Qayabaşı (Göyçə)

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Qayabaşı.

Qayabaşı — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd.

Qayabaşı
40°09′24″ şm. e. 45°48′04″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.027 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 135 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Qayabaşı xəritədə
Qayabaşı
Qayabaşı

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında kənd.

"Qayanın başı", "Qayanın üstü" mənasındandır.

Kənd rayon mərkəzi Basarkeçərdən 1 km məsafədə yerləşir.

Qayabaşı adı 19 aprel 1991-ci ildən Geğamabak qoyulmuşdur.

Mədəniyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qayabaşı İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 6–7 km cənub-qərbdə, Məzrə çayının yanında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir[2]. Kəndin adı Qaya Baş Haçı Qərib (Кая Баш-Гаджи Кариб) formasında da qeyd edilir [3].

Toponim "qaya" oroterminindən və "dağın yuxarısı, zirvəsi" mənasında işlənən baş sözündən əmələ gəlmişdir. "Qayanın başında yerləşən kənd" mənasını bildirir. Kənd, doğrudan da, qayalıq, dağlıq yerdə yerləşir. Orotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Ermənistan prezidentinin 19.IV.1991-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Keğamabak qoyulmuşdur.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1873-cü ildə 131 nəfər, 1886-cı ildə 181 nəfər, 1897-ci ildə 219 nəfər, 1908-ci ildə 219 nəfər, 1914-cü ildə 240 nəfər, 1916-cı ildə 234 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[4]. 1919-cu ildə aprelin 13-20-də azərbaycanlılar qırğınlarla ermənilər tərəfindən qovulmuşlar[3]. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra kəndi tərk etmiş azərbaycanlılar geri qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə 149 nəfər, 1926-cı ildə 129 nəfər, 1931-ci ildə 181 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[5]. 1926-cı ildən burada əcəmi kürdləri də yaşamışdır.

1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən qovulmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

1988-ci ilin soyqırımında kənddən həlak olanlar.

  • Namazov Qoşun İbrahim oğlu (1922),
  • Cəfərov Koroğlu Bəşir oğlu (1932),
  • Xəlilov Məmməd Qulu oğlu (1941),

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.125
  3. ↑ 1 2 История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, «Элм», 1990. s.305
  4. ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s. 26-27, 112-113)
  5. ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.26-27, 112-113

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]