sif. Bərəkəti olmayan, tez qurtaran, davamsız, artımsız. // Kafi miqdarda olduğu halda, xeyri görülməyən
is. 1. Bərəkəti, artımı olmama; miqdarı kafi olduğu halda, xeyri görünməmə; azlıq, kifayətsizlik, artımsızlıq, çox tez qurtarma
zərf [fars. bər və ər. əks] Əksinə olaraq, əksinə, tərsinə, ziddinə, zidd. Bərəks danışmaq. – [Balaqardaş:] Hər kim mənə bərəks getdi, vay onun halına
“Bərələmək”dən f.is
f. 1. Bostan və ya bağı sulamaq üçün bərə çəkmək, arx açmaq, suyu ləklərə calamaq. 2. məc. Yaralamaq, döyməklə göyərtmək, qançır etmək
“Bərələnmək”dən f.is
f. 1. məch. Bərə çəkilmək, arx açılmaq, suyu ləklərə calanmaq. 2. məc. Yaralanmaq, yara açılmaq. Yenə mindi qəm səməndin yollandı; Heç bilmədim bərələ
gözləri (gözü) bərəlmək – qorxudan, hiddətdən, acıqdan, heyrətdən, çaşqınlıqdan gözləri geniş açılmaq, genəlmək, böyümək
“Bərəltmək”dən f.is
gözlərini (gözünü) bərəltmək – 1) qorxudan, acıqdan, şiddətdən, təəccübdən, heyrətdən, çaşqınlıqdan gözlərini geniş açmaq, ağartmaq
is. məh. Silahı hazır vəziyyətdə tutaraq, bərədə durub ovu gözləyən ovçu. Ümdə girəvələrdə və keçilməz bəndərgahlarda dayanmış bərəyəçilər öz nəfəslər
ara s. [fars. bər və ər. fərz] köhn. Tutaq ki, ehtimala görə, fərz edək ki. [Hacı Kərim Zərgər:] Cənab şair, bərfərz ki, bizim hər birimizdə bir təqsi
is. [fars.] klas. Yarpaq. Gül bərginə bənzər sərasər bədən. M.P.Vaqif. Saçın tutanda üzarın belə xəyal edirəm; Çəməndə bərgi-gül üstə qara duman yeri
is. [fars.] klas. Qayıtma, dönmə. □ Bərgəşt etmək – qayıtmaq, dönmək. Tazədən bərgəşt edib, bir də cavan olsaydım, ah! M
[fars.] : bərhəm etmək köhn. – pozmaq, dağıtmaq, bərbad etmək. Visaliyardan etdin büsatım bərhəm, ey gərdun! S
[fars. bər və ər. həva] : bərhəva etmək köhn. – puç etmək, tələf etmək, məhv etmək, havaya sovurmaq. Kiçiyinə dedim: – A tərlan bala; Düşmən sürüsünü
sif. [fars. bər və ər. həyat] Diri, yaşayan. □ Bərhəyat olmaq – sağ olmaq, yaşamaq. Cahanda bərhəyat olduqca bitməz təbi-fəyyazım
1. zərf Bu tərəfə, buraya, bu yana, yaxına. Bəri gəl. Bəri dur. – Dolanım başına, ey nazlı yarım, bəri bax! S
sif. 1. Mayelərdən və qazaoxşar cisimlərdən fərqli olaraq, öz şəkil və ölçüsünü mühafizə edən. Bərk cisimlər
zərf bax bərk 4 və 5-ci mənalarda. Bərk-bərk qaçmaq. Dediyindən bərk-bərk yapışmaq. – Mən özüm də əvvəl xam düşdüm və keçən il getdim Bakıya, beş mana
is. dan. Həyatda qarşıya çıxan çətinliklər, müşkülat, çətin vəziyyət; imtahan, sınaq. [Cəbiş:] Ömrümdə çox-çox bərkboş görmüşəm, ancaq hələ … belə nəg
zərf Ucadan, səsini ucaldaraq. Bərkdən ağlamaq. – Onlar [Xınalıq camaatı] ədəbiyyatımızın yenilikləri ilə maraqlanır, sual verir, şeir dinlədikcə “yen
sif. 1. Bərkləşdirici, sağlamlaşdırıcı. Havanın bərkidici təsiri onun temperaturundan, rütubətindən, küləyin sürətindən asılı olur
“Bərkidilmək”dən f.is
məch. 1. Bərk hala gətirilmək. 2. Bağlanmaq, qapadılmaq, qıfıllanmaq. Quyunun ağzı bərkidildi
“Bərkimək”dən f.is
f. 1. Bərk hala gəlmək, sərtləşmək, qatılaşmaq, möhkəmləşmək. Sümüyü bərkimək. // Qurumaq. Palçıq bərkiyibdir
“Bərkinmək”dən f.is
f. 1. Bağlanmaq, örtünmək, qapanmaq, pərçinmək, kiplənmək. Qapıbaca bərkindi. Maşının hissələri yerbəyer bərkindi
“Bərkişdirmək”dən f.is
bax bərkitmək 2-ci mənada. Soyuq su ilə yuyunmaqla bədənini bərkişdirən adamlar bir sıra soyuqdəymə xəstəliklərinə çox az tutulur, daha davamlı və möh
“Bərkişmək”dən f.is
f. 1. Bərk hala gəlmək, qəlizləşmək, kəsifləşmək, qatılaşmaq. 2. bax bərkimək 1, 2 və 5-ci mənalarda
“Bərkişmək”dən f.sif. İşdə, mübarizədə bərkişmiş adam
“Bərkitdirmək”dən f.is
“Bərkitmək”dən f.is
f. 1. Bağlamaq, örtmək; qapamaq, qıfıllamaq. Qapını bərkitmək. Darvazanı bərkitmək. – [Sübhanverdizadə] əllərini stola dayayıb ayağa qalxdı, qapıları
is. 1. Bərk şeyin halı. Qəndin bərkliyi azdır. Çörəyin bərkliyi. Qabığın bərkliyi. – [Mahmud:] Mənim barmaqlarım kobudluqda, bərklikdə oymaqdan qalmaz
is. xüs. Bir cismin bərkliyini ölçmək üçün cihaz və s
is. [ər.] Şimşək. // Bədii təsvirlərdə. Bərqü baran sanma kim gördükdə ahü əşkimi… Füzuli. // Parıltı
[fars. bər və ər. qərar] 1. köhn. Yerləşmiş, yerləşmə, qərar tapma, dayanma. …Kərim xan adlı deyir ki: aləm dörd rüknün üstündə bərqərardır… M
zərf [fars. bər və ər. qəsd] Qəsdən, bilə-bilə. Qarpızlarımız var ki, biri bir toğlu boyda. Kəsirsən qıpqırmızı
sif. Çox bəzəkli, səliqə ilə bəzənmiş. …Ağzımı açmamış Gilə xala özünün bərli-bəzəkli qonaq otağına təklif etdi
sif. [fars. bər və ər. murad] klas. Muradına yetişmiş, arzusuna çatmış. □ Bərmurad etmək – muradına çatdırmaq
is. İçində piti bişirmək və s. üçün istifadə edilən saxsı qab. // Banka. Mürəbbə bərnisinin böyrü deşildi
[fars.] Əvvəlki normal halına salma (dağılmış, yıxılmış, xarab olmuş, korlanmış, qırılmış, kəsilmiş şeyi); təzədən qurma (qurulma), təzədən düzəltmə (
sif. xüs. Bərpa edən, əvvəlki hala (vəziyyətə, şəklə) salan
is. [ər. bərr və fars. biyaban] köhn. Səhra, ucubucağı olmayan bitkisiz, quru çöl. [Cahangir bəy:] Səadət, tək səndən ötrü xanimanımdan əl çəkib, bərr
sif. [ər.] şair. Bərq vuran, parıldayan. …Günəşin yüksəkdən görünən işıqları sakit, saf, bərraq bir dənizin dalğalarında çimərək bəşəriyyətin gözünü i