is. [ital.] mus. 1. Ağır tempdə çalmaq lazım gəldiyini göstərən musiqi termini. 2. Ağır tempdə ifa edilən, adətən lirik xarakterli musiqi pyesi, yaxud
bax adax.□ Adaq eləmək – bax adaxlamaq
is. məh. Uşağın ilk addımı, ilk yerişi. □ Adaq durmaq – ayaq üstə durmaq (uşaq haqqında). Adaq yerimək – təzəcə yeriməyə başlamaq
zərf dan. Yavaş-yavaş, addımaddım
bax adaxlanma
bax adaxlanmaq
bax adaxlı. Ol sərvin ayağı bağlı oldu; Azadə ikən, adaqlı oldu. Füzuli
is. [ər.] 1. Heyvandan fərqli olaraq danışmaq və düşünmək, ictimai əmək prosesində alət qayırmaq və ondan istifadə etmək qabiliyyətinə malik olan canl
bax adamyana
sif. Lazımi şəkildə, əməllibaşlı, yararlı
sif. və is. Yalançı, adamları aldatmaqla məşğul olan
sif. Çirkin, biçimsiz, eybəcər, bədləkər. // Söyüş, təhqir mənasında. Ay adamaoxşamaz, bir üzünə baxsana; Bomboz olub saqqalın, rəngü həna yaxsana
is. Çirkinlik, eybəcərlik, biçimsizlik, bədləkərlik
sif. Adamlarla ünsiyyət bağlayan, xoşxasiyyət, istiqanlı, mehriban
sif. Adamdan qaçan, cəmiyyətdən qaçan, ürkək; qaraqabaq, qanısoyuq, mızı
is. Adamdan qaçmaq, cəmiyyətdən qaçmaq xasiyyəti; qaraqabaqlıq, qanısoyuqluq, mızılıq
zərf Hər bir adama, hər bir nəfərə, yaxud hər bir nəfərdən. Adambaşı 5 manat yığdıq. Adambaşı(na) neçə düşür?
sif. Adam hündürlüyündə olan. Adamboyu qar yağmışdı. Küçələrdə adamboyu ağaclar əkilmişdir
zərf İnsana yaraşan bir surətdə, insancasına, insan kimi, humanistcəsinə. Adamcasına hərəkət etmək. Adamcasına rəftar etmək
oxş. Yazıq adam, fağır adam; zavallı, mərhəmətə layiq insan (bəzən kinayə və istehza ilə “məhdud düşüncəli, səthi adam” mənasında işlənir)
sif. Adamyeyən, insan qanına həris olan. // Vəhşi, yırtıcı
is. Vəhşilik, yırtıcılıq
sif. Adamlara uyuşmayan, adamlarla ünsiyyət bağlamayan, ürkək
sif. dan. Yaxın adamı, böyüyü olan; köməyi, arxası, himayəçisi, qohuməqrəbası olan
is. 1. İnsanlıq, tərbiyəlilik; ünsiyyət, adamlarla yola getmə. Onun heç bir adamlığı yoxdur. – [Nəcəf:] Bu da bizim adamlığımız!… İ
Adətən saylara qoşularaq, şeyin neçə nəfərə, şəxsə aid olduğunu göstərir; məs.: biradamlıq nömrə, ikiadamlıq loja, beşadamlıq yer
is. və sif. dan. Adamı araya qoyan, adam ələ salan, adama lağ edən, lağa qoyan
is. Xain; xəbərçi
sif. və is. Adamları sevməyən, adamlardan xoşu gəlməyən, adamlardan qaçan, mərdümgiriz
is. Adamsevməz adamın xasiyyəti
sif. Kimsəsiz, yalnız; adamı, köməkçisi olmayan; arxasız, himayəsiz. O adamsızdır, heç kəsi yoxdur
is. Kimsəsizlik, yalnızlıq, köməksizlik, arxasızlıq, himayəsizlik
[xüs. is.-dən] kim. Burun və boğazın selikli qişasına təsir edən zəhərləyici maddə
dan. 1. zərf bax adamcasına. Pəs, biz deyirik ki, yumruq, sillə ortalıqdan çıxsın, uşaq ilə adamyana rəftar olsun ki, özü yaxşını yamandan dərk edib,
sif. İnsan əti yeyən, vəhşi, yamyam. Əbəs-əbəs neçin qaçırsan məndən; Mən ki, zalım, adamyeyən deyiləm
[lat. adapto – uyğunlaşdırıram] Orqanizmin quruluş və funksiyasının şəraitə uyğunlaşması
[əsli lat.] Qrammofon (patefon) valının səsini reproduktor vasitəsilə vermək üçün elektromaqnitli cihaz
is. Adları eyni olan adamlar. O mənimlə adaşdır. Adaşlar gəldilər. – Dodaqlarında kövrək təbəssüm, gözlərində maraq
is. İki və ya bir neçə adamın eyni adda olması
is. [ər. “adət” söz. cəmi] bax adət. Məstəli Şirvani hər iki səyahətində dünyanın yarısını gəştü güzar edib, altmışdan ziyadə müxtəlif ayin və adat üz
zərf Hər kəsi, yaxud hər şeyi öz adı ilə, bir-bir adlarını deyərək. Adbaad çağırmaq. Adbaad yazmaq. – Mən sizi adbaad murova nişan verib istəmişəm… M
1. zərf Oradan-buradan, rabitəsiz. Adda-budda danışmaq. – Əziz xan əlini saldı cibinə, bir qayıtdı qonaqlara səmt, bir çöndü Məmmədhüseynə tərəf və ba
is. 1. Nizamsızlıq, tərtibsizlik, rabitəsizlik, dağınıqlıq, qarışıqlıq. 2. Bir təsərrüfata məxsus torpaq sahələrinin özgə təsərrüfatın torpaqları içər
1. “Addamaq”dan f.is. 2. is. məh. Çaydan, arxdan keçmək üçün düzəldilmiş keçid
f. Üstündən keçmək, üzərindən atılıb keçmək, aşıb keçmək, aşmaq. Çəpəri addamaq. Arxın o tayına addamaq
is. 1. Yeriyərkən ayağın qaldırılıb irəli atılmasından ibarət hərəkət; qədəm. Ağır addım. İri addım. Addım səsi eşitmək
zərf Ağır-ağır, yavaşyavaş. Addım-addım yerimək. Addımaddım irəliləmək. – Gələn adam idi. Sinəsinə, addım-addım ehtiyatla yeriyirdi
zərf Addımlarla, addım atdıqca, addım-addım izləyərək (başqasını)
zərf Hər addımda, hər yerdə, tez-tez, arası kəsilmədən. Nəğməyə söz verək, ötək ucadan; Şirin bülbül kimi hər addımbaşı