Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • PROKURÓR

    [lat. procurare – qayğısına qalmaq] 1. Qanunların dəqiq və dürüst yerinə yetirilməsi üzərində dövlət nəzarətini həyata keçirən vəzifəli şəxs

    Tam oxu »
  • PROKURORLUQ

    is. 1. Qanunların yerinə yetirilməsinə nəzarət edən və qanunu pozanları məsuliyyətə cəlb edən dövlət orqanı

    Tam oxu »
  • PROQNÓZ

    [yun. prognosis] Əldə olan elmi dəlillərə əsasən hər hansı bir hadisənin gələcək inkişafı və nəticəsi haqqında fikir söyləmə

    Tam oxu »
  • PROQRÁM

    [programma – elan, sərəncam] 1. Görüləcək iş, fəaliyyət və s.-nin planı. Sənayeni inkişaf etdirmək proqramı

    Tam oxu »
  • PROQUL

    [rus.] Üzürsüz işə gəlməmə, işə çıxmama; işburaxma. ◊ Məcburi proqul – qanunsuz olaraq işə buraxılmadığına görə vəzifəsini yerinə yetirə bilməmə

    Tam oxu »
  • PROQULÇU

    is. Üzürsüz işə çıxmayan, proqul edən işçi; işburaxan

    Tam oxu »
  • PROLETAR

    [lat.] 1. Müasir cəmiyyətdə əsas siniflərdən biri, muzdlu fəhlə; fəhlə sinfi. Proletar sinfi. – Bir qolumuz oldu; bir də ki zindan; Tarix proletar ad

    Tam oxu »
  • PROLETARİAT

    [lat. proletarius] bax proletar 1-ci mənada

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞDIRMA

    “Proletarlaşdırmaq” dan f.is

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞDIRMAQ

    t-li. Muzdlu fəhləyə, proletara çevirmək; yoxsullaşdırmaq

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞMA

    f.is. Kapitalizm şəraitində xırda əmtəə istehsalçıları (kəndlilərin, sənətkarların, kustarların və b

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞMAQ

    f. Muzdlu fəhləyə, proletara çevrilmək

    Tam oxu »
  • PROLÓQ

    [yun. pro – ön və logos – söz, nitq] Ədəbi və ya musiqi əsərinin giriş hissəsi

    Tam oxu »
  • PROPELLER

    [lat. propellere – irəli itələmək] Təyyarə, aeroxizək, qlisser və s.-ni hərəkətə gətirən hava vinti; pər

    Tam oxu »
  • PRORÉKTOR

    [lat. pro – yerində, əvəzində və rector – rəhbər] Rektorun müavini, köməkçisi

    Tam oxu »
  • PROSES

    [lat. processus – gediş] 1. Hər hansı bir hadisənin gedişi. Bitkinin inkişaf prosesi. // Müəyyən nəticə əldə etmək məqsədilə görülən ardıcıl işlərin m

    Tam oxu »
  • PROSESSUÁL

    sif. [lat.] hüq. Prosesə aid olan, proseslə (3-cü mənada) əlaqədar olan. Prosessual məcəllə

    Tam oxu »
  • PROSKRİ́PSİYA

    is. [lat.] Qədim Romada rəsmi şəkildə qanundan kənar elan edilmiş şəxslərin siyahısı

    Tam oxu »
  • PROSPEKT₁

    [lat. prospectus – görünüş, mənzərə] Şəhərdə böyük enli və düz küçə. Nərimanov prospekti

    Tam oxu »
  • PROSPEKT₂

    [lat.] Gələcək elmi əsərin, dərsliyin, məcmuənin və s.-nin müfəssəl planı. Kitabın prospekti. // Vərəqə və ya kitabça şəklində reklam

    Tam oxu »
  • PROSTÁT

    is. Kişilərdə cinsiyyət vəzisi

    Tam oxu »
  • PROTEİ́N

    is. [yun.] Sadə zülal

    Tam oxu »
  • PROTEKTORÁT

    [lat.] Güclü dövlətin zəif dövləti özünə tabe etmə formalarından biri (belə bir şəraitdə tabe ölkə öz dövlət quruluşunu saxlasa da, əslində müstəqilli

    Tam oxu »
  • PROTESTANT

    [lat. protestans – etiraz edən] Protestantlığa (protestantizmə) mənsub olan, ona etiqad edən adam

    Tam oxu »
  • PROTESTANTİ́ZM

    [lat.] XVI əsrdə katolisizmə protest əlaməti olaraq reformasiya ilə əlaqədar əmələ gələn müxtəlif xristian məzhəblərinin ümumi adı; protestantlıq

    Tam oxu »
  • PROTESTANTLIQ

    bax protestantizm

    Tam oxu »
  • PROTEZ

    [yun. prothese – əlavə etmək, birləşdirmək] Bədənin itirilmiş hissəsini əvəz etmək üçün onun formasında düzəldilmiş süni üzv

    Tam oxu »
  • PROTEZÇİ

    is. Protez qayıran, protez hazırlayan mütəxəssis

    Tam oxu »
  • PROTEZLƏMƏ

    “Protezləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • PROTEZLƏMƏK

    f. xüs. Protezlə təmin etmək, itirilmiş bədən üzvünü protezlə əvəz etmək, protez qayırmaq

    Tam oxu »
  • PROTOKOL

    [yun. protokollon] İclasda, müşavirədə, istintaqda və s.-də baş verən hadisələrin qeydiyyatının, görülən işlərin və qərarların yazıldığı sənəd

    Tam oxu »
  • PROTON

    [lat. protos – birinci] fiz. Oksigen atomunun nüvəsi olan və bütün maddələrin atom nüvəsinin tərkibinə daxil olan müsbət elektrik yüklü hissəcik

    Tam oxu »
  • PROTOPLAZMA

    [yun.] biol. Heyvan və bitki orqanizmləri hüceyrələrində gedən həyat proseslərinin əsasını təşkil edən maddə

    Tam oxu »
  • PROTOTİP

    [yun.] 1. ədəb. Ədəbi surət, habelə qəhrəman obrazı yaratmaq üçün müəllifin orijinal kimi istifadə etdiyi həqiqi şəxs

    Tam oxu »
  • PROVİZOR

    [lat. provisor – əvvəlcədən görən] Yüksək ixtisaslı aptek işçisi; əczaçı

    Tam oxu »
  • PROVİZORLUQ

    is. Provizorun işi; əczaçılıq

    Tam oxu »
  • PROVOKASİYA

    [lat.] Ayrı-ayrı şəxsləri, yaxud qrupları, təşkilatları və ya ölkələri onların özləri üçün təhlükəli olan, bəzən də onların məhvinə səbəb ola bilən bi

    Tam oxu »
  • PROVOKATOR

    [lat.] 1. Provokasiya vasitəsilə iş görən polis casusu. Çar xəfiyyəsinin provokatoru. 2. Təhrikçi, fitnəçi, fəsadçı

    Tam oxu »
  • PROVOKATORLUQ

    is. Fitnəçilik, fəsadçılıq, təhrikçilik

    Tam oxu »
  • PROYEKSİYA

    [lat. projectio – irəli tullama] riyaz. Hər hansı bir şeyin müstəvi üzərində təsviri. Xəttin proyeksiyası

    Tam oxu »
  • PROZEKTOR

    [lat. prosector – yaran, parçalayan] Xəstəxananın patoloji anatomiya şöbəsinə rəhbərlik edən həkim. □ Prozektor otağı – klinika və xəstəxanada meyit y

    Tam oxu »
  • PRUSSAKLAR

    cəm Keçmiş alman əyaləti Prussiyada doğulmuş və ya yaşamış xalq; şimal-şərq almanları

    Tam oxu »
  • PSİXEYA

    is. [yun.] Qədim yunan mifologiyasında insan qəlbinin mücəssəməsi; bir qayda olaraq, kəpənək və ya qız şəklində təcəssümü

    Tam oxu »
  • PSİXİ

    sif. [yun. psyche] Ruhi. ◊ Psixi hücum – düşmənin (müqabil tərəfin) psixikasına təsir etmək, onun iradəsini qırmaq, sıralarını pozmaq, qorxutmaq məqsə

    Tam oxu »
  • PSİXİATR

    [yun.] Ruhi xəstəliklər həkimi

    Tam oxu »
  • PSİXİATRİK

    sif. [yun.] Ruhi xəstəliklərlə əlaqədar olan. Psixiatrik müalicəxana

    Tam oxu »
  • PSİXİATRİYA

    [yun. psyche və iatreia] Ruhi xəstəliklər və onların müalicə üsullarından bəhs edən elm

    Tam oxu »
  • PSİXİKA

    [yun.] 1. Beyinin xarici aləmi əksetdirmə xassəsi. 2. Psixi xüsusiyyət, xarakter xüsusiyyət, ruhi hal, əhval-ruhiyyə

    Tam oxu »
  • PSİXOLOGİYA

    [yun.] 1. İnsanın psixikasından, psixi fəaliyyətinin proses və qanunauyğunluqlarından bəhs edən elm. Ümumi psixologiya

    Tam oxu »
  • PSİXOLOJİ

    sif. [yun.] 1. Psixologiyaya aid olan, psixologiya ilə bağlı olan. Psixoloji təcrübə. 2. İnsanın psixoloji fəaliyyəti ilə bağlı olan

    Tam oxu »