Elvin Hansen

Elvin Hansen (ing. Alvin Harvey Hansen; 23 avqust 1887^[1][2][…] – 6 iyun 1975^[1][2], Aleksandriya^[d], Virciniya) — məşhur amerikalı iqtisadçı və "Amerikan Keynesi" kimi tanınan, ABŞ-da Keynesçi iqtisadiyyatın əsas yayılmasında böyük rol oynamış alimdir. O, xüsusilə iqtisadi tsikllər, işsizlik və dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsi ilə bağlı müasir iqtisadiyyatın formalaşmasına töhfə verən əsas şəxslərdən biri olmuşdur. Hansen, sekulyar stagnasiya (davamlı iqtisadi durğunluq) nəzəriyyəsi ilə tanınır və bu nəzəriyyə müasir iqtisadi siyasətlərə təsir etməyə davam edir.

Elvin Hansen
ing. Alvin Harvey Hansen
Doğum tarixi	23 avqust 1887(1887-08-23)[1][2][…]
Vəfat tarixi	6 iyun 1975(1975-06-06)[1][2] (88 yaşında)
Vəfat yeri	Aleksandriya[d], Virciniya, ABŞ
Elm sahəsi	iqtisadiyyat
İş yerləri	Braun Universiteti[3], Harvard Universiteti, Minnesota Universiteti[3]
Təhsili	Viskonsin-Medison Universiteti[3]
Elmi rəhbərləri	Riçard Eli
Üzvlüyü	Ekonometrik Cəmiyyət (1950–)[4]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Elvin Hansenin ən məşhur iqtisadi nəzəriyyəsi sekulyar stagnasiyadır. O, 1938-ci ildə bu nəzəriyyəni təqdim etdi və ABŞ iqtisadiyyatının böyümə potensialının zəifləməsini və uzunmüddətli durğunluq təhlükəsini vurğuladı. Hansenə görə, aşağı əhali artımı, texnoloji inkişafın yavaşlaması və azalan investisiya tələbi iqtisadi durğunluğa gətirib çıxara bilər. O, iqtisadiyyatda durğunluğun daimi olacağı və yalnız dövlətin müdaxiləsi ilə həll oluna biləcəyi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə edirdi.

Sekulyar stagnasiya nəzəriyyəsi, xüsusilə 2008-ci il qlobal maliyyə böhranından sonra yenidən diqqət mərkəzinə gəlmişdir. İqtisadçılar bu nəzəriyyəni istifadə edərək inkişaf etmiş ölkələrdə zəif iqtisadi artımı və aşağı faiz dərəcələrini izah etməyə çalışırlar.

Elvin Hansen Con Meynard Keynsin iqtisadi nəzəriyyələrini ABŞ-da yaymaqla Keynesçi iqtisadiyyatın inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. Keynesin işlərini tədqiq edərək, onun makroiqtisadi siyasətləri ilə bağlı fikirlərini ABŞ iqtisadi mühitinə uyğunlaşdırmağa çalışmışdır. Bu, xüsusilə Böyük Depressiyadan sonra dövlətin iqtisadiyyatda daha fəal iştirakının zəruriliyini müdafiə etməsi ilə aydın olur. Hansen, iqtisadiyyatın canlanması üçün dövlətin fəal şəkildə müdaxilə etməsinin vacibliyini vurğulayırdı.

Hansen iqtisadi tsiklləri araşdıraraq, iqtisadiyyatın yüksələn və enən fazalarında dövlətin hansı rolu oynamalı olduğunu vurğulamışdır. Onun fikrincə, dövlətin fiskal siyasəti — yəni dövlət xərcləri və vergilər vasitəsilə iqtisadiyyatın idarə olunması — makroiqtisadi sabitliyə nail olmaq üçün vacibdir. Böyük Depressiyadan sonra bu fikir geniş qəbul edildi və Hansen bu yanaşmanın ABŞ siyasətində tətbiq olunmasında əsas rol oynadı.

Hansen, həmçinin uzunmüddətli iqtisadi böyümə və investisiya mövzularında da mühüm tədqiqatlar aparmışdır. O, iqtisadi artımın mühərriki kimi dövlətin və özəl sektorun yatırımlarına diqqət yetirirdi. Onun fikrincə, dövlətin strateji sahələrə yatırımlar etməsi iqtisadi artımı stimullaşdıra bilərdi.

Elvin Hansen Harvard Universitetində uzun müddət professor kimi fəaliyyət göstərmiş və ABŞ-da iqtisadçılar nəslini yetişdirmişdir. Onun tələbələri arasında Nobel mükafatı laureatları da var, o cümlədən Pol Samuelson. Hansenin tədris və tədqiqatları ABŞ-ın iqtisadi düşüncə tərzində dərin iz buraxmışdır.

Elvin Hansenin sekulyar stagnasiya nəzəriyyəsi 2008-ci ildən sonra, qlobal iqtisadi artımın zəifləməsi və aşağı faiz dərəcələri ilə bağlı müzakirələr zamanı yenidən aktuallaşdı. İqtisadçılar, xüsusilə Larri Sammers, Hansenin nəzəriyyələrini əsas götürərək müasir iqtisadi durğunluq risklərini izah etməyə çalışırlar.

Beləliklə, Elvin Hansen iqtisad elminə geniş və dərin töhfələr vermiş bir şəxsdir və onun fikirləri bugünkü makroiqtisadi siyasət müzakirələrində hələ də əhəmiyyətini qoruyur.