sif. İçində ilik olan. İlikli sümük
sif. İçində ilik olmayan. İliksiz sümük
ilim-ilim itmək, ilim-ilim getmək – tamamilə yox olmaq, yoxa çıxmaq, izsiz itmək. Göy üzü kilim-kilim; Yar itdi ilim-ilim; Kəsin düşmən dilini; Doğra
“İlinmək”dən f.is
f. məh. Azca qızmaq, ilıq olmaq. Yazda çayın suyu ilinir
“İlişdirilmək”dən f.is
məch. 1. İlişik hala salınmaq, taxılmaq, keçirilmək, bənd edilmək. 2. məc. Bərk vurulmaq, çəkilmək
“İlişdirmək”dən f.is
f. 1. Bir şeyi başqa bir şeyə keçirib bənd etmək, taxmaq; bir şeyi çəngəl, mıx, düymə və s. bu kimi şeylərlə tutdurmaq
1. sif. Düyün, pırtlaşıq, ilişmiş şeyin halı. İlişik ip. İlişik məftil. // İs. mənasında. Bayaqdan yazıq qadın neçə dəfə məftili ilişikdən qurtarıb
1. sif. İlişiyi olan (bax ilişik 2-ci mənada). İşi ilişikli (z.) qoyma. 2. Əngəlli, dolaşıqlı. İlişikli iş
sif. 1. İlişiyi olmayan. 2. məc. Əngəlsiz, maneəsiz, qolay. Cabbarlının … qısa yaradıcılıq yolu heç də hamar və ilişiksiz olmamışdır
sif. İlişən, dolaşan; əl-ayağa, paltara yapışan, sancılan. İlişkən cücü. İlişkən ot. – Balaca Sabir sərt və ilişkən bir şeyin döşündə gəzdiyini görüb
is. İlişkən şeyin hal və xassəsi, ilişmə, yapışma xasiyyəti
1. “İlişmək”dən f.is. 2. məc. Maneə, əngəl, ilişik. Səkkiz nəfərlik təmir mexaniki briqadam var, harada bir ilişmə oldu, göndərirəm
f. 1. Taxılmaq, taxılıb qalmaq, bir şeyə keçib qalmaq. [İlyasın] saçlarına quru ot və saman çör-çöpləri ilişmişdi
“İlitmək”dən f.is
f. məh. Qızdırmaq (suyu, xörəyi, çayı və s.-ni). Kərim də bu uşağa yenə ata kimi öz qüvvətli qollarını açdı, onu öz komalarına gətirdi, əvvəlki kimi o
sif. 1. Birinci, əvvəlinci, ən əvvəl olan, ən qabaq (son qarşılığı). İlk uşaq. İlk təəssürat. İlk əsər
sif. və zərf Ən birinci, ən əvvəl: hamıdan qabaq
1. zərf İlk olaraq, birinci olaraq, ilk dəfə, birinci dəfə. Gözümü dünyaya açanda ilkin; Anamı görmüşəm, səni görmüşəm
sıra s. Birinci
bax ikindi. [Molla İbrahimxəlil:] Molla Həmid, Nuxadan yola düşən adamlar, Şeyx Salahın yazmağına görə, gərək bu gün ilkindi çağı buraya yetişsinlər
is. [ər. “iqrar”dan] 1. Söz vermə, əhd, vəd, vəfa. İlqarından dönən namərddir. (Ata. sözü). [Koroğlu:] Üz tutmuşam, bu diyara gəlmişəm; Çənlibeldən bi
sif. İlqarında möhkəm, sözünün üstündə duran, əhdinə əməl edən; vəfalı. Gedirdim yaraq ilə; Ot biçdim oraq ilə; Bir ilqarlı gözəli; Gəzirəm çıraq ilə
sif. Əhdini pozan, sözündə durmayan, vəfasız. Su gələr, asta gedər; Astabaasta gedər; İlqarsız qız yanına; Sağ olan xəstə gedər
əd. [ər.] klas. 1. İstisna bildirir: …dən başqa, …dən savayı. Cismində yox özgə dərdə tabı; İlla qəmi-eşq iztirabi
[ər. “illa”dan] dan. bax illa 3-cü mənada. [Gülsənəm:] Yaxşı dedin qoydun? Bizim tövlələrdə yanan [elektrik] adamın gözlərini qamaşdırır
zərf Bir çox illər boyu, bir neçə il, illər uzunu, illər ərzində. İllərlə bir iş üzərində işləmək. İllərlə yol gözləmək
is. [ər.] 1. Xəstəlik, azar. Mən zaminəm ki, olmaya bir illət ilə fövt; Hər xəstəyə dava edələr gər şərab ilə
sif. 1. Bir illətə (xəstəliyə, azara) mübtəla olan; xəstə. …[İflic] azarına mübtəla olan bir bədənin məriz və illətli hissəsi salamat olan hissəsinə k
sif. Səbəbsiz. [Şeyx Sənan:] Ah, Xumar, Xumar! Niyə gəldin? Deyil bu, illətsiz; Məni məhv eləməkmi niyyətiniz? H
sif. 1. Bir il davam edən və ya davam etmiş. İllik ezamiyyət. İllik fəaliyyət. İllik gəlir. İllik orta temperatur
İlin sayını bildirən mürəkkəb sözlərin ikinci tərkib hissəsi; məs.: beşillik, üçillik, ikiillik
is. [lat.] Hava və su nəqliyyatı vasitələrində şüşəli pəncərə
[lat.] Kitabın mətni ilə əlaqədar olan və bu mətnin izahına kömək edən şəkil. Jurnalın beşinci nömrəsində dərc olunmuş “Məclisi-ədəb” şəkli müsəlmanla
sif. [lat.] Əyani. Lüğətdə illüstrativ material. // İllüstrasiyaya aid, illüstrasiya məqsədi daşıyan
[lat.] Kitabın mətninə dair şəkillər çəkən rəssam; kitab rəssamı
[fr. illusion-dan] 1. İllüzionizm (1-ci mənada) tərəfdarı. 2. Müxtəlif və mürəkkəb üsul və vasitələrin köməyi ilə cürbəcür fokuslar göstərən sirk arti
is. [fr.] 1. Maddi aləmin illüziyadan – yanlış təsəvvürlərdən başqa bir şey olmadığını iddia edən, elmə zidd, idealist fəlsəfi görüş
[fr.] Olmayan bir şeyi həqiqi bir şey kimi qəbul etmə; yanlış, səhv təsəvvür; xəyal. [Teatr direktoru:] Çünki biz səhnədə bəzən boyalar vasitəsilə ill
is. 1. Toxunma şeylərin (xalça, corab, parça və s.-nin) ayrı-ayrı halqaşəkilli düyünləri. İlmə salmaq
is. 1. Asanlıqla açılan düyün. Mustafa bəy örtüyü götürdükdə bir dənə ilmək hörülmüş kəndir görür. Ə
“İlməkləmək”dən f.is
f. 1. İlməyə keçirmək, ilməyə bənd etmək. 2. İlmək vurmaq
“İlməklətmək”dən. f.is
icb. İlməklə bağlatmaq, ilməyə bənd etdirmək
sif. İlmək vurulmuş, ilməyi olan. İlməkli ip