ilə həmsərhəddir. Kabale, Uqandanın paytaxtı Kampaladan cənub-qərbdə, yol ilə təxminən 420 kilometr (260 mil) məsafədə yerləşir. 1991-ci il milli siyahıyaalması nəticəsində rayon əhalisi 417 200 nəfər olaraq qiymətləndirilmişdir. 2012-ci ildə əhalinin sayı 498 300 nəfər olmuşdur.
Cəfərabad rayonu
Cəfərabad rayonu — 1930–1931-ci illərdə Azərbaycan SSR ərazisində, Nuxa, yaxud Şəki dairəsinin tərkibində inzibati ərazi. Rayonun inzibati mərkəzi Cəfərabad kəndi idi. Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və Xalq Komissarları Sovetinin 30 avqust 1930-cu il tarixli qərarı ilə Göynük rayonu və bir çox rayonlarla birlikdə yaradılmış və 1931-ci ilin fevralında hər ikisinin bəzi rayonlarla birlikdə ləğv edilmişdir. Lakin ilin sonunda nəşr olunmuş "Şəki fəhləsi" qəzetində Cəfərabad rayonunun hələ ləğv edilmədiyi görünür. Ləğv edildikdən sonra ərazisi yeni yaradılmış Nuxa rayonunun tərkibinə keçmişdir. İnzibati-ərazi vahidləri. Səh.: 4.
Cəfərabad rayonu (Pakistan)
Cəfərabad rayonu (Pakistan) —Pakistanın Bəlucistan əyalətinin cənub-şərqində yerləşən rayon. Cəfərabadın inzibati mərkəzi Dera Allah Yardır. Əvvəllər Chatpat bölməsi olaraq bilinən bölgə 1970-ci ilə qədər Yakobabad rayonunun və 1975-ci ilə qədər Sibi rayonunun bir hissəsi idi. 1987-ci ildə öz bölgəsinə çevrildi. Cəfərabad rayonu üç bölgəyə (tehsil) bölünür. 15-ci əsrin sonlarında Cəfərabad Laşarisin tərkibində idi. Bu bölgənin əsas tayfaları bunlardır: Camali, Xoso, Rind, Marri, Buqti, Bulledi, Maqsi, Menqal və digər icmalar Qola, Umrani, laşari, Domki, Kanrani, Gacani, Siapad Brohi və s. 2017-ci il siyahıyaalınmasına görə, rayonun ümumi əhalisi 513,813 nəfərdir. Əsas dili Bəluc (62%), 24% ilə Sindhi və 11% ilə Saraikidir.
Cəhri rayonu
Cəhri rayonu — Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasında 1921–1933-cü illərdə mövcud olmuş inzibati vahid. İnzibati mərkəzi Cəhri kəndi olmuşdur. 1921-ci ildə yaradılan Cəhri rayonuna aşağıdakı qəsəbə və kəndlər daxil edilib: Cəhri, Sust, Xıncab, Əznəburd (Çalxanqala), Payız, Sultanabad, Sələsüz, Türkeş, Badamlı, Şada, Gərməçataq, Buzqov, Sultanbəy, Qarabay, (Qaraboya) İtqıran qəsəbəsi, Çigin-Almalı, Ağxaç, Göynük. 1933-cü ildə isə Azərbaycanda yeni rayonlaşma aparıldı. Həmin vaxt Cəhri kəndi yeni yaradılan və mərkəzi Naxçıvan şəhəri olan Naxçıvan rayonuna daxil edildi.
Cəlaloğlu rayonu
Stepanavan rayonu — Ermənistan SSR-də və Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. Qərbi Azərbaycanın Loru mahalının Dağlıq Borçalı ərazisində yerləşirdi. Daha sonra Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasının tərkibində olmuşdur (1880–1921). Rayon Ermənistan SSR-nın Pəmbək-Loru qəzasınin ləğvi ilə onun bir qismi hesabına 9 sentyabr 1930-cu ildə təşkil edilmişdi. İnzibati mərkəzi Cəlaloğlu şəhəri idi. 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qəbul etdiyi və 4 dekabr 1995-ci ildə Ermənistan Respublikasının prezidenti Levon Ter-Petrosyanın təsdiq etdiyi Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanununa əsasən ləğv edilən rayonun ərazisi yeni təşkil edilmiş Loru mərzinə qatılmışdır. Təşkil edildiyi 9 sentyabr 1930-cu ildən ləğv edildiyi 7 noyabr 1995-ci il tarixinədək rayon rəsmən Stepanavan rayonu (rus. Степанаванский район, erm. Ստեփանավանի շրջան) adlanırdı. Stepanavan rayonunun ərazisindən Tona çayı axır.
Cəlilabad rayonu
Cəlilabad rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati – ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Cəlilabad şəhəridir. Cəlilabad rayonu Azərbaycanın qədim yaşayış məskənlərindəndir. Rayon ərazisində mövcud olmuş Həməşərə şəhəri b.e.ə. II minilliyə aiddir. Tarixi mənbələrdə şəhərin 3 metr hündürlüyündə möhtəşəm qala ilə əhatə olunduğu göstərilir. Ərəblərin hücumundan sonra Həməşəra şəhəri dağılıb və sonrakı dövrlərdə Hasıllı şəhəri məşhurlaşıb. XIX əsrin 30-cu illərində rusların Azərbaycana köçürülməsi nəticəsində azərbaycanlılarla rusların birgə məskunlaşdığı Astarxanbazar şəhəri əyalətin mərkəzinə çevrilib. Cəlilabad rayonu 8 avqust 1930-cu ildə təşkil edilib. 1967-ci ilədək Astarxanbazar, 2 iyun 1967-ci ildən isə görkəmli yazıçı-dramaturq Cəlil Məmmədquluzadənin şərəfinə Cəlilabad adlandırılıb.
Dabançeng rayonu
Dabançeng rayonu (Çincə: 达坂城区/達阪城區; Pinyin: Dábǎnchéng Qū; Uyğurca: ضاَباَنثٱن رايونى, Dabancheng Rayoni, Dabançeng Rayoni) — Çin Xalq Respublikasında Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun şimalında, Urumçiyə bağlı bir rayondur.
Dahadayev rayonu
Dahadayev rayonu — Rusiya Federasiyasının subyekti olan Dağıstan Respublikasının rayonlarından biri. Rayonun sahəsi 1.450 km², inzibati mərkəzi Urkarax kəndidir. Rayonun əhalisi 36.367 nəfərdir (2015-ci il).
Dedoplistsğaro rayonu
Dedoplistsğaro bələdiyyəsi (gürc. g.ə. დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტი, l.ə. dedoplistsğaros munitsipaliteti) — Gürcüstan Respublikasının Kaxeti mxaresində inzibati ərazi vahidi. 2006-cı ilədək Dedoplistsğaro rayonu adlanırdı.
Deh Səbz rayonu
Deh Səbz rayonu - Əfqanıstanın mərkəzi Kabul şəhərindən şimal-şərqdə yerləşən rayon. Deh Səbz rayonu qərbdə Şəkərdərə və Mir Baça Kot rayonları, şimal-qərbdə Kəlakan və Qarabağ rayonları, şimal və şərqdən Pərvan vilayəti, cənub-şərqdən Surobi, cənubdan isə Bəgrami və Kabil rayonları ilə hüdudlanır. 100,136 nəfər əhalisi var. Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 30%-ni isə taciklər təşkil edir.
Dera-Buqti rayonu
Dera Buqti rayonu — Pakistanın Bəlucistan vilayətində şəhər.İnzibati mərkəzi Dera Buqti şəhəridir.
Doqquzpara rayonu
Doqquzpara rayonu — Rusiya Federasiyasının subyekti olan Dağıstan Respublikasında bir rayon. Rayonun inzibati mərkəzi Usuxçay kəndidir. Rayonun sahəsi 394 km²dir. 2002-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən rayonun 14.330 nəfər əhalisi var. Rayonda əhalisinin çoxluğuna görə (2002-ci il siyahıya almasına əsasən) ən iri yaşayış mətəqələri Miskincə (3.373 nəfər) , Abadan (3.000 nəfər) və Usuxçay (1.836 nəfər) kəndləridir. 1989-cu ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən rayon əhalisinin 93%-ni ləzgilər , 2,3%-ni rutullar , 4,7%-ni digər xalqların nümayəndələri təşkil edirdi. 2010-cu ilin siyahıyaalmasına əsasən rayon əhalisi 15,357 nəfərdən ibarət idi (2017-də bu rəqəm 15,214 nəfərə düşdü) və əsasən ləzgilərdən (14,367 nəfər (93,96 %)), rutullardan (461 nəfər (3,01 %)), ağullardan (350 nəfər (2,29 %)), tabasaranlılardan (50 nəfər (0,33 %)), azərbaycanlılardan (23 nəfər (0,15 %)), ruslardan (21 nəfər (0,14 %)) və digərlərindən (19 nəfər (0,12 %); milliyətini qeyd etməyənlər 66 nəfər (0,43 %)) ibarət idi. Rayonun ərazisində 16 kənd tipli yaşayış məntəqəsi var. Avadan (rus., ləz.) — Avadan/Abadan Qandurar (rus., ləz.) Demirar (rus., ləz.) — Dəmirlər Kavalar (rus.) / K'valar (ləz.) Kaladjux (rus.) / K'alajux (ləz.) — Qalacıq Karakyure (rus.) / K'araku're (ləz.) — Qarakürə Kuruş (rus.) / K'uruş (ləz.) — Quruş Kerimxanar (rus., ləz.) — Kərimxanlar Kiler (rus.) / K'iler (ləz.) Мikrax (rus.) / Miqraq'/Miqraq'ar/Muqraq' (ləz.) Miskindja (rus.) / Miskiskar (ləz.) — Miskincə (əhalisi əsasən şiə ləzgilərdən ibarətdir) Novoye Karakyure (rus.) / Ts|iyi K'ara Ku're (ləz.) — Yeni Qarakürə Tekipirkent (rus., ləz.) — Təkipirkənd Usuxçay (rus.) / Usuq'çay (ləz.) — Usuxçay Çuvalar (rus.) / Ç|ulavar (ləz.) Esetar (rus., ləz.) Ləğv olunmuş / yox olmuş kəndlər: Muştitsur, Qarakürə-Qazmalar.
Durtöylö rayonu
Durtöylö rayonu (başq. Дүртөйлө районы) — Rusiya Federasiyası, Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Durtöylö şəhəridir. Rayon respublikanın şimal-qərb hissəsində yerləşir. Sahəsi 1671 km²-dir. Pribelskaya təpəli düzənliyində, cənub meşə-çöl zonasında, isti və az quraq bir aqroiqlim bölgəsində yerləşir. Aqidel çayı rayon ərazisindən axır. Torpaqlar əsasən tipik və yuyulmuş qaratortpaq ilə təmsil olunur. Enliyarpaqlı və iynəyarpaqlı meşələr ərazisinin 17,8% -ni tutur. Durtöylö rayonu 20 avqust 1930-cu ildə qurulmuşdur.
Duvan rayonu
Duvan rayonu (başq. Дыуан районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayonun inzibati mərkəzi Mesyaqutovo kəndidir. Ufa şəhəhərindən 233 km məsafədə yerləşir. Başqırdıstanın şimal-qərbində yerləşir. Rayonun ərazisi 3243 km² təşkil edir. Rayonun qərb və mərkəzi hissəsini Ufa platosu tutur. Burada hündürlük 517 metrə çatır. Ətəklər iynəyarpaqlı meşələrlə örtülüdür. Rayonun şərq hissəsində isə ağcaqayın meşələri yayılmışdır.
Dyoma rayonu (Ufa)
Dyoma rayonu (rus. Дёмский район, başq. Дим районы) — Rusiyanın subyektlərindən biri olan Başqırdıstan Respublikasının paytaxtı Ufa şəhərinin yeddi şəhər rayonundan biri. Dyoma rayonu Ufa şəhərinin cənub-qərbində, Ağidel çayının sol sahilində, Dyoma çayının mənsəbində yerləşir. Rayonun adı, rayonda başlayan Dyoma çayından götürülüb. Rayonun ərazisində Rusiyanın ən iri dəmir yolu stansiyalarından biri olan, Dyoma stansiyası yerləşir. Rayonun şimalında Lenin rayonu, qərbində Kirov rayonu, şərqində və cənubunda isə, Ufa şəhər dairəsinin sərhədləri yerləşir. Rayonun sahəsi 56,37 km²-dır. 6 mart 1944 tarixində RSFSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanı İlə, Dyoma qəsəbəsinə rayon statusu verilmişdir. Qəsəbənin yaranması və inkişafı, rayonun ərazisindən keçən dəmiryolu nəqliyyatı ilə bağlıdır.
Dzau rayonu
Dzau rayonu Cənubi Osetiyanın şimalında yerləşir. Rayon, Cənubi Osetiyanın bütün bölgələri, həmçinin şimalda Rusiya ilə, qərb və şərqdə Gürcüstanla həmsərhəddir. Dzau rayonunun sahəsi 1448 km² təşkil edir. Rayonun ərazisində: Kudar dərəsi, Cənubi Osetiyanı Rusiya (Şimali Osetiya) ilə birləşdirən Roki Tuneli, Hərbi Osetiya yolunun Mamison aşırımından keçən hissəsi, habelə iki göl: 0,41 km² sahəsi olan Erzo və 0,9 km², sahəsi olan Koz (Kvedi), həmçinin Cənubi Osetiya Respublikasından Gürcüstan Respublikasına, bölgənin son dərəcə qərb kənarındakı Sinaqur bölgəsi deyilən bölgə sakinləri və Sinaqur, Tedelet, Tbet, Dzalabet, Aşağı Dzalabet, Yuxarı Karzman, Aşağı Karzman, Pereu kəndlərinin sakinləri üçün keçid məntəqəsi yerləşir. 2015-ci il əhalinin siyahıyaalınmasının yekun nəticələrinə görə, rayonun əhalisi 6567 nəfər olmuşdur. 1989-cu il siyahıyaalınmasına görə rayon əhalisi 10 418 nəfər və ya 2008-ci ilin sonuna görə təxminən 5000 nəfər olmuşdur. Rayonun əhali tərkibini 93,62% osetinlər, 5,39% gürcülər, 0,59% ruslar, 0,18% ermənilər, 0,06% yunanlar, 0,05% azərbaycanlılar, 0,03% ukraynalılar və 0,08% digərləri təşkil edir. Dzau rayonuna 1 şəhər, 1 şəhər tipli qəsəbə, 12 kənd rəhbərliyi daxildir. Ənənəvi olaraq, burada maldarlıqla məşğul olurdular. Dağlıq ərazi kənd təsərrüfatı ilə məşğul olmağa imkan vermir, lakin son illərdə bu fəaliyyət növü landşaft xüsusiyyətlərinə uyğunlaşaraq burada fəal şəkildə yayılmışdır.
Dərələyəz rayonu
Dərələyəz rayonu — Ermənistan SSR–də, 1930–1931–ci illərdə mövcud olmuş inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Keşişkənd kəndi idi. Rayon 9 sentyabr 1930–cu ildə təşkil edilmişdi. Rayonda 15 noyabr 1930–cu il vəziyyətinə görə 41 kənd sovetliyi yerləşirdi. Rayon 15 oktyabr 1931–ci ildə ləğv edildi, onun yerində isə Keşişkənd və Əzizbəyov rayonları təşkil edildi.
Dəstəfur rayonu
Daşkəsən rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Daşkəsən şəhəridir. Keçmiş Sunqurabad nahiyəsi olan Daşkəsən rayonu Azərbaycan SSR ərazisində 30.08.1930-cu ildə inzibati ərazi kimi yaradılmışdır. Daşkəsən şəhərinin əsası Böyük Vətən müharibəsindən sonra 1948-ci il mart ayının 16-da qoyulub. Rayon əsasən dəmir filizi yataqlarının istifadəyə verilməsi ilə əlaqədar salınıb. Bundan sonra rayona əhali axını güclənmişdir. Lakin rayona daha çox ermənilər məskunlaşdılırdı. Ermənilərin Moskvadakı havadarı Anastas Mikoyanın təşkilatçılığı ilə 1948–1953-cü illərdə Daşkəsənə minlərlə erməni ailəsi köçürülür. 1956-cı ilə qədər Dəstəfur rayonu adını daşımış, 1956-cı ildə Daşkəsən adlandırılmışdır. 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi o dövrkü Xanlar rayonuna verilmiş, 1965-ci ildə isə yenidən müstəqil inzibati ərazi — rayon olmuşdur.
Dəvəçi rayonu
Şabran rayonu (əvvəlki adı: Dəvəçi rayonu) — Azərbaycan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Şabran şəhəridir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 2 aprel 2010-cu il tarixli, 983-IIIQ saylı Qərarı ilə rayon Şabran rayonu adlandırılmışdır. 1578-ci ildə Osmanlı İmperiyası tərkibində Cənubi Qafqazda Dərbənd əyalətinin Şabran sancağı olmuşdur. Mərkəzi Şabran (qədim şəhər) idi. Dəvəçi rayonu 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. 1959-cu ildə Siyəzən rayonu ləğv edilərək ona birləşdirilmiş və rayon ərazisi genişləndirilmişdir. 1992-ci ildə Siyəzən yenidən ondan ayrılmış və müstəqil rayon olmuşdur. Dəvəçi rayonu 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi Abşeron rayonuna verilmiş (Dəvəçi və Siyəzən şəhərləri respublika tabeliyində şəhər kimi qalmışlar), 1965-ci ildə yenidən Dəvəçi adı ilə müstəqil rayon olmuşdur. Lap əvvəllər Dəvəçi rayonunun adı Dəvəçibazar olmuşdur.

Digər lüğətlərdə