is. 1. Dənizləri, gölləri, çayları, bulaqları əmələ gətirən və hidrogenlə oksigenin kimyəvi birləşməsindən ibarət olan şəffaf rəngsiz maye
is. Keçmişdə: çimmək üçün evlərin küncündə düzəldilən xüsusi yer. [Arvad] qazanda su qoyub qızdırdıqdan sonra Kəbleyini suaxanda yuyundurub yatırdır
is. [ər.] 1. Bir şey haqqında cavab, məlumat almaq üçün müraciət etmə, soruşma; sorğu. Sualla müraciət etmək
bax sorğu-sual. Sualcavab başlandı. Sual-cavab uzun çəkdi. Sualcavab zamanı. – Bu sual-cavabdan sonra tamam pərt olmuş “ovçu” çaşqın-çaşqın yanyörəsin
sif. [ər. sual və fars. …baz] Yerli-yersiz sual verməyi sevən adam; sualçı. Bu zaman həmən sualbaz Şirəliyə yaxınlaşdı
bax sualbaz
sif. Sual ifadə edən; suallı. Sualedici gözlər. Sualedici baxış. – Diqqətlə, sualedici nəzərlərlə Ulduzun gözlərinə baxan qoca qadının birdən dodaqlar
bax sualedici. Hacı Rəsul Tahirzadənin suallı baxışını görüb əllaməlik büruzə vermək istədi. Mir Cəlal
sif. 1. Suyun altında olan, icra edilən, su səviyyəsindən aşağıda olan. Sualtı daşlar. Sualtı axtarışlar
is. tex. Artıq suyun axıb getməsi üçün bəndin divarlarında düzəldilən hidrotexniki qurğu, deşik, pəncərə, boru və s
is. Çayda suyun iti axdığı yer
is. coğr. Çay hövzələrini, yəni suların axımını iki əks istiqamətə ayıran təpə, xətt. Suayırıcıdan axan çaylar
bax çaybasar. Subasan çəmən. – Qoy yamyaşıl məxmər geysin hər biçənək, hər zəmi; Körpə ceyran düzə gəlsin subasarı görəndə
sif. Evlənməmiş. Subay oğlan. Subay qız
is. Subay olma, əri və ya arvadı olmama, subay adamın vəziyyəti. Subaylıq sultanlıqdır. (Ata. sözü). [İlyas:] Əzizim, mən subaylıqda da xörəkdən, isti
sif. və zərf Subayda olduğu kimi, subay kimi. Subaysayağı süfrə. Subaysayağı yaşamaq
[lat. substantia] fəls. Bütün əşya və hadisələrin ilk əsası, mahiyyəti, məğzi
is. dilç. Digər nitq hissələrinin isim kateqoriyasına keçməsi; isimləşmə. Sifətin substantivləşməsi
f. dilç. İsim kateqoriyasına keçmək; isimləşmək
sif. Subtropik sahəyə aid, subtropikdə olan. Subtropik iqlim. – Elə subtropik bitki yoxdur ki, Azərbaycanda yetişməsin
[lat. sub – alt və yun. tropikos] cəm Yer kürəsinin tropik qurşaqla mötədil qurşaq arasında aralıq vəziyyət tutan iki fiziki-coğrafi zona
is. tex. Suyu su anbarından su kəmərlərinə, suvarma və ya gəmiçilik kanallarına buraxmaq üçün qurğu
is. [lat. subjectum] 1. fəls. Xarici aləmi (obyekti) dərk edən və öz əməli fəaliyyətində, işində ona təsir edən şəxs
sif. [lat.] Subyektə, şəxsə, şəxsiyyətə aid olan, onunla bağlı olan, ondan asılı olan. Subyektiv səbəblər
is. Subyektivizm (1-ci mənada) tərəfdarı
[lat.] 1. Maddi aləmin obyektiv varlığını inkar edən idealist fəlsəfi cərəyan. 2. Burjua sosiologiyasında: cəmiyyətin inkişafının obyektiv qanunlara ə
is. 1. Ancaq bir subyektə, şəxsə, fərdə aid olma; şəxsi, fərdi. Görüşlərin subyektivliyi. 2. Bir şeyə həddən artıq subyektiv münasibət, qeyri-obyektiv
is. 1. İçərisinə fındıq, qoz, şabalıd və s. doldurulmuş kolbasa şəkilli şirniyyat növü. İçində şabalıd, fındıqla üzüm; Qozlu sucuqlardan beş-altı düzü
is. köhn. Günah, təqsir. [Xəyyam:] İçsə o, bir suçmu bizim içməmiz; Qorxusu yox, sən də gəl iç, ey əziz
is. Suyu canına çəkən, hopduran kağız. // Suçəkən (suqurudan) kağız – bax suçəkən
is. tib. Yoluxucu uşaq xəstəliyi
bax susəpən. …Mehtər əlində xəlbir, üzü samanlı; birinin əlində süpürgə, suçiləyən və Gülpəri də gəlirlər
sif. köhn. Təqsiri, günahı olan; müqəssir
is. 1. Keçmişdə dalında və ya başqa bir vasitə ilə su daşıyıb əhaliyə satan adam. Küçələrdə arabaçılar, suçular və qeyri qəsəbə əhli o yan-bu yana yer
is. 1. bax suçu 1-ci mənada. 2. İçmək, sulamaq, işlətmək və s. üçün su aparan, su daşıyan maşın və s
bax suluq 1-ci mənada. Ayaqlarının altı yəqin sudur olmuşdur. M.Hüseyn
“Sudurlamaq”dan f.is
f. Sudur əmələ gəlmək, suluqlamaq
is. zool. Xanı balığı fəsiləsindən qiymətli bir balıq
bax cüllüt
is. [ər.] 1. Təsəvvüflə məşğul olan adam; mistik. 2. Dindən, dini göstərişlərdən əsla kənara çıxmayan adam; zahid
[fr. souffleur] Artistlərə suflyorluq edən teatr işçisi. [Oqtay:] Xaspolad, haydı, sən də get, suflyordan kitabı al, sözlərinə bax
is. Tamaşa zamanı aktyorlara rolların sözlərini yavaşcadan söyləmə. □ Suflyorluq etmək – tamaşa zamanı aktyorlara rollarının sözlərini demək
is. bot. Sulaq yerlərdə bitən, bəzi hallarda çiçək açan bitki
[rus. сухари] Qurudulmuş çörək tikəsi. Çörəyi suxarı eləmək. Suxarı qurutmaq. // Quru peçenye növü. Uşaqlar dinməzsöyləməz, xırpa-xırpla suxarı çeynəm
[ər.] : sui-istifadə etmək – bir şeyin və ya bir adamın zərərinə işləmək. Vəzifəsindən sui-istifadə etmək
is. [ər.] Birinin canına qəsd etmək, birini öldürmək və ya yaralamaq qəsdində olma. Rənaya qarşı düzəldilən sui-qəsd Nizamini hər şeydən çox düşündürü
is. Sui-qəsd edən, sui-qəsd hazırlayan. Vəsiqələrdən ən əhəmiyyətlisi suiqəsdçilərin ingilis konsuluna yazdığı məktub idi