Azərbaycan tarixi dövlətlərinin siyahısı

Azərbaycan dövlətlərinin siyahısıTarixi Azərbaycan torpaqlarında qurulmuş dövlətlərin siyahısı.

Adı Şəkil Məlumat
1 Manna
Dövr: e.ə IX əsr -- e.ə 590
Hökmdarlar: İşpaka, Prototi, Madiy
Hökmdarlar: İranzu, Aza, Ullusunu, Ahşeri, Ualli
II Kirin standartıƏhəmənilər imperiyası (e.ə. 550 — e.ə. 330)
2 II Kirin standartı Midiya satraplığı (Kiçik Midiya)
Quruluşu: Satraplıq
Dövr: e.ə. 550 — e.ə. 330
Hökmdarlar: Əhəmənilərin təyin etdiyi satraplar
Tarixi hadisələr: Qaumata üsyanı
II Kirin standartı Makedoniya çarlığı (e.ə. 330 — e.ə. 321)
3 Atropatena
Paytaxt: Qazaka
Dövr: e.ə. 321 — b.e. 224
Hökmdarlar: Atropatidlər, Atropatena Arşakiləri
4 Qafqaz Albaniyası
Paytaxt: Kabalaka, Partav (indiki Bərdə)
Dövr: e.ə. IV əsr — b.e. 705
Hökmdarlar: Aranoğulları, Alban Arşakiləri, Mehranilər
5 Leq çarlığı
Dövr: III əsr
6 Maskutların ölkəsi
Dövr: III əsr
Sasanilərin dövlət bayrağı Sasanilər İmperiyası (224-651)
7 Sasanilərin dövlət bayrağı Aturpatakan mərzbanlığı
Paytaxt: Qazaka
Dövr: 224-651
Hökmdarlar: Sasanilərin təyin etdiyi mərzbanlar
8 Sasanilərin dövlət bayrağı Albaniya mərzbanlığı
Paytaxt: Kabalaka, Partav (indiki Bərdə)
Dövr: 252-639
Hökmdarlar: Sasanilərin təyin etdiyi mərzbanlar
Tarixi hadisələr: 387-ci il Akilisen sülhü (UtiArsaxın Albaniyaya verilməsi), Üçüncü fars-türk müharibəsi
Abbasilərin bayrağı bayrağı Ərəb xilafəti (VIII-IX əsrlər)
9 Abbasilərin bayrağı Ərməniyyə
Paytaxt: Dvin, Bərdə
Dövr: 685-885
Hökmdarlar: Əmirlər
Tarixi hadisələr: Xəzər-ərəb müharibələri, Xürrəmilər hərəkatı
10 Şəki dövləti
Paytaxt: Şəki, Telavi, Kiş
Dövr: VII əsr — 1117
Hökmdarlar: Mehranilər, Arevmanelilər
Tarixi hadisələr: Xürrəmilər hərəkatı, 1020-ci illərdə Kaxeti ilə birləşmə
11 Layzanşahlar
Dövr: 861-917
Hökmdarlar: Məzyədilər
12 Şirvanşahların bayrağı Şirvanşahlar dövləti
Paytaxt: Şirvan, Şamaxı, Bakı
Dövr: 861-1539
Hökmdarlar: Şirvanşahlar (Məzyədilər, Kəsranilər, Dərbəndilər)
Tarixi hadisələr: Rusların Qafqaz ekspedisiyaları, Səfəvi-Şirvanşahlar müharibələri
13 Abbasilərin bayrağı Dərbənd əmirliyi
Paytaxt: Dərbənd
Dövr: 861-1075
Hökmdarlar: Dərbənd Haşimiləri, Şirvanşahlar
14 Abbasilərin bayrağı Sacilər
Paytaxt: Marağa, Ərdəbil
Dövr: 889-929
Hökmdarlar: Məhəmməd ibn Əbu Sac, Divdad ibn Məhəmməd, Yusif ibn Əbu Sac, Əbül-Müsafir Fəth
15 Abbasilərin bayrağı Salarilər
Paytaxt: Ərdəbil
Dövr: 941-981
Hökmdarlar: Məhəmməd ibn Müsafir, Mərzban ibn Məhəmməd, Məhəmməd ibn Müsafir, Mərzban ibn Məhəmməd, I Cüstan, İsmail ibn Vəhsudan, İbrahim, Nuh, İbrahim, II Mərzban
16 Abbasilərin bayrağı Şəddadilər
Paytaxt: Gəncə
Dövr: 970-1075
Hökmdarlar: Məhəmməd bin Şəddad, Əli Ləşkəri, Mərziban bin Məhəmməd, Fəzl bin Məhəmməd, Əbülfəth Musa, II Əli, Ənuşirvan bin Ləşkəri, Əbüləsvar Şavur, II Fəzl, Aşot bin Şavur, III Fəzl
17 Abbasilərin bayrağı Rəvvadilər
Paytaxt: Gəncə
Dövr: 981-1054
Hökmdarlar: I Rəvvad ibn Müsənna əl-Əzdi, Məhəmməd, II Rəvvad, I Hüseyn, Məhəmməd ibn Hüseyn ər-Rəvvadi, II Hüseyn, Əbülhica Məhəmməd, I Məmlan, Vədsudan Əbu, II Məmlan, İbrahim, Əhmədil
18 Sünik çarlığı
Paytaxt: Qafan
Dövr: 987-1170
Hökmdarlar: I Smbat, I Vasak, II Smbat, I Qriqor, II Şahanduxt, Sənəkərim, II Qriqor, Həsən Herakaraçi
19 Həsən Cəlalın bayrağı Xaçın knyazlığı
Paytaxt: Xoxanaberd, Zar
Dövr: X-XIV əsrlər
Hökmdarlar: Dop sülaləsi, Həsən-Cəlalyanlar sülaləsi
20 Abbasilərin bayrağı Naxçıvanşahlıq
Paytaxt: Naxçıvan
Dövr: X əsrin sonları — XI əsrin 60-cı illəri
Hökmdarlar: Əbuduləfilər
Böyük Səlcuq İmperiyası (1038-1157)
21 Ani əmirliyi
Paytaxt: Ani
Dövr: 1072-1174
Hökmdarlar: Mənuçöhr bin Şapur, II Əbüləsvar Şapur, IV Fəzl bin II Şapur, Mahmud, Huşçöhr, Şəddad, V Fəzl, Şahənşah
22 Azərbaycan Atabəyləri
Paytaxt: Naxçıvan, Həmədan, Təbriz
Dövr: 1136-1225
Hökmdarlar: Şəmsəddin Eldəniz, Məhəmməd Cahan Pəhləvan, Qızıl Arslan, Əbu Bəkr, Özbək
Monqol imperiyası bayrağı Monqol İmperiyası (1239-1256)
23 Elxanilərin bayrağı Elxanilər dövləti
Paytaxt: Marağa, Təbriz, Sultaniyyə
Dövr: 1136-1225
Hökmdarlar: Hülakü xan, Abaqa xan, Əhməd Təkudar xan, Arqun xan, Keyxatu xan, Baydu xan, Qazan xan, Məhəmməd Olcaytu, Əbu Səid Bahadur xan, Arpa xan, Musa xan
24 Elxanilərin bayrağı Çobanilər
Paytaxt: Təbriz
Dövr: 1335-1357
Hökmdarlar: Əmir Çoban Sulduz, Əmir Dəmirdaş Sulduz, Şeyx Həsən (Kiçik) Sulduz, Məlik Əşrəf
25 Elxanilərin bayrağı Cəlairilər sultanlığı
Paytaxt: Bağdad, Təbriz, Bəsrə
Dövr: 1336-1432
Hökmdarlar: Tacəddin Həsən noyon,Sultan Üveys Cəlayır, Sultan Cəlaləddin Hüseyn, Sultan Qiyasəddin Əhməd, Sultan Bəyazid, Sultan Şahvələd, Sultan Mahmud Cəlayır, II Sultan Üveys, Sultan Məhəmməd Cəlayır, II Sultan Hüseyn Cəlayır
26 Şəki hakimliyi
Paytaxt: Şəki
Dövr: ən geci 1384 — 1551
Hökmdarlar: Orlat sülaləsi, Qara keşiş nəsli
27 Qaraqoyunlular
Paytaxt: Təbriz
Dövr: 1410-1468
Hökmdarlar: Pirbudaq, Qara Yusif, Qara İsgəndər, Cahan şah, Həsən Əli
28 Ağqoyunlular
Paytaxt: Təbriz
Dövr: 1468-1503
Hökmdarlar: Uzun Həsən, Xəlil, Yaqub, Baysunqur, Rüstəm, Gödək Əhməd
Səfəvilərin bayrağı Səfəvilər imperiyası (1501-1736)
29 Səfəvilərin bayrağı Qarabağ bəylərbəyliyi
Paytaxt: Gəncə
Dövr: 1501–1736
Hökmdarlar: Səfəvilər tərəfindən təyin edilmiş bəylərbəyləri
30 Səfəvilərin bayrağı Çuxursəəd bəylərbəyliyi
Paytaxt: İrəvan
Dövr: 1502–1736
Hökmdarlar: Səfəvilər tərəfindən təyin edilmiş bəylərbəyləri
31 Səfəvilərin bayrağı Şirvan bəylərbəyliyi
Paytaxt: Şamaxı
Dövr: 1501–1736
Hökmdarlar: Səfəvilər tərəfindən təyin edilmiş bəylərbəyləri
Nadir Şahın bayrağı Əfşarlar imperiyası (1736-1747)
Qacarların bayrağı Qacarlar imperiyası/Azərbaycan xanlıqlarısultanlıqları
32 Bakı xanlığının rəsmi bayrağı Bakı xanlığı
Paytaxt: Bakı
Dövr: 1747-1806
Hökmdarlar: I Mirzə Məhəmməd xan, Fətəli xan Qubalı, Abdulla bəy (Şirvan), Məlik Məhəmməd xan, II Mirzə Məhəmməd xan, Məhəmmədqulu xan, Hüseynqulu xan
33 Gəncə xanlığının bayrağı Gəncə xanlığı
Paytaxt: Gəncə
Dövr: 1746-1828
Hökmdarlar: *Şahverdi xan Ziyadoğlu-Qacar, Məhəmmədhəsən xan Ziyadoğlu-Qacar, Məhəmməd xan Ziyadoğlu-Qacar, Məhəmmədrəhim xan Ziyadoğlu-Qacar, Cavad xan Ziyadoğlu-Qacar
34 İrəvan xanlığının bayrağı İrəvan xanlığı
Paytaxt: İrəvan
Dövr: 1747-1828
Hökmdarlar: Mir Mehdi xan, Xəlil xan, Həsənəli xan, Hüseynəli xan, Qulaməli xan, Məhəmməd xan, Əliqulu xan Qacar, Həsən xan Makulu, Məhəmməd xan, Mehdiqulu xan, Əhməd xan, Hüseynqulu xan
35 Naxçıvan xanlığının bayrağı Naxçıvan xanlığı
Paytaxt: Naxçıvan
Dövr: 1747-1828
Hökmdarlar: Heydərqulu xan, Hacı xan, Rəhim xan, Əliqulu xan, Vəliqulu xan, Abbasqulu xan, Cəfərqulu xan, Şükurəli xan, Kəlbəli xan, Nəzərəli xan, Kərim xan, Ehsan xan
36 Qarabağ xanlığının bayrağı Qarabağ xanlığı
Paytaxt: Bayat, Şahbulaq, Şuşa
Dövr: 1747-1822
Hökmdarlar: Pənahəli xan  • Mehrəli bəy  • İbrahimxəlil xan  • Mehdiqulu xan
37 Quba xanlığı
Paytaxt: Quba
Dövr: 1747-1806
Hökmdarlar: Hüseynəli xan, Fətəli xan, Əhməd xan, Şeyxəli xan, II Mirzə Məhəmməd xan
38 Şirvan xanlığı
Paytaxt: Şamaxı
Dövr: 1748-1820
Hökmdarlar: Hacı Məhəmmədəli, Məhəmmədsəid xan, Ağası xan, Fətəli xan, Abdulla bəy, Eldar bəy, Əsgər xan, Qasım xan, Mustafa xan
39 Şəki xanlığının bayrağı Şəki xanlığı
Paytaxt: Şəki
Dövr: 1743-1819
Hökmdarlar: Hacı Çələbi xan, Ağakişi bəy, Məhəmmədhüseyn xan, Hacı Əbdülqadir xan, Məhəmmədhəsən xan, Səlim xan, Fətəli xan, Cəfərqulu xan, İsmayıl xan, Hüseyn xan
40 Dərbənd xanlığı
Paytaxt: Dərbənd
Dövr: 1747-1805
Hökmdarlar: Məhəmmədhəsən xan, Fətəli xan
41 Cavad xanlığı
Paytaxt: Cavad
Dövr: 1747-1805
Hökmdarlar:
 • Qiyas xan
 • Həsən xan
 • İbrahim xan
 • Səfi xan
42 İlisu sultanlığı
Paytaxt: İlisu
Dövr: 1562-1844
Hökmdarlar: Adıgörklü bəy, Sarı Əli bəy , Əmirxan bəy, Məhəmmədxan bəy, Xəlil bəy, II Əli Sultan paşa (Şəki bəylərbəyi və İlisu sancağının hakimi), Məhəmməd bəy, I Əhmədxan Sultan , Alxas bəy, Xanbaba bəy, II Əhmədxan sultan, Musa bəy, Danyal Sultan

Monarx sarayları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hökmdarların dəfn yerləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hökmdarların tarixi təsvirləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Шнирельман, В. А., Войны памяти: мифы, идентичность и политика в Закавказье, 2003, ISBN ISBN 5-94628-118-6
  • İsgəndər bəy Münşi Türkman. "Dünyanı bəzəyən Abbasın tarixi" ("Tarixe aləmaraye Abbasi"). Bakı. "Şərq-Qərb". 2010. ISBN 978-9952-34-620-6 (yüklə)
  • Şahin Fərzəliyev. "Azərbaycan XV-XVI əsrlərdə". Bakı. "Elm". 1983. 108 səh. (yüklə)
  • "Qızılbaşlar tarixi". Tərcümə və şərhlər: M. Ə. Məhəmmədi. Bakı, «Azərbaycan» nəşriyyatı. 1993. 48 səh. (yüklə[ölü keçid])
  • Azərbaycan Tarixi. I cild. (ən qədim zamanlardan XX əsrədək). Bakı. "Azərnəşr". 1994. 680 səh.
  • Rəhimə Dadaşova. Səfəvilərin son dövrü (ingilisdilli tarixşünaslıqda). B
  • Xacə Zeynalabidin Əli Əbdi bəy. Təkmilətül-əxbar (Səfəvi dövrü - şah İsmayıl və şah Təhmasib dövrlərinin tarixi). - Bakı: Elm, 1996-200s. ISBN 5-8066-0436-5
  • Əfəndiyev, Oqtay, Azərbaycan Səfəvilər dövləti (PDF), Kamil Muxtarov, Şərq-Qərb, 2007, ISBN 978-9952-34-101-0, 2017-08-28 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2019-06-30