ALIŞQAN₁


1. sif. Tez alışan, tez yanan, tez alovlanan. Alışqan maddələr. Efir alışqan maddədir.
2. is. dan. Kibrit.
// Papiros yandırmaq üçün alət. Xəlil … əlini cibinə salıb papiros çıxartdı.
Tüfəng patronundan qayrılmış alışqanla yandırdı. M.Hüseyn.

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • ALIŞQAN adətkərdə — vərdişli
  • ALIŞQAN kibrit
  • ALIŞQAN alışqan bax kibrit

Omonimlər

  • ALIŞQAN ALIŞQAN I is. Müəyyən bir şeyi yandırmaq üçün işlədilən alət. Şahin alışqanı çıxarıb odladı (B.Bayramov)

Etimologiya

  • ALIŞQAN Sözün kökü al hissəsidir, alov kəlməsi ilə qohumdur. Ad-feil omonimi olub. -ış növ şəkilçisidir, -qan isə feildən ad düzəldib
ALIŞQAN₂
ALIŞQANLIQ
OBASTAN VİKİ
Alışqan
Alışqan — kibritin ixtirasından əvvəl icad olunmuş alov yaradan polad alətdir. == Yaranması == Bu, köhnə çaxmaqdaşlı silahlarda qayaya vuraraq qığılcım yaradaraq barıt vurmaq üçün istifadə olunan alət idi. Alışqanı alovlandırarkən qığılcımları alovlandırmaq üçün ağac gövdələrindən çıxarılan və qurudulmuş, asanlıqla alovlanan maddələrdən istifadə edilmişdir. Göyərtə, sol əlin baş barmağı və şəhadət barmağı arasında sıxılaraq daşın üstünə qoyulur. Sağ əlində tutulan alışqan daşa dəyəndə yaranan qığılcımla alovlandı. Daha sonra isə pambıq iplik fitillərindən istifadə olunmağa başladı. Çaxmaq daş, və ya fitil dərisindən hazırlanmış ağzı büzməli torbada saxlanılırdı. Hal-hazırda alışqan əsasən siqaret yandırmaq üçün istifadə olunur. Bundan əlavə, butan tipli alovlanma üçün istifadə olunan alətlərə alışqan da deyilir. Əvvəlcə benzin, sonra qaz alışqanları əvəzinə maqnit alışqanlarının istifadəsi adi hala çevrildi.

Digər lüğətlərdə