Azərbaycan–Kanada münasibətləri

Azərbaycan–Kanada münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Kanada arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.

Azərbaycan-Kanada münasibətləri
Azərbaycan və Kanada
 Azərbaycan  Kanada
Kanadaki Azərbaycanin səfirliyi
Səfir Vasif Abutalıbov
Ünvan Ottava, Slater küç., 275 Suite 1203 Ontario K1P 5H9
Türkiyədəki Kanadanin səfirliyi
Səfir Kevin Hamilton[rus.][1]
Ünvan Ankara, Çankaya, Cinnah küç., 58
Digər
Quruluş tarixi 10 iyul 1992
Dövriyyə 0,013 mlrd doll. (2022)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kanada Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini 25 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır[2].

Diplomatik əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin avqust ayının 10-da qurulmuşdur[2][3].

Azərbaycan Respublikasının Kanadadakı Səfirliyi 2004-cü ilin sentyabr ayında açılmışdır[4]. Kanadanın Türkiyə Respublikasındakı səfiri həmçinin Azərbaycana akkreditə olunmuşdur[4]. Hazırda səfir Kris Kuterdir[5].

Parlamentlərarası əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı ilin noyabr ayında Kanada Parlamentində Kanada–Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Qrupu təsis edilmişdir[2]. Qrupun sədri 2013-cü ilin məlumatlarına görə Kanada Parlamentin Mühafizəkarlar partiyasından olan üzvü Barri Devolindir[2].

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-Kanada parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir[6]. Bu işçi qrupu 5 dekabr 2000-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri Samur Novruzov olmuşdur[7]. 4 mart 2016-cı il tarixindən Fuad Muradov işçi qrupunun rəhbəridir[6].

Müqavilə-hüquq bazası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İki ölkə arasında müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığa dair 4 sənəd imzalanmışdır[4].

İqtisadi əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ticarət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-ci ildə Kanadadan Azərbaycana idxal 16632,1 min ABŞ dolları, ixrac əməliyyatları isə 223722,6 min ABŞ dolları məbləğində olmuşdur[8].

Turizm

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bakıda Kanada şirkətlərinə məxsus beşulduzlu iki otel – "Four Seasons" və "Fairmont" otelləri fəaliyyət göstərir[9].

Əmtəə dövriyyəsi (min doll.)

[redaktə | mənbəni redaktə et]
İl İxrac Idxal Ümumi dövriyyəsi
2008 1 168 295 19 713 1 188 008
2009 1 200 000 31 000 1 231 000
2010 542 000 20 000 562 000
2020[10] 594,52 15 127,54 15 722,06
2021[11] 221 406,37 12 002,75 233 409,12
2022[12] 640,21 12 499,56 13 139,77
2023[13] 1 405,72 29 050,58 30 456,3

Mədəni əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı ildən etibarən Kanadada keçirilən Niaqara Beynəlxalq Musiqi Festivalında Azərbaycan mütəmadi iştirak edir. Festival çərçivəsində Azərbaycan Mədəniyyəti və İncəsənəti Günləri keçirilmişdir[2].

Müxtəlif vaxtlarda Kanadada Azərbaycanın görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin – Müslüm Maqomayev, Çingiz Sadıqov, Alim Qasımov və başqalarının yaradıcılığına həsr olunmuş tədbirlər keçirilmişdir[2].

2010-2011-ci illərdə azərbaycanlı məcburi köçkünlərin həyatından bəhs edən və İzabel Hüberin müəllifi olduğu "Gülnarənin donu" (fr. La robe de Gulnara) adlı tamaşa Kanadanın müxtəlif şəhərlərində nümayiş etdirilmişdir[2].

12-14 sentyabr 2014-cü il tarixlərində Kanadanın Monreal şəhərində "Azərbaycan film festivalı" keçirilmişdir[4].

24-25 oktyabr 2015-ci il tarixlərində Kanadanın Toronto şəhərində Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, xalq artisti Firəngiz Əlizadənin "Oyan!" adlı konserti təşkil olunmuşdur[4].

Humanitar əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tələbə mübadiləsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Respublikasının Hökuməti tərəfindən qəbul olunmuş “Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı (2007-2015-ci illər)” çərçivəsində 100 nəfərə yaxın azərbaycanlı gənc təhsil almaq üçün Kanadanın müxtəlif universitetlərinə göndərilmişdir[2].

Diaspora

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kanada azərbaycanlıları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Kanada azərbaycanlıları

İdman sahəsində əməkdaşlıq

[redaktə | mənbəni redaktə et]
1994 Qış Olimpiya Oyunlarının gümüş medalçısı olmuş Kanada idmançı Filip Laroşa həsr olunmuş Azərbaycan poçt markası (1995)

Futbol qarşılaşmaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Azərbaycan-Kanada futbol matçlarının siyahısı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "İlham Əliyev Kanadanın ölkəmizdə yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib". 2024-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-07-02.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Azərbaycan - Kanada münasibətləri[ölü keçid]. mfa.gov.az, 15.08.2013  (az.)
  3. ↑ Azərbaycan Respublikası ilə diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlərin siyahısı Arxivləşdirilib 2017-08-05 at the Wayback Machine. mfa.gov.az  (az.)
  4. ↑ 1 2 3 4 5 Azərbaycan Respublikası və Kanada arasında münasibətlər[ölü keçid]. mfa.gov.az, 22.02.2016  (az.)
  5. ↑ “Mədəni layihələrlə əlaqələrimizin yaxşı başlanğıcını qoymuşuq” Arxivləşdirilib 2021-06-25 at the Wayback Machine. medeniyyet.az, 01.02.2017  (az.)
  6. ↑ 1 2 "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının rəhbərlərinin seçilməsi haqqında" Arxivləşdirilib 2017-11-25 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 mart 2016-cı il tarixli, 161-VQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (az.)
  7. ↑ "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının yaradılması haqqında" Arxivləşdirilib 2020-08-27 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 dekabr 2000-ci il tarixli, 24-IIQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (az.)
  8. ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycanın Xarici Ticarət Əlaqələri (yanvar-dekabr 2015). 2015-ci ilin yanvar-dekabr aylarında idxal və ixraca dair göstəricilər Arxivləşdirilib 2016-11-13 at the Wayback Machine. Bakı, 2016, səh. 9.  (az.)
  9. ↑ İlham Əliyev Kanadanın Azərbaycanda yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib Arxivləşdirilib 2017-05-05 at the Wayback Machine. president.az, 27.10.2016  (az.)
  10. ↑ "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2020" (PDF). AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti. 2021-11-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-16.
  11. ↑ "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2021" (PDF). AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti. 2022-01-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-16.
  12. ↑ AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti. "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2022" (PDF). customs.az. 2023-02-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-18.
  13. ↑ AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti. "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2023" (PDF). customs.az.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
 Kanada ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.