məch. Qəmə ilə yaralanmaq, qəmə ilə vurulmaq
sif. Belinə qəmə bağlamış, belində qəmə olan, qəmə ilə silahlanmış. Hamısı qəməli və patrondaşlı, bircə Qəhrəman yüzbaşı patrondaşını çıxarıb qoyub qa
is. məh. Dəstəli kəsər alət, böyük bıçaq. Göyçəyin indi qəməlti dediyi qara saplı iri bıçağı o ili Gorusdan təzə almışdım
is. [ər. qəm və fars. …əngiz] klas. Qəm gətirən, qüssə gətirən
[ər.] 1. is. şair. Ay. Süzülən nurunu toplayıb qəmər; Girdi buludlara, qaraldı göylər. M.Rahim. Yırğalanır göy sularda; O gecələr qızı qəmər
sif. [ər. qəmər və fars. çöhrə] klas. bax qəmərüzlü
sif. [ər.] Aya mənsub olan. Qəməri il (göydəki ay ilə hesab olunan il)
is. [ər.] İçində oturub istirahət və ya söhbət etmək üçün bağlarda qurulan üstüörtülü, yanları açıq talvar; köşk
bax qəmərüz(lü)
sif. klas. şair. Ayüzlü, aybəniz, gözəl. Ey şəmsü qəmərüzlü, şirin dodağın duzlu; Vey şəhdü şəkər sözlü, didarına müştaqəm
sif. [ər. qəm və fars. …fəza] klas. Qəm artıran, qəm gətirən. Qəmfəza bir mənzərə təşkil qılmış kainat
sif. [ər. qəm və fars. …gin] 1. Qəmli, kədərli, tutqun, məyus, pərişan. Mən ömrümdə heç bir kəsə qəmgin və kədərli xəbərlər vermək istəmirəm
zərf Qəmli halda, həzinhəzin. Qərib-qərib, qəmgin-qəmgin ötərsiz; Üz tutubsuz nə məkanə, durnalar? M
“Qəmginləşdirmək” dən f.is
f. Qəmgin etmək, qəmgin göstərmək; kədərli etmək, kədərli göstərmək. Bu işıq uşaqların solğun üzünü daha da qəmginləşdirirdi
“Qəmginləşmək”dən f.is
f. Qəmgin olmaq
is. 1. Qəmli, kədərli adamın halı. 2. Hüzn, kədər. Bədii-ruhi təsir cəhətindən “Çargah” həyəcan və ehtiras, “Bayatışiraz” qəmginlik, “Humayun” isə “Şü
is. [ər. qəm və fars. …xanə] klas. Qəm evi, dərd-qəm gətirən yer. Dil deməkdən kəsilib, tən hərəkətdən, vəh kim; Künci-qəmxanəyə bir surəti-divar olub
sif. [ər. qəm və fars. …xar] klas. bax qəmküsar. Ey munisi-ruzigarım ana! Qəmxarü qəmküsarım, ana! Füzuli
is. köhn. Birinin dərdinə qalma, dərdinə şərik olma, birinin dərdli zamanında təsəlli vermə. Yar əgər aşiqə qəmxarlıq etməzsə, nə qəm; Qəm odur, özgəy
is. 1. bax qamış. Stol üstündə bir dənə naxışlı gözəl qələmdan və bir qəmiş qələm var idi. P.Makulu. 2
is. 1. bax qamışlıq. 2. dan. zar. Zəhlə aparma, adamdan əl çəkməmə, adamı təngə gətirmək xasiyyəti
is. [ər. qəm və fars. …küsar] klas. Birinin dərdini çəkən, dərdinə, qəminə qalan, dərdinə şərik olan, təsəlli verən adam; dərd yoldaşı, sadiq dost
“Qəmləndirmək”dən f.is
f. Kədərləndirmək, kədərlənməsinə səbəb olmaq
“Qəmlənmək”dən f.is
f. Kədərlənmək, məyus olmaq, qəmə batmaq
sif. bax qəmgin. Qəmli adam. Qəmli baxışlar. Qəmli nəğmə. – Çoxçoxdandır qəmli könlüm şad olmaz; Məgər əsməz dost kuyində yellər heç
zərf bax qəmgin-qəmgin. Qızına qəmli-qəmli; Danışır həyatını; Küskün xatıratını… M.Müşfiq
is. Qəmli adamın halı
[ər. qəm və fars. …nak] klas. bax qəmgin. Bir nalə qılan var dili-qəmnakdən özgə? S.Ə.Şirvani. □ Qəmnak etmək – qəmləndirmək, kədərləndirmək
sif. və zərf Heç bir qəmi, dərdi, kədəri, qayğısı olmayan. Qəmsiz adam. – O qəmsiz, qüssəsiz, o xoşbəxt üzü; Mənim ilhamıma yaxındır, düzü… S
is. Qəm, kədər, dərd, qayğı olmadığı hal
is. [ər.] Naz, şivə, süzgün baxış, şivəli baxış. Əqlü huşum mənim, fikrü xəyalım; Şux gözdə, qəmzədə bəstədir, ay qız! M
sif. [ər. qəm və fars. …zədə] klas. Qəmli, kədərli; bədbəxt, yazıq. Ziyadə qəmzədəyəm hicr ilə, xoş ol günlər; Ki, mən bu qəmzədəlikdən ziyadə xürrəm
is. Qəmlilik, kədərlilik; bədbəxtlik
[ər. qəmzə və fars. kar] bax qəmzəli
sif. Naz verən, nazlı, şivəli. Bir afətə, bir nigarə uydum; Bir qəmzəli işvəkarə uydum. H.Cavid. Ziba nimtənəli, tikmə köynəkli; Gözləri qəmzəli, qall
is. [ər.] 1. Bir şeyi ehtiyatla, sərfəli və səmərəli işlətmə, artıq işlətməmə, israf etməmə. Qənaət etmək
sif. [ər. qənaət və fars. …bəxş] Qənaətləndirici, kifayətləndirici, qaneedici. Qənaətbəxş iş. Qənaətbəxş cavab
sif. 1. Hər şeyə qənaət edən, azla kifayətlənən. Qənaətcil adam. – Müdrik adamlar deyiblər: “Abadlıq istəyirsinizsə, çalışqan olun, dövlət istəyirsini
is. Hər şeyə qənaət etmə, azla kifayətlənmə
sif. və is. Qənaət edən, israf etməyən, israfçılığa yol verməyən; azla kifayətlənən, hər şeyi qənaətlə işlədən
is. Qənaət etmə, israfçılığa yol verməmə, hər şeyi qənaətlə işlətmə; az bir şeylə kifayətlənmə
sif. [ər. qənaət və fars. …kar] Hər şeyi qənaətlə, sərfəli işlədən, hər şeyə qənaət edən, qənaətlə dolanan; qənaətcil
zərf [ər. qənaət və fars. …karanə] Qənaətkarcasına, qənaətkarlıqla, qənaətlə, azla kifayətlənərək
is. Qənaət etmə; bir şeyi qənaətlə, ehtiyatla, sərfəli işlətmə, qənaətlə dolanma; qənaətcillik. [Mehriban] … uşaqlarını və evini sevə bilir