Kirpi jurnalı

Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. Səhifəyə yenilənmiş məlumatlar əlavə etməklə Vikipediyanı zənginləşdirməyə kömək edə bilərsiniz. (fevral 2024)

"Kirpi" (jurnal) — Azərbaycanda nəşr olunan satirik karikatura jurnalı.

"Kirpi" (jurnal)
Baş redaktor	Polad Qasımov
Əməkdaşlar	Səməd Vurğun Süleyman Rüstəm Süleyman Rəhimov Ə.Vəliyev İsmayıl Şıxlı Əliağa Vahid N.Arif
Növ	satirik, qara mizah
Dövrilik	aylıq
Tiraj	5000 (dekabr 2015)
Təsisçi	Samir Polad
Təsis tarixi	1952
Ölkə	Azərbaycan
Qərargah	Bakı ş,Yasamal r-nu,Azərbaycan nəş-ı Dilarə Əliyeva k., 251/121A
Dil	Azərbaycan dili
Səhifə	31
Qiymət	0,49 azn

"Kirpi" satirik jurnalı 1952-ci ildən çıxır. "Molla Nəsrəddin" ənənələrini davam etdirmək, cəmiyyətdəki nöqsanları üzə çıxarmaq, haqqın, ədalətin öz yerini tutması "Kirpi"nin əsas iş prinsipi olub. Jurnal uzun illər rüşvətxorların, el malını dağıdanların, mədəniyyətimizə biganə qalanların və s. ifşa edilməsi üçün qətiyyətlə mübarizə aparmışdır.^[1]

Əvəz Sadıq, Qulam Məmmədli, Seyfəddin Dağlı, Salam Qədirzadə, Şamil Fərzəliyev, Eyvaz Borçalı və Polad Qasımov ardıcıllıqla "Kirpi" jurnalına redaktorluq etmişlər.^[1]

Cəsarətli yazıları ilə oxucuların rəğbətini qazanmış S.Vurğun, S.Rüstəm, S.Rəhimov, Ə.Vəliyev, İ.Şıxlı, Ə.Vahid, N.Arif jurnalla yaxından əməkdaşlıq etmişlər.^[1]

Jurnalın əsas rəssamları: baş rəssam Nəcəfqulu İsmayılov, Hüseyn Əliyev, Ümid Hüseynov, Həsən Haqverdiyev, Sadıq Şərifzadə, Rizvan Quliyev, Vsevolod Ternavski, Ziya Kərimbəyli, Pyotr Şandin, Arif Ələsgərov, Eduard Abdullayev, Ələkbər Zeynalov, Adil Elçin, Hafiz Nəsiroğlu, Vəfa Allahyarova.

1952-ci ildə "Kirpi" satirik jurnalının nəşrə başlanması dövrün, zamanın tələbi idi. "Kirpi" jurnalının nəşrə başlanması karikatura janrının inkişafında müstəsna rol oynamış və bu sahədə yeni ənənələrin yaranmasına təkan vermişdir. Əsasən, Sovet ideologiyasına xidmət etməsinə baxmayaraq, "Kirpi" jurnalı müxtəlif nəsillərə mənsub olan peşəkar karikaturaçı rəssamları bir araya gətirə bildi.

Karikatura janrına marağın artması, "Kirpi" jurnalının oxunaqlı jurnal olması bu sahəyə peşəkar rəngkar rəssamların axını ilə müşayiət olundu. 1950–1960-cı illərdə Azərbaycanın görkəmli rəssamları Mikayıl Abdullayev, Tahir Salahov, Oktay Sadıqzadə, Kazım Kazımzadə, Güllü Mustafayeva və başqaları by sahədə layiqli əsərlər yaratmışlar.

İlk ali savadlı peşəkar qadın – karikaturaçısı, SSRİ xalq rəssamı Mikayıl Adullayevin tələbəsi Vəfa Allahyarova da "Kirpi" jurnalı ilə əməkdaşlıq edirdi. Bu fakt Tarix Elmləri doktoru, yazıçı- publisist Sabir Gəncəlinin rəyində öz əksini tapmışdı: "…Vəfa İbrahim qızı Azərbaycanın ilk qadın karikaturaçı rəssamlarından biri kimi tanınmışdır. Karikaturalarında dərin məna və incə gülməzə vardır…". "Крокодил" jurnalının nümayəndə heyəti jurnallarında çap olunması üçün bütün Zaqafqaziya üzrə məhs "Kirpi" jurnalının əməkdaşı Vəfa Allahyarovanın əsərlərini seçdilər. Bu barədə Azərbaycanın SSR Əməkdar Mədəniyyət işçisi , " Molla Nəsrəddin" jurnalının əməkdaşı Qulam Məmmədli Azərbaycan jurnalistin VII qurultayında qeyd etdi: "…bu azərbaycanlı qızın çəkdiyi karikatura " Крокодил" jurnalının oxucuları arasında genış əks- səda doğurmuşdur…""

"Kirpi" jurnalının populyarlaşmasında xalq rəssamı, İsmayıl Axundovun mühüm xidmətləri olub. 1990-ların əvvəllərində çətin vaxtlarını yaşayan, jurnal bir müddət çap olunmadı. Ömürlərini bu jurnala həsr etmiş, mərhum baş redaktor Polad Qasımov, jurnalın baş rəssamı Hafiz Nəsiroğlu jurnala ikinci ömür verdilər.

• Bəhlul (jurnal)
• Azərbaycan (jurnal, 1906)
• Molla Nəsrəddin jurnalı
• Azərbaycan karikatura tarixi
• Kirpi (kinojurnal)
• Kirpi.info^[2]

• "Kirpi" jurnalı, 3-4 (1012), 2002-ci il