sif. Ucu iti (şiş, sivri) olan. İtiuclu qüllə
sif. Ucu iti olan (yarpaq). İtiyarpaqlı ağac
is. 1. İtirilmiş şey. İtkisi olmaq. 2. məc. Ölüm. Bu böyük itki, bu kədərli faciə bütün qohum-qardaşa … çox ağır təsir etdi
sif. İtmiş; xəbərsiz, soraqsız yox olan, yoxa çıxan. Öldü Ziyad xanım, Mahmudum itdi; O itkin Mahmudun atasıyam mən
is. İtkin adamın halı; itib-batma, xəbərsiz-soraqsız yox olma. Oğlunun itkinliyi anaya böyük dərd oldu
zərf 1. Ölüm, tələfat, zayiat olmadan, itki vermədən. Bir dəstə rus soldatı yapon batalyonunun qarşısını almış və alayların itkisiz geri çəkilməsinə ç
sif. dan. Bədxasiyyət, rəftarsız, heç kəslə yola getməyən. İtqılıq adam. – Veys acıdil və itqılıq olduğundan arvaduşaqdan heç biri ağacın dibinə gəlmə
itqırdı salmaq dan. – araya dava salmaq, qarmaqarışıqlıq törətmək. Gərçi itqırdı salıb çoxların etdi ixrac; Leyk bundan belə olmaz qəmi-pünhanə ilac
“İtləşmək”dən f.is
dan. qarş. Didişmək, çeynəşmək, bir-birini qapmaq
is. İtə məxsus xasiyyət və hal. İt itliyini tərgitsə də, sümsünməyini tərgitməz. (Ata. sözü)
is. [ər.] klas. Tamamlama, sona yetirmə, axıra çatdırma, bitirmə. □ İtmama yetirmək, itmam vermək (etmək) – tamamlamaq, qurtarmaq, bitirmək
“İtməkdən” f.is
f. 1. Yoxa çıxmaq, qeyb olmaq. [Koroğlu:] Nigar, Düratın itməyi; Yandırır məni, yandırır. “Koroğlu”. // Azmaq, azıb qalmaq, başqa yerə düşmək
sif. məh. Şiş, sivri. Ağacın ucu itmildir
is. 1. zool. İri, sancan milçək. 2. məc. Adama yapışıb əl çəkməyən birisi haqqında. İtmilçəyi kimi yapışmaq
f. məh. Dəmirin və ya ağacın ucunu şiş etmək, sivriləşdirmək, itiləmək, nazikləşdirmək. Nizəni itmilləmək
is. bot. Quru və zibilli yerlərdə bitən bitki. İtotu … quru və zibilli yerlərdə bitir. Bütün hissələri gönü aşılamaq üçün yararlıdır
sif. dan. Zarafatcıl, başqasına sataşmağı sevən (adam). [Səməd:] Bəs eşitməmisiniz ki, Yusifə itoynadan Yusif deyirlər? İ
is. bot. Yabanı sarımsaq, sarımsağa oxşayan yabanı bitki
is. bot. Zəhərli yabanı soğan, soğana oxşayan yabanı bitki
is. [ər.] 1. Ayrı-ayrı şəxslərin, qrupların, cəmiyyətlərin, siniflərin sıx birləşməsi, rabitəsi. Fəhlələrlə kəndlilərin ittifaqı
is. [ər.] Qəziyyə, vəqə, əhvalat, hadisə. [Əsgər bəy:] Amma, mən ölüm, inciməyin, yoldaş arasında belə ittifaqlar çox olar
bax ittifaqlararası
zərf Təsadüfən, gözlənilmədən, birdən. [Hacı Mehdi:] İttifaqən külək övrətin çadrasını başından atdı
zərf Birləşərək, birgə, həmrəyliklə, yekdilliklə
sif. İttifaqlar arasında aparılan, ittifaqlar arasında olan. İttifaqlararası saziş
is. [ər.] köhn. 1. Birləşmə, birlik, ittifaq. Sən o deyilmidin, dedin: – Var bizim ittihadımız? Mən də yadında var, dedim: – Yox buna etimadımız
is. [ər.] Hədiyyə etmə, töhfə vermə; hədiyyə, töhfə. Ürəyin ürəyə öz ithafını; Ayrı bir mətləbə yozmaq olarmı? B
is. [ər.] Birinə qarşı irəli sürülən günah, təqsir, suç. Bu sözlər bir ittiham kimi səsləndi. – Sən bu ittihamı öz üzərindən nə kimi bir sübutla götür
is. Məhkəmədə müqəssiri ittiham edən şəxs. Dövlət ittihamçısı (prokuror). İctimai ittihamçı. – Məhkəmə ittihamçısı stolun dalında duraraq müttəhimlər
sif. [ər. ittiham və fars. …kar] İttihamedici, təqsirləndirici, günahlandırıcı. [Surxay] öz dostuna qarşı ittihamkar mühakimələr yürüdürdü
is. [ər. ittiham və fars. namə] hüq. Müttəhimə verilən təqsirnamə, ittiham vərəqəsi
is. bot. Aran yerlərdə yayılmış tikanlı kol; keçibuynuzu. Keçibuynuzu və ya ittikanı 2 metrə qədər hündürlükdə, qışda yarpağı tökülən koldur
is. bot. Üzümə bənzər qırmızı meyvəsi olan, tikanlı, yabanı kol-bitki və onun meyvəsi
sif. vulq. Çox pis, çox bərbad, insana layiq olmayan, natəmiz. İtyatmaz dam. İtyatmaz yer. – [Xortdan:] Axırda cındır, ityatmaz fayton tapıb, ona yana
is. dan. Xırda sürətli addım. İtyerişi (z.) yerimək
is. Pambıqdan, yundan və s.-dən iplik əyirmək üçün ortası şiş, iki ucu sivri ağac alət. Qərənfil bacı gözünü əlindəki iydən çəkib hirsli-hirsli … baxd
is. Maddələrin, şeylərin burun qişasının xüsusi sinirlərinə təsir etmə xassəsi. Kəskin iy. İy duymaq
iyi-tozu qalmamaq – əsərəlaməti qalmamaq, heç bir izi qalmamaq, tamam yoxa çıxmaq, izsiz itmək. Vaxtilə gördüyün şeylərin iyi-tozu qalmayıb
is. İyləri duyma qabiliyyəti
sif. ovç. İyi tez hiss edən, iyi tez duyub ov dalınca düşən. İycil it. – Hiyləgər düşmən iycil tula kimi işi duymuşdu
is. bot. İsti yerlərdə bitən, ətirli çiçəkləri olan ağac və bu ağacın dərisi sərt, əti ağ un halında olan meyvəsi
sif. İydə ağacları olan. İydəli bağ
is. İydə ağacları əkilmiş yer. Odur, kölgəsi var iydəliklərin: Ərinmə, sevgilim, dur gedək, vaxtdır. S
is. [yap.] Yaponiyanın pul vahidi
is. [yun.] Bütöv bir sistemin hissələrinin aşağıdan yuxarıya tabeçilik əlaqəsi əsasında düzümü, yerləşməsi
bax eyham