1. Cümlədə arzu bildirən hissəcik. Təki siz gələsiniz. Təki tez çıxıb gedəydik. Təki sən deyən kimi olaydı
[ər.] 1. is. Bir şeyin üstündə durma, israr etmə; israrla tələb etmə; israr. Rəisin təkidinə baxmayaraq, Səlim sarı şineli götürmədi
zərf [ər.] Təkid edərək, təkidlə, israrla. [Çopo:] Təkidən söylədim ki, onun nicatı ordu toplayıb, xaqanın hücumundan özünü müdafiə etməsindədir
sif. Təkid edərcəsinə, israrlı, inadlı. Midhədin təkidli tələbləri komandirin ürəyinə təsir eləmişdi
sif. Qırmızı lələkli (quşlar haqqında); qızıl pullu, qırmızı ağcalı (balıqlar haqqında)
bax birqat(lı)
bax tayqollu. Təkqollu kişi
bax birqulplu. Bu çölü şumlarkən 75 santimetr dərinlikdən qırmızı gildən hazırlanmış qadın fiquruna oxşar bir təkqulp qab tapmışdılar
“Təkləmək”dən f.is
f. Ətrafındakılardan, yanındakılardan və ya yoldaşlarından ayırıb tək qoymaq, təcrid etmək. Axırda [dəliləri] birbirlərindən ayrı salıb təklədilər
“Təklənmək”dən f.is
f. Yoldaşlarından, yanındakılardan ayrılıb tək qalmaq, tək özü qalmaq. [Durna] dolu torbanı çiyninə alıb, qızlardan aralandı, təklənib kəndə tərəf get
is. [ər.] 1. Qəbul edilmək üçün irəli sürülən fikir. [Cəmilə] kimsənin təklifini yerə salmamış, bir neçə gənc oğlanla bərabər oynamışdı
sif. və zərf Ədəb normalarını, nəzakət qaydalarını gözləməyən, hörmət gözləməyən; həyasız, ədəbsiz, sırtıq
zərf Hörmətsizcəsinə, nəzakətsizliklə, həyasızcasına, sırtıqcasına, rəsmiyyət gözləmədən
is. Təklifsiz adamın hərəkət tərzi; hörmətsizlik, ədəbsizlik, nəzakətsizlik, sırtıqlıq; hörmət, rəsmiyyət gözləməmə
is. 1. Onluqda birinci, ən kiçik say; həmin sayı ifadə edən 1 (bir) rəqəmi. // Çoxrəqəmli ədədlərin axırıncı rəqəmi
zərf 1. Təkcə, ayrıca, yalqız. Şair təklikdə oturub, saatlarla xəyala dalmağı da çox sevirdi. S.Rəhimov
is. Bir lüləsi olan tüfəng, ya tapança. Qarakişi … gah Şahmara, gah Yusifə, gah da təklüləsinə baxıb qapıdan çıxdı
sif. dilç. Ancaq bir mənası olan (çoxmənalı əksi). Təkmənalı söz
is. dilç. Bir mənası olma (çoxmənalılıq əksi). Sözün təkmənalılığı
is. [ər.] klas. Bir işin qurtarması, sona çatması, bitməsi. □ Təkmil etmək klas. – qurtarmaq, sona yetirmək, bitirmək, başa çatdırmaq, tamamlamaq
“Təkmilləşdirilmək” dən f.is
məch. Daha yaxşı, daha mükəmməl hala gətirilmək; mükəmməlləşdirilmək. Neftçıxarma üsulları getdikcə təkmilləşdirilir
“Təkmilləşdirmək”dən f.is. Ustalığı təkmilləşdirmə. Texnikanı təkmilləşdirmə
f. Daha yaxşı, daha mükəmməl hala gətirmək, mükəmməlləşdirmək. Neftayırma üsullarını təkmilləşdirmək
“Təkmilləşmək”dən f.is
f. Daha yaxşı, daha mükəmməl hala gəlmək; mükəmməlləşmək. MTS-lər birləşib təkmilləşəndə Hatəmov da … işə çox ciddi girişmişdi
is. Təkmil olma, mükəmməllilik, nöqsansızlıq, kəsirsizlik. Yağlama sisteminin təkmilliliyi
is. 1. Əsasən xəmir yoğurmaq üçün işlədilən dərin, iri, taxta mətbəx aləti; dərin tabaq. Mələk bacı dizləri üstə oturub, kəndli qadınlara məxsus təmki
is. [ər.] Bir işi bir daha, yenidən görmə, bir neçə dəfə etmə; bir sözü bir daha, yenidən söyləmə. Məqalədə təkrar çoxdur
zərf Təkrarən, bir neçə dəfə, dəfələrlə. Dinləmişəm gənc ikən Bakıda təkrar-təkrar; Sizin Şirvanzadəni, bizim Şirvanzadəni
sif. Tayı-bərabəri olmayan, təkrar edilə bilməyən. Təkraredilməz sənət əsəri
zərf [ər.] Təkrar olaraq, təkrar-təkrar. Kərimzadə, Sənubərin gözünün içinə baxıb, Həmişəyevin fikrini təkrarən təsdiq elədi
“Təkrarlamaq”dan f.is
f. Təkrarən etmək, bir şeyi neçə dəfə etmək; bir sözü yenə də, bir daha, yenidən söyləmək. Elə bil təbiət bir şair kimi; Sevdiyi misranı təkrarlamışdı
“Təkrarlanmaq”dan f.is
məch. Təkrarən edilmək, bir neçə dəfə edilmək, təkrar olunmaq; təkrarən, yenidən, bir daha söylənmək
“Təkrarlatmaq”dan f.is
icb. Təkrarən etdirmək, bir işi bir neçə dəfə gördürmək, təkrar etdirmək
bax təkraredilməz
is. [ər.] Təkrarlama, təkrar
sif. mus. Yalnız bir səslə ifa edilən, bir səsdən ibarət olan. Beləliklə, əvvəllər yalnız təksəsli olan musiqi getdikcə çoxsəsli musiqi ilə əvəz edilm
is. Ayrıca müstəqil təsərrüfatı olan və kənd təsərrüfatı artelinin üzvü olmayan kəndli. Təktəsərrüfatçı əmlakı
is. [ər.] 1. köhn. Söykənəcək, dayanacaq. □ Təkyə eləmək (etmək) – 1) söykənmək, dayanmaq. Rzaquluxan suyu içdikdən sonra balışa təkyə edib, yavaş-yav
is. [ər.] Təriqətçilərin, dərvişlərin ayin icra etdikləri yer. Dərvişlikdən xəbəri yox, gecə-gündüz təkyə axtarır