is. [ər.] köhn. Maaş, əmək haqqı. [Qulu:] Mən hətta bir neçə adam bilirəm ki, mənim ağamdan az məvacib alırlar
sif. Maaşlı, əmək haqqı ilə olan
sif. və zərf [ər.] Ümidsiz, ümidini kəsmiş, ruhdan düşmüş; naümid; qəmli, qüssəli, bikef, pərişan, pərt
zərf Məyus halda, pərişan halda; məyuscasına. Məyus-məyus oturmaq. – Molla Tanrıverdi məyus-məyus baxırdı, yenə də nitqi olmadı ki, danışsın
[ər. məyus və fars. …anə] bax məyuscasına
zərf Məyus halda; məyus-məyus. Məyuscasına cavab vermək
“Məyuslaşmaq”dan f.is
f. Məyus olmaq, əhvalı pozulmaq, ruhdan düşmək. Pis xəbərdən məyuslaşmaq
is. Arzunun baş tutmaması üzündən insanda əmələ gələn kədər, ruh düşkünlüyü, pərişanlıq, ümidsizlik hissi
is. [ər. mizac] 1. Xasiyyət, təbiət; temperament. 2. Əhval, hal. Həsən bəyin məzacı necədir? A.Şaiq. □ Məzacı pozulmaq – halı (əhvalı) pozulmaq, xəstə
is. [ər.] Qəbir. Mən bu dərd ilə əgər ölsəm, məzara qoymayın; Üstümə ol tuti dilli şux nigarım gəlməmiş
bax qəbirqazan 1-ci mənada. [Musa] Raufla Məsud getdiyi tərəfə baxaraq məzarçıya [deyir]. H.Cavid. [Şair:] Məzarçı qəbrimi dərin qazacaq
bax qəbirdaşı. [Murad] bir qismi ərəbcə və farsca, bir qismi türkcə yazılan məzardaşlarının sahiblərinin vəfat tarixlərini oxuyurdu
[ər. məzar və fars. …stan] bax qəbiristan. [Xacə Firuz:] Məlun sənsən ki, məmləkəti məzarıstana döndəribsən! Ə
is. Qəbiristan. Kim baxarsa haçan bizim şəhərə; Bir məzarlıq kimi gəlir nəzərə. A.Səhhət. Bürümüş ən nəhayət kölgələr baxışını; İndi gözəl xəyalı məza
is. Məzdəkizm hərəkatının iştirakçılarına verilən ad
bax məzdəkizm
is. tar. V-VI əsrlərdə İranda Məzdəkin rəhbərliyi altında feodallara və ruhanilərə qarşı yönəldilmiş xalq hərəkatı
“Məzdəmək”dən f.is
f. dan. 1. İcazəsiz və təklifsiz acgözlüklə yemək. Xörəyi məzdəmək. 2. məc. Mənimsəmək, içəri salmaq
is. [fars.] 1. Adətən iştaha üçün əsas yeməkdən qabaq və ya onunla birlikdə, yaxud içki içilərkən yeyilən müxtəlif yüngül yeməklər; çərəz
sif. 1. Dadlı, ləzzətli, tamlı. Məzəli xörək. – Vəsf eylədiyim zövqlə ənharibehiştin; Kövsər məzəli şərbəti-reyhanın üçündür
is. Məzəli adamın hal və hərəkəti; oyunbazlıq, təlxəklik. □ Məzəlilik etmək (eləmək) – gülməli hərəkətlər etmək, oyun çıxartmaq, hoqqabazlıq etmək, tə
is. [ər.] Zəlillik, həqarət, alçaqlıq, xarlıq, etibarsızlıq. Məzəllətdə yaşamaq
is. [ər.] Danlama, qınama, danlayış, töhmət. İctimai məzəmmət. – Uşaqlara Xudayar bəyin məzəmməti tük qədər də kar eləmədi
sif. Məzəmmətli, töhmətli. Məzəmmətedici nəzər. – [Mirhaşım] məzəmmətedici baxışlarla Şücanizama baxdı
“Məzəmmətləmək” dən f.is
f. Məzəmmət etmək, danlamaq, qınamaq. …Gülara xanım [qızı] məzəmmətləməyə başladı. S.Rəhman. [Gülnaz] gənclə görüşə razılıq verdiyi üçün özünü məzəmmə
“Məzəmmətlənmək” dən f.is
məch. Məzəmmət olunmaq, danlanmaq. Uşaq nahaq yerə məzəmmətləndi
sif. Töhmətli, danlaqlı, töhmətləndirici, məzəmmət ifadə edən. Məzəmmətli söz. – Oğlunun bu məzəmmətli sualı, deyəsən, kişinin ürəyini qanatdı
is. [ər.] 1. Bazar qiyməti, nırx, müəyyən olunmuş qiymət. Günün məzənnəsi. – [Axund:] [Xoruzu] məzənnədən aşağı satmayasan
“Məzənnələşmək”dən f.is
qarş. Qiyməti müəyyənləşmək, qiymət qoymaq, kəsişmək, sövdələşmək. Danışıb məzənnələşmək
is. [ər.] 1. Din. İslam məzhəbi. Xristian məzhəbi. – Əgər övrəti bu əməldən xəbərdar olsa, haman saat ərindən boşanar və boşanmağına da məzhəbləri ixt
sif. 1. Dinsiz, dinə inanmayan, laməzhəb. 2. Söyüş kimi işlədilir
is. [ər. müzhikə] 1. Gülməli, güldürücü danışıq, söhbət, hərəkət, oyun; əhvalat, lətifə. Yol uzunu Məmmədrza məzhəkə söyləyərək məni güldürürdü
is. Oyun, yaxud gülməli sözlərlə adamları güldürən adam; oyunbaz, təlxək. Padşahın nədimləri, məzhəkəçiləri onu əyləndirmək üçün gülməli nömrələr hazı
is. Məzhəkəçinin işi, peşəsi; gülməli oyunlar çıxarma; təlxəklik, oyunbazlıq. …Müdir izahat verərək dedi: – Bu qızlar məzhəkəçilik və nədimlik öyrənmi
sif. Məzmununda məzhəkə olan; gülməli, güldürücü. Məzhəkəli danışıq
is. [ər. məzhəkə və fars. …nəvis] köhn. bax məzhəkəyazan
is. köhn. Məzhəkə yazma sənəti; komedioqraflıq. …Məzhəkənəvislikdə [Qoqola] bərabər Rusiyada hələ bir kəs tapılmayıb
is. Komediya yazan yazıçı; komedioqraf. Varmı şerimizdə məzhəkəyazan? Oxucu gözləyir bunu hər zaman. S
is. [ər.] Bir şeyin, adamın üstünlüyünü təşkil edən xüsusiyyəti. Hər bir şairin, yazıçının, dramaturqun ən böyük məziyyətlərindən birisi onun mövzu se
sif. Yaxşı xüsusiyyətləri ilə seçilən; üstün
sif. [ər.] kit. Zikr olunmuş, adı çəkilmiş, haqqında danışılmış; yuxarıdakı. Məzkur şəxs. Məzkur əhvalat
sif. və is. [ər.] 1. Zülm çəkmiş, zülm olunmuş, zülmə məruz qalmış, zülm altında olan (zalım əksi). Məzlum xalq
zərf Yazıq-yazıq, fağırfağır, zavallı-zavallı, məzlumcasına. Göyçək gözləri ilə Məmmədin üzünə məzlum-məzlum baxırdı
[ər. məzlum və fars. …anə] bax məzlum-məzlum. Məzlumanə xahiş. – Mehriban, dərdli başını məzlumanə bir tərzdə qaldırıb … baxdıqda Səlimi gördü