1. İnanma, dərin inam.
[Nüşabə:] Sənə qəlbimdə bir iman vardı; Könlümü şübhə, tərəddüd sardı.
[Kərimxan:] Hələ də öz imanında möhkəm qalmaq istəyirdi.
// İslamiyyətdə: dinə, Allahın birliyinə, peyğəmbərlərə inanma və bunu dillə iqrar etmə; etiqad. Dil zülfilə rüxsarüvə çün qıldı təmaşa; Avarə qalıb küfr ilə iman arasında. Heyran xanım.
Bu isə bəs o ləinin də işi qullabıdır; Dini, imanı danıb, yoldan azıbdır, babıdır.
[Müridlər:] Şeyximiz atdı hökmiQuranı; Şeyximiz satdı dini, imanı.
□ İman etmək (bəsləmək, gətirmək) – inanmaq.
Beləliklə, [İldırımzadə] Dəmirova … dərin bir iman bəslərdi.
İman əhli – dinə inanan, dini ehkamlara riayət edən, etiqadlı.
Dünya görmüş adam (özü də iman əhlinə oxşuyurdu) yenə bir dərin ah çəkib dedi…
İmana gəlmək – 1) islam dinini qəbul etmək, dönüb müsəlman olmaq (qeyri-müsəlman haqqında).
Üzünü görsə əgər gəbrlər imana gələr; Küfrdən əl götürüb rahimüsəlmanə gələr.
Biçarə Kərimi salma nəzərdən; Əgərçi kafirəm, gəldim imana. Aşıq Kərim; 2) məc. xeyli xahişdən, inandırmadan, təkiddən, səydən sonra razı olmaq, qəbul etmək. İmana gəlmir ki, gəlmir.
İmana gətirmək – 1) təbliğat və s. yolu ilə birinə müsəlmanlığı qəbul etdirmək;
2) məc. xeyli xahişdən, inandırmadan, təkiddən, səydən sonra razı olmasına, bir şeyi qəbul etməsinə nail olmaq.
İmandan çıxmaq – dindən çıxmaq, dini ehkamları pozmaq.
İmanı kamil olmaq – 1) imanı, etiqadı, əqidəsi təmiz olmaq;
2) məc. məqsədinə, məramına çataraq rahat olmaq.
O mehrabü minbər qaşlara mail; Olmayanın olmaz imanı kamil.
[Əsgər Süleymana:] Hərgah bir işi də bilsən, onda imanım kamil olar.
İmanını satmaq – yalandan şahidlik etməklə əqidəsini, məsləyini birinə qurban etmək, satılmaq. İmanını satıb, əppəyinə qatıq eləyir. ( Ata. sözü ).
[Rüstəm bəy:] …Bax imanımı belə satmışam.
İmanını tərəziyə qoymaq – alverdə müştərini aldatmaq, çəkidə aldatmaq.
Baqqal qoyar tərəziyə imanın.
İman-güman – şübhə, zənn, güman.
Əntiqə Hacı Rəsulun nəyinə lazımdır? Burada iman-güman çox yerə gedə bilər.
Allah imanını kamil eləsin – birinə xeyir-dua məqamında.
[Kərbəlayı Xeyransa:] A…a…a… balam, Allah imanını kamil eləsin, ay Məşədi Püstə bacı, mənim heç yadımda yoxdu.
Sahibi iman – bax iman əhli.
Yox yeni bir dinə yəqinim mənim; Sahibi-imanəm, a şirvanlılar!
2. İmanla şəklində zərf – etiqadla, inanaraq.
Mən sizə imanla vermişəm könül…
