İdman (qəzet)
"İdman" qəzeti — Azərbaycanın idman mətbuatının ən böyük tarixə malik nəşri olan qəzet.[1]
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
"İdman" qəzeti həm də Azərbaycan mətbuatının ən qocamanlarından biri sayılır. 1932-ci ildə ilk dəfə "Azərbaycan bədən tərbiyəçisi" ("Fizkulturnik Azerbaydcana") adı altında işıq üzü görmüş "İdman" qəzetinin artıq 70-dən çox yaşı var. Azərbaycan idmanının tarixi olan "İdman" qəzeti indiyədək idmançılarımızın minlərlə qələbələrini on minlərlə oxucusuna çatdırmışdır.
Fəaliyyətinin ilk illərində həm Azərbaycan, həm də rus dillərində olmaqla 4 səhifədə nəşr olunmuş qəzet, təkcə respublikamızda deyil, həm də keçmiş SSRİ-nin digər regionlarında maraqla oxunmuşdur.
Qəzetin ilk baş redaktorlarından biri tanınmış yazıçı Aleksandr Kiknadze olmuşdur. İkinci dünya müharibəsi zamanı, 1941-ci ildə "İdman" qəzeti fəaliyyətini dayandırmış və qəzet əməkdaşları qələmi odlu silaha dəyişərək cəbhəyə yollanmışlar. Müharibə dövründə və ondan sonrakı illərdə qəzet redaksiyası dəfələrlə yerdəyişməyə məruz qaldığından "İdman" qəzetinin nümunə cildləri, eləcə də bir çox tarixi sənədləri itib–batmış və ya məhv olmuşdur. Çox təəssüf ki, məhz bu səbəbdən qəzetin 1932-ci ilin hansı ayında nəşrə başladığını araşdırmaq mümkün olmamışdır.
İkinci dünya müharibəsi başa çatdıqdan sonra "İdman" qəzeti öz fəaliyyətini yalnız 1950-ci ildə bərpa edə bilmişdir. 1968-ci il yanvarın 1-dən qəzetin adı dəyişdirilərək, "İdman" qoyulmuşdur.
"İdman" qəzetinin keçdiyi yol Azərbaycan idman jurnalistikasının tarixidir. Vaxtilə "İdman" qəzetilə dünya şöhrətli İnna Rıskal, Vera Lantratova, Anatoli Banişevski, Tofiq Bəhramov, Ələkbər Məmmədov, İbrahimpaşa Dadaşov və başqa tanınmış idmançılar əməkdaşlıq edib və daimi əlaqə saxlayıblar. "İdman"da sənət fəaliyyətinə başlamış jurnalistlərdən bir çoxu sonralar "Sovetski Sport", "Futbol – hokkey" və s. kimi qəzetlərdə məsul vəzifələrdə işləyiblər.
1941-ci ilədək qəzetin rus variantına rəhbərlik etmiş Aleksandr Kiknadze sonralar Moskvada "Sovetski Sport"un futbol şöbəsinin redaktoru olub. "İdman" qəzetinin müxbiri olmuş Yuli Segeneviç də sonralar "Sovetski Sport"da həmin vəzifəni daşıyıb. Vaxtilə "Kommunist", "Azərbaycan gəncləri" və digər tanınmış qəzetlərə rəhbərlik etmiş bir çox şəxslər jurnalistikada ilk addımlarını məhz "İdman"da atıblar.
Hazırda qəzetin yetirməsi olan jurnalistlər ölkəmizin bir çox telekanallarında və dövrü mətbuatda uğurla çalışırlar.
Vaxtilə "İdman" qəzeti 120 min nüsxə ilə (90 min azərbaycanca, 30 min rusca) çap olunaraq nəinki Azərbaycanın hər yerində, həm də respublikanın hüdudlarından kənarda da yayılıb. Hazırda 1500 – 2000 nüsxə ilə çap olunur.
Hazırda qəzet həftədə bir dəfə 8 səhifə həcmində nəşr olunur.
2000-ci ildən qəzetin baş redaktoru Respublikanın Əməkdar jurnalisti Qabil Mehdiyevdir. Son illərdə qəzetin yaradıcı heyəti tərəfindən bədən tərbiyəsi və idman mövzusunda 6 kitab nəşr etdirilib. Bundan başqa qəzetin 32 səhifəlik rəngli aylıq idman əlavəsi də işıq üzü görür.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Azərbaycan mətbuatının inkişaf tarixi" (az.). anl.az. 8 iyul 2010. 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-18.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Şahverdiyev A.B. Azərbaycan mətbuatı tarixi. Bakı: Təhsil, 2006.
