SÓDA
1. Texnikada, təbabətdə və məişətdə geniş işlənən bəzi natrium duzları karbohidratlarının adı.
2. Təbabətdə və aşpazlıqda işlədilən ağ toz şəklində natrium-bikarbonat.
Soda
Soda:
Kalsium soda, Paltar ağartma sodası — Natrium-karbonat - Na2CO3.
Kristallik soda — Kiristallohidrat kalsiumlu sodanın ümumi adı:
Natrit — Na2CO3*10H2O.
Termonatrit — Na2CO3*H2O.
İçməli soda, ərzaq sodası — Natrium-hidrokarbonat - NaHCO3.
Başqırd Soda Şirkəti
Başqırd Soda Şirkəti (başq. Башҡортостан сода компанияһы) — Kalsium, ərzaq və kaustik soda, Polivinil xlorid, kabel birləşmələri istehsal edən Rusiya müəssisəsi. Müəssisə yeganə tereftaloil xlorid, rutenium-iridium örtüklü anodlar, katyonik polielektrolit flokulyant istehsalçısıdır.
Sterlitamak şəhərində yerləşən iki əsas istehsaldan ibarətdir: Soda istehsalı və Kaustik istehsalı. Şirkətə Bereznikovski Soda Zavodu ASC (Berezniki) də daxildir.
Hüquqi olaraq şirkət 2013-cü ildə "Kustik" və "Soda" açıq səhmdar cəmiyyətlərinin birləşməsi nəticəsində qurulmuşdur. "Başqırd Kimya" ASC-nin bir hissəsidir.
Şirkətə iki kimyəvi istehsal müəssisəsi daxildir [3]:
istehsal "Kostik" (Sterlitamak, Texniçeskaya Prospekti, 32) - kostik soda, süspansiyon polivinil xlorid, kabel birləşməsi, xlorid turşusu, dikloroetan, tereftaloil xlor, xlorlu parafinlər, polietilen poliaminlər və s.
"Soda" istehsalı (Sterlitamak, Babuşkina k., 7) - kalsium dodası, sodium bikarbonat, kalsium xlorid, ağ his və s.
== Tarix ==
Ötən əsrin 30-cu illərində ölkədə genişlənən genişmiqyaslı tikinti şəraitində soda külü və sementə təcili ehtiyac var idi.
Kapitol Hillin sirli soda avtomatı
Kapitol Hillin sirli soda avtomatı (ing. Capitol Hill's mystery soda machine) – ABŞ-nin Sietl şəhərinin Kapitol Hill bölgəsində yerləşən Coke avtomatı. 1990-cı illərin əvvəllərindən fəaliyyət göstərən avtomat 2018-ci ildə müəmmalı şəkildə yoxa çıxmışdır. Avtomatın kim tərəfindən idarə edildiyi naməlumdur.
== Təsvir ==
Avtomatın üstündə 6 ədəd "? mystery ?" (azərb. ? müəmma ?) düyməsi vardı və düymələrin birinə basdıqda nadir içki konservləri düşürdü. Bu içkilər həm artıq ABŞ-da əldə oluna bilməyən, həm də 1980-cı illərdən satılmayan nadir içkilər idi. Məsələn, bu sirli avtomat vasitəsilə "Mountain Dew White Out", moruq dadlı "Nestea Brisk", "Hawaiian Punch", üzümlü "Fanta", "Vanilla Cokes", "Black Cherry Frescas" və "Sunkist Cherry Limead" kimi çox nadir içkiləri əldə etmək olurdu.
Sodar İsmayılova
Sodar İsmayılova (tam adı: Sodar Məbud qızı İsmayılova; d. 15 mart 1930, Nuxa rayonu, Azərbaycan SSR) — Sovet dövrü Azərbaycan tütünçüsü, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1949).
== Haqqında ==
15 mart 1930-cu ildə Azərbaycan SSR-in Nuxa (Şəki) rayonunun Baş Zəyzid kəndində anadan olub.
1946-cı ildən kolxozçu, 1953-cü ildən Şəki rayonunun "Şəfəq" kolxozunda (keçmiş adı ilə Səfərova) tütünçü olmuşdur. 1948-ci ildə "Trabzon" tütün sortu üzrə 3 hektarlıq sahədən hər hektarına 25.1 sentner olmaqla məhsul almışdır.
SSRİ Ali Sovetinin Prezidiumunun qərarı ilə 1 iyul 1949-cu ildən etibarən 1948-ci ildəki yüksək tütün məhsulu əldə edilməsi göstəricisinə görə Sodar Məbud qızı İsmayılova Lenin ordeni və "Çəkic və Oraq" qızıl medalı ilə təltif olunmaqla yanaşı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür. Azərbaycanın ictimai həyatında fəal iştirak etmişdir. 1957-ci ildən Sovet İttifaqının Kommunist Partiyasının üzvü olmuşdur.
2002-ci ildən etibarən prezident təqaüdçüsüdür.