is. mus. Azərbaycan xalq musiqisində axşamın düşməsini vəsf edən təsnif formalarından biri
bax axşamüstü
zərf Axşam vaxtı, günbatana yaxın, hava qaranlıqlaşan vaxt. Axşamüstü gəzməyə çıxmaq. – O gün axşamüstü günəş üfüqə doğru əyilmiş, kölgələr uzanmağa b
1. sif. Erkəkliyi alınmış canlı. Axta öküz. Axta qoç. Axta xoruz. □ Axta eləmək – bax axtalamaq. 2. sif
is. At və başqa heyvanları axtalayan adam
is. bot. məh. Çayıra bənzər bir ot. Axtaxana, dağda dana böyüdü; Mən böyük ollam haçana, bilmirəm. M
“Axtalamaq”dan f.is
f. 1. Axta eləmək; heyvanın, ya insanın erkəklik vəzilərini çıxartmaq; burmaq. Dananı axtalamaq. Qoçu axtalamaq
“Axtalanmaq”dan f.is
məch. Axta edilmək, erkəklik vəziləri çıxardılmaq; burulmaq
f.sif. 1. Axta edilmiş, erkəklik vəziləri çıxarılmış; burulmuş. Axtalanmış qoç. Axtalanmış xoruz. Axtalanmış heyvan tez kökəlir
“Axtalatmaq”dan f.is
icb. 1. Heyvanın və ya adamın erkəklik vəzilərini çıxartdırmaq; burdurmaq. Atı axtalatmaq. 2. Meyvənin tumunu (çəyirdəyini) çıxartdırmaq
f.sif. riyaz. Hesablama yolu ilə təyin edilməli olan. Axtarılan kəmiyyət. Axtarılan ədəd
“Axtarılmaq”dan f.is
“Axtarmaq”dan məch. Alman komandanlığının əmrinə görə, bütün evlər, zirzəmilər axtarılırdı. M.Hüseyn
is. 1. Axtarma işi, kəşfiyyat. Neft axtarışı dəstəsi. // Bir şey, bir yol, bir çarə və s. arama. [Əli] sabit fikrə malik deyildi
is. Bir şey axtaran, yeni üsul, yeni yol və s. axtaran. Yazıçı, şair, dramaturq, tənqidçi axtarışçı olmalıdır
“Axtarışmaq”dan f.is
f. Hərtərəfli axtarmaq, aramaq, tapmağa çalışmaq. Necə eyb axtarışırlar, necə gör yoldan azırlar, nə görürlərsə yazırlar
“Axtarmaq”dan f.is
f. 1. Gizli, yaxud gizlədilmiş və ya itmiş bir şeyi tapmağa, üzə çıxarmağa çalışmaq, aramaq. Kitabı nə qədər axtardımsa, tapa bilmədim
icb. Bir başqası vasitəsilə axtarmaq. [Şölə xanım:] Xan səni axtardır ki, tutdursun, öldürsün. M.F.Axundzadə
is. din. 1. İslamda dini rütbə. 2. Xüsusi təhsil görmüş din xadimi. Ey milləti cəhalətə vadar edən axund; Hər dürlü fəqrü əczə giriftar edən axund! M
is. din. Axund sənəti, işi; mollalıq, ruhanilik. [Vaqif:] Qəşəng şey çoxdur, sənnən mənə yoxdur! Bu axundluqla keşişliyi boynumuza qoyub, dünyanı bizə
is. 1. Heyvanlara yem tökmək üçün taxtadan, daşdan və s.-dən qayırılan divara yapışıq qab, qutu. [Əmioğlu:] Budaq baba, … atı axura çək, rahat et, son
əd. [ər.] Nisbəti və əlaqəsi olan, təəllüqü olan, məxsus. İdarəyə aid işlər. Dilçiliyə aid terminlər
is. [ər.] Aid olma, nisbət və əlaqəsi olma, dəxli olma. Bunun sizə aidiyyəti varmı? □ Aidiyyəti üzrə rəs
bax aidiyyət
is. [ər.] 1. Ata-anadan, uşaqlardan, nəvələrdən və yaxın qohumlardan ibarət olub, bir yerdə yaşayan adamların hamısı; külfət
sif. və is. [ər. ailə və fars. …baz] Ümumi mənafeyi deyil, birinci növbədə öz qohum və yaxınlarının mənafeyini güdən (adam)
is. Ümumi mənafeyin ziddinə olaraq, ilk növbədə öz qohumlarının və yaxın adamlarının mənafeyini güdmə
sif. Öz ailəsini çox sevən, onun qeydinə qalan, ailəsinə yaxşı baxan. Ailəcanlı kişi. – [Müəllim:] Qonşu, görürəm, siz doğrudan da əsil qayğıkeş, ailə
is. dan. 1. bax ailəpərəstlik. 2. məc. Bir işin öz mənfəətinə, xəlvəti və öz yaxın adamlarının məhdud çərçivəsi içərisində aparılması, həll edilməsi;
sif. Ailəsi olan, külfəti olan, arvad-uşağı olan; evli. Ailəli adam
sif. [ər. ailə və fars. …pərəst] 1. bax ailəcanlı. 2. bax ailəbaz. Ailəpərəst adam
is. 1. Ailəsinə məhəbbət, ailəsini sevmə. 2. bax ailəbazlıq
sif. Ailəsi, külfəti olmayan, arvad-uşağı olmayan, evli olmayan. Evsiz, ailəsiz məhəbbətmi var? S.Vurğun
is. Ailəsi, külfəti, arvaduşağı olmama, ailəsiz adamın halı
sif. [ər.] Ailəyə mənsub, ancaq ailəyə məxsus, ailəyə aid olan. Ailəvi məsələ. Ailəvi söhbət. Ailəvi qonaqlıq
[fr.] Polis, polis agenti. Nə zalım əmniyyədən, nə ajandan qorxdular. S.Rüstəm. Dustaq etmiş haqq deyən o insanı ajanlar
is. 1. Deşikli hörgü. 2. İncə krujevalı (şəbəkəli, torlu) parça
[yun.] 1. Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü. 2. Müvafiq akademiyaya seçilmiş alimin, rəssamın, heykəltəraşın və b
sif. 1. Akademiyaya aid olan. Akademik lüğət. Akademik kitabxana. 2. Akademizm (2-ci mənada) ənənələrinə riayət etmə
[miladdan qabaq IV əsrdə Afina şəhəri yaxınlığındakı bağlarda qədim yunan filosofu Platon tərəfindən təşkil edilmiş məktəbin adından] 1
[yun.] 1. Elm və tədris məşğələlərində sırf nəzəri cəhətə həddindən artıq fikir verilməsi, onların praktikadan, həyatın tələblərindən ayrılması
is. [yun.] bot. Paxlalılar fəsiləsindən ağac və ya kol cinsi. Ağ akasiya. Sarı akasiya. – Akasiya 5-6 m hündürlüyündə ağac olub xırda lələkli yarpaqla
is. [qazax.] Qazax və qırğızlarda xalq aşığı, ozan
is. [ital.] mus. Bir-birindən çeşidli intervalda yerləşən, eyni zaman ərzində ən azı üç həmahəng səslənən tonun birləşməsi
[fr.] Qarmona oxşaryan musiqi aləti. Nəfəsli musiqi alətləri əsas etibarı ilə üç qrupa ayrılır: klavişli musiqi alətləri (ərğənun, qarmon, fisqarmoniy