Yuxarı Şorca

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Şorca.

Yuxarı Şorca — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd.

Yuxarı Şorca
40°06′ şm. e. 45°48′ ş. u.HGYO
Ölkə
Region Geğarkunik mərzi
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.347 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 23 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Yuxarı Şorca xəritədə
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca xəritədə
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yuxarı Şorca İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Kəndin digər adları Tatar Şorcası, Başkeyti, Şorcalı Keyti olmuşdur[2]. İ.Şopenin əsərində Baş Keyti adı formasında qeyd edilmişdir[3]. Kəndin ilkin adı məhz Baş keyti olmuşdur. XIX əsrin 80-cı illərində kəndin adı artıq Şorca formasında öz əksini tapmışdır[4]. Rayonun ərazisindəki Aşağı Keyti, Təzə (Yeni) Keyti kəndi XIX əsrin 80-cı illərində Şorcalı[5], XX əsrin əvəllərində Aşağı Şorca kəndi adlarıdırıldıqdan sonra, Şorca kəndi də Yuxarı Şorca adlandırılmışdır.

Rayon mərkəzindən 15 km cənub-şərqdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.[6]

Toponim fərqləndirici əlamət bildirən yuxarı sözünün və "duzluq, şoranlıq" mənasında işlənən şor sözünə sifətin çoxaltma dərəcəsinin morfoloji əlamətini bildirən -ca şəkilçisinin artırılması ilə düzəlib. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1831-ci ildə 75 nəfər, 1873-cü ildə 123 nəfər, 1886-cı ildə 158 nəfər, 1897-ci üdə 218 nəfər, 1908-ci ildə 248 nəfər, 1914-cü ildə 283 nəfər, 1916-cı ildə 269 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[7]. 1919-cu ilin aprelində azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən törədilən qırğınlarla öz doğma kəndlərindən qovulmuşlar[8]. 1920-ci ildə indiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra müəyyən sakitlik yaranmış və sağ qalan azərbaycanlılar kəndlərinə dönə bilmişlər. 1922-ci ildə 204 nəfər, 1926-cı ildə 253 nəfər, 1931-ci ildə 295 nəfər[7], 1959 - cu ildə 1252 nəfər,1987-ci ildə 1440 nəfər[9] azərbaycanlı yaşamışdır.

1988-ci ildə azərbaycanlılar bir daha Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından zorla qovulmuşlar. İndi burada ermənilər məskunlaşıb.

İl Sayı
1831 75 [10]
1873 123 [11]
1897 218 [10]
İl Sayı
1926 253 [10]
1939 402 [10]
1959 390 [10]
İl Sayı
1970 592 [10]
1979 710 [10]
1989 0 [12]
İl Sayı
2001 31 [10]
2011 23 [1]

Görkəmli şəxsiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Əli Vəkil - şair, tərcüməçi, 1972-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, 1968-ci ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Araz" ali ədəbi mükafatı laureatı (1998).
  • Sahib Alıyev - millət vəkili

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26
  3. ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ея присоединения к Российской империи, СПб, Типография императорский Академии Наук, 1852. s.599
  4. ↑ Свод статистических данных о населении Закавказского края, Тифлис, 1893, №628
  5. ↑ Свод статистических данных о населении Закавказского края,Тифлис, 1893, №619
  6. ↑ Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, стр. 297
  7. ↑ 1 2 Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26-27, 112-113
  8. ↑ История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, «Элм», 1990. s.305
  9. ↑ Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, «Gənclik», 1995. ISBN 5-8020-0852-0 s.288-289
  10. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Հայաստանի բնակավայրերի բառարան (erm.). Երևան: 2008. S. 193. 184 s.
  11. ↑ Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (erm.). Երևան: 1932. 185 s.
  12. ↑ Հակոբյան Թ., Մելիք-Բախշյան Ս., Բարսեղյան Հ. Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան (erm.). Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 1986. C. 4. S. 151. 4696 s.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]