Tarix boyu Azərbaycan hökmdarlarının siyahısı
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Aratta dövləti (e.ə. III minilliyin birinci yarısı-…) | ||||
? | ?-? | |||
?-? | ||||
? | ?-? |
Cənubi Azərbaycan ərazisində Qaşqayların yaşadığı bölgədə Elamların tarixsəl əsərləri vardır.
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Qədim Elamlar Dövrü, e.ə. 2700–1500 | ||||
Elamlarların Erkən padşahları, e.ə. 2700–2600 | ||||
? | ?-? | |||
Avan sülaləsi[2][3][4], e.ə. 2600–2078 | ||||
Adı açıqlanmayan Avan kralı | ? | e.ə. 2580-? | Urukda ilk sülalənin son padşahıyla çağdaşdır.[5] | |
…Lu | ? | ?-? | ||
Kur-İşşak | ? | e.ə. ?-2550 | ||
Peli | ? | e.ə. 2500-? | ||
I Tata | ? | ?-? | ||
Ukku-Tanhiş | ? | ?-? | ||
Hişutaş | ? | ?-? | ||
Şuşun-Tarana | ? | ?-? | ||
Napi-Ilhuş | ? | ?-? | ||
Kikku-Sive-Temti | ? | ?-? | ||
I Hişep-Ratep | ? | ?-? | ||
Luh-Işşan | I Hişep-Ratepin oğlu | e.ə. ?-2325 | ||
II Hişep-Ratep | Luh-Işşanın oğlu | e.ə. 2325-? | ||
Emahsini[6] | e.ə. 2315–2311 | |||
Helu | ? | ?-? | ||
Xita | ? | e.ə. 2270–2270 | Akkad padşahı Naram-Sinlə çağdaşdır. | |
Kutik-Inşuşinak[7] | Şinpi-hiş-hukun oğlu | e.ə. 2100–2100 | Ur padşahı Ur-Nammuyla çağdaşdır.
E.ə. 2078 və 2016-cı illərdə Susa, Ur qoşunları tərəfindən fəth edildi. | |
Şimaşki sülaləsi[8][9], e.ə. 2100–1928 | ||||
Adı açıqlanmayan Simaşki kralı | ? | e.ə. ?-2100 | Avan padişahı Kutik-Inşuşinak'la çağdaşdır | |
I Gir-Namme | ? | ?-? | ||
I Tazitta | ? | e.ə. 2040[6]-2037 | ||
I Eparti | ? | e.ə. ?-2033[6] | ||
II Gir-Namme | ? | e.ə. ?-2033 | ||
II Tazitta | ? | ?-? | ||
Lurak-Luhhan | ? | e.ə. 2028–2022 | ||
Hutran-Temti | ? | ?-? | ||
I Indattu-Inşuşinak | Hutran-Temtinin oğlu | e.ə. ?–2016 | ||
Kindattu | Tan-Ruhuratirin oğlu | e.ə. ?-2006–2005-? | ||
II Indattu-Inşuşinak | Pepinin[7] oğlu | e.ə. 1980-? | İsin padişahı Şu-İlişu'yla & Eşnunna padişahı Bilalama'yla çağdaşdır. | |
I Tan-Ruhuratir | II Indattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 1965-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
III Indattu-Inşuşinak | I Tan-Ruhuratirinin oğlu | ?-? | ||
Indattu-Napir | ? | ?-? | ||
Indattu-Temti | ? | ?-? | ||
Sukkalmah/ Eparti sülaləsi[10], e.ə. 1970–1500 | ||||
II Eparti | e.ə. 1973-cü ildə İsin kralı İddin-Daganın qızıyla evləndi.[11] | e.ə. 1973-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
Şilhaha | II Epartinin oğlu | ?-? | ||
I Kuk-Naşur | Şilhaha (ruhuşak)[12] nın oğlu | ?-? | ||
Atta-huşu | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1928–1894-? | ||
Tetep-Mada | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1890-? | ||
Palar-Işşan | ? | ?-? | ||
Kuk-Sanit | Palar-Işşanın oğlu (?) | ?-? | ||
Kuk-Kirvaş | Lan-Kukunun oğlu & Palar-Işşanın nəvəsi | ?-? | ||
Tem-Sanit | Kuk-Kirvaşin oğlu | ?-? | ||
Kuk-Nahhunte | ? | ?-? | ||
II Kuk-Naşur | Kuk-Nahhuntenin oğlu (?) | ?-? | ||
Şirukduh | ? | e.ə. 1790-? | Assuriya padişahı I Şamşi-Adad'yla (e.ə 1809–1782) çağdaşdır. | |
I Şimut-Vartaş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
Sive-Palar-Hupak | Şirukduhun oğlu | e.ə. ?-1765-? | ||
I Kuduzuluş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
I Kutir-Nahhunte | I Kuduzuluşun oğlu | e.ə. 1710-? | ||
Atta-Merra-Halki | I Kuduzuluşun oğlu (?) | ?-? | ||
II Tata | Atta-Merra-Halkinin qardaşı | ?-? | ||
Lila-Irtaş | I Kuduzuluşun oğlu | ?-? | ||
Temti-Agun | I Kutir-Nahhuntenin oğlu | ?-? | ||
Kutir-Şilhaha | Temti-Agunun oğlu | ?-? | ||
III Kuk-Naşur | Kutir-Şilhahanın oğlu | e.ə. ?-1646-? | ||
Temti-Raptaş | Kutir-Şilhahanın oğlu | ?-? | ||
II Şimut-Vartaş | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
Şirtuh | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
II Kuduzuluş | II Şimut-Vartaşın oğlu | ?-? | ||
Tan-Uli | ? | ?-? | ||
Temti-Halki | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
IV Kuk-Naşur[6] | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
Kutik-Matlat[5] | Tan-Ulinin oğlu | e.ə. 1500-? | ||
Orta Elamlar Dövrü, e.ə. 1500-1000 | ||||
Kidinu sülaləsi[10], e.ə. 1500–1400 | ||||
Kidinu | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Inşuşinak-Sunkir-Nappipir | ? | ?-? | ||
II Tan-Ruhuratir | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Şalla | ? | ?-? | ||
Temti-Ahar | ? | e.ə. 1370-? | Babil padişahı I Kadaşman-Enlil Kassit'lə çağdaşdır. | |
Igehalki sülaləsi[10], e.ə. 1400–1200 | ||||
Ata-Halki[13] | ? | ?-? | ||
I Attar-Kittah[13] | Ata-Halkinin oğlu | ?-? | ||
Ige-Halki | ? | ?-? | ||
I Pahir-Işşan | Ige-Halkinin oğlu | e.ə. 1390-? | ||
I Kidin-Hutran | I Pahir-Işşan[14] ın oğlu | ?-? | ||
II Attar-Kittah | Ige-Halkinin oğlu | ?-? | ||
I Humban-Numena | II Attar-Kittahın oğlu | e.ə. 1370-? | ||
Untaş-Napirişa (Untaş-Humban) | I Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 1340-? | ||
II Kidin-Hutran | Untaş-Napirişa[14] nın oğlu | ?-? | ||
Napirişa-Untaşr (Humban-Untaş) | II Kidin-Hutran[14] ın oğlu | ?-? | ||
II Pahir-Işşan | ? | ?-? | ||
Unpatar-Napirişa (Unpatar-Humban) | II Pahir-Işşanın oğlu | ?-? | ||
III Kidin-Hutran | II Pahir-Işşannın oğlu | e.ə. 1224-? | ||
Şutruki sülaləsi[10], e.ə. 1200–970 | ||||
Hallutuş-Inşuşinak | ? | e.ə. 1200-? | ||
I Şutruk-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1158-? | ||
II Kutir-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1155-? | ||
I Şilhak-Inşuşinak | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | ?-? | ||
Hutelutuş-Inşuşinak | II Kutir-Nahhuntenin oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
Şilhina-Hamru-Lakamar | I Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
II Humban-Numena | ? | e.ə. 11-ci əsrin başları-? | ||
II Şutruk-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | ||
I Şutur-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | Kul-e Farah yazısını yaratdı. | |
Mar-biti-apla-usur[15] | ? | e.ə. ?-983-? | ||
Akşir-Şimut | ? | ?-? | ||
Akşir-Nahhunte | ? | ?-? | ||
Kara-İndaş | ? | ?-? | ||
Yeni Elamlar Dövrü, e.ə. 1000-500 | ||||
Humban-Tahri (yeni-Elamlar) sülaləsi[16], e.ə. 830–521 | ||||
Adı açıqlanmayan Elam kralı | ? | e.ə. ?-821-? | ||
I Humban-Tahrah | ? | e.ə. ?-743 | ||
I Humban-Nikaş | I Humban-Tahrahın oğlu | e.ə. 743–717 | ||
II Şutur-Nahhunte | I Humban-Nikaş(Ruhushak)ın oğlu | e.ə. 717–699 | ||
Halluşu-Inşuşinak | II Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 699–693 | ||
III Kutir-Nahhunte | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 693–692 | ||
III Humban-Numena | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 692–688 | ||
I Humban-Haltaş | III Humban-Numenanın oğlu (?) | e.ə. 688–681 | ||
II Humban-Haltaş | I Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 681–675 | ||
Urtak[17] | II Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 675–664[17] | ||
Teumman | Urtakın qardaşı | e.ə. 663–653 | ||
II Humban-Nikaş | Urtakın oğlu | e.ə. 653–651 | ||
I Tammaritu | Urtakın oğlu | e.ə. 652–649 | ||
İndabibi | ? | e.ə. 649–648 | ||
III Humban-haltaş | Atta-Hamiti-Inşuşinakın qardaşı | e.ə. 648–645/4 | ||
II Tammaritu | I Tammaritunun oğlu | e.ə. 647–647 | ||
III Humban-Nikaş | Atta-Hamiti-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 647–647 | ||
Umhuluma | ? | e.ə. 647–647 | ||
IV İndattu-Inşuşinak | ? | e.ə. 647–646 | ||
Humban-Hapua | ? | e.ə. 647–647 | ||
Pae | ? | e.ə. 646–645/4 | ||
III Şutur-Nahhunte | IV İndattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 646-? | E.ə.650-ci ildə Ənşanı Tişpişə uduzdu. | |
Humban-Kitin | III Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 7-ci əsrin son rübü-? | ||
II Humban-Tahrah | ? | ?-? | ||
Hallutaş-Inşuşinak | II Humban-Tahrahın oğlu | ?-? | ||
I Ummanunu | ? | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Şilhak-Inşuşinak | I Ummanunu'nun oğlu | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Temti-Humban-Inşuşinak | II Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 550-? | ||
Halkataş | ? | e.ə. ?-549/8 | ||
Açina | Upadrama'nın oğlu | e.ə. ?- 522 | ||
II Ummanunu (IV Humban-Nikaş (Ummaniş)) | ? | e.ə. 522–521 | ||
Atta-hamiti-Inşuşinak | Hutran-Temti'nin oğlu | e.ə. ?-520/19 | O həmçinin Gisati padşahıydı |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Hürrilər (e.ə. III minillik-e.ə. VII əsr) | ||||
? | ?-? | |||
Kirta | e.ə. ?-1500-? | |||
Pilliya | e.ə. ?-1550-? | |||
Tuşratta | e.ə. ?-1350-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Lulubi Dövləti (e.ə. ...-...) | ||||
? | ?-? | |||
Satuni | ~e.ə. 2230-2200 | |||
İmmaşqun | ~e.ə. 2220-2170 | |||
Anubanini | ~e.ə. 2170-2150 | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Quti Dövləti (e.ə. ...-...) | ||||
? | ?-? | |||
Erridupizir | e.ə. 2225-2205 | |||
İmta | e.ə. 2204-2198 | |||
İnkişuş | e.ə. 2198-2192 | |||
Sarlaq | e.ə. 2191-2185 | |||
Yarlaqaş | e.ə. 2184-2178 | |||
Elulumeş | e.ə. 2177-2171 | |||
Laharab | e.ə. 2135-2133 | |||
Puzur-Suen | e.ə. 2127-2120 | |||
Yarlaqandan | e.ə. 2120-2113 | |||
Sium | e.ə. 2112-2105 | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Kassitlər (e.ə ...-...) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Kadusilər (e.ə ...-...) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Nairi (e.ə. 1114-e.ə. 860) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Zamua (e.ə. ~IX-...) | ||||
? | ?-? | |||
Ameka | e.ə. ?-880-? | |||
? | ?-? |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Manna (e.ə. IX əsr – 590) | ||||
Udaki | ?-? | |||
İranzu | e.ə. 740[18] – e.ə. 719[19] | |||
Aza | e.ə. 719[18] – e.ə. 716[19] | |||
Ullusunu | e.ə. 716[18] – e.ə. 680[19] | |||
Ahşeri | e.ə. 675[18] – e.ə. 650[19] | |||
Ualli | e.ə. 650[18] – e.ə. 630[19] | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Parsua (e.ə. ~IX-…) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Urartu tövləti (e.ə. 860-590) | ||||
İlk illər (e.ə. 858–834) | ||||
Arame | e.ə.858–844 | |||
Lutipri | e.ə. 844-834 | |||
Qızıl dövr (e.ə. 858-834) | ||||
I Sarduri | e.ə.834-828 | Paytaxtı Tuşpaya köçürmüş və Van qalasını gücləndirmişdir. | ||
İşpuini | e.ə.828-810 | Krallığı genişlətmiş, Musasiri fəth ətmişdir. | ||
Menua | e.ə.810-785 | Mərkəzi idarəni gücləndirmiş, var olan müdafiə sistemlərini gücləndirmiş, yeni şəhərlər qurub qalalar inşa ettirmiş və ölkəyə böyük bir su sistemi inşa etdirmişdir. | ||
I Argişti | e.ə.785-763 | Krallıq sərhədlərini güçləndirmişdir. | ||
II Sarduri | e.ə.763-735 | Tüm krallar arasında en geniş fetihleri gerçekletirmiş ve ülkeyi gücünün doruğuna ulaştırmıştır. | ||
I Rusa | e.ə.735-585 | Aşşur və Kimmer hücumlarının qarşısını almışdır. | ||
Çöküş dövrü (e.ə. 714-834) | ||||
II Argişti | e.ə.714-680 | |||
II Rusa | e.ə.680-639 | |||
III Sarduri | e.ə.639-635 | |||
Əriməna | e.ə.635-629 | |||
III Rusa | e.ə.629/590-590 | |||
IV Sarduri | e.ə.615/590-? | |||
IV Rusa | e.ə.?-585 | Aşşur, Midiya və Skiflərin hücumlarına qarşı mübarizə apara bilmədi və krallıq süqut etdi. |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Kimmerlər (e.ə. VIII əsr-e.ə. VII əsr) | ||||
? | ?-? | |||
Teuşpa | e.ə. 680-670 | |||
Tugdamme (Lygdamis) | e.ə. 660-640 | |||
Sandaxşatra | e.ə. 640 | Tugdamme'nin oğlu | ||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Amada (e.ə. VII əsr-e.ə. VI əsr) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Matiyen (e.ə. VII əsr-e.ə. 609) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Utilər (e.ə. VI əsr-e.ə. IV əsr) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Qafqaz Albaniyası (e.ə. IV əsr[20]-e. 705) | ||||
? | ?-? | |||
Arran | I əsrin ortaları — ? | |||
? | ?-? | |||
Nüşabə | ||||
Oroys (Aruz) | ||||
Kozis | ||||
Zober | e.ə 38/37- e. I əsrin əvvəlləri | |||
Arran | e I əsrin əvvəlləri-I əsrin ortaları | |||
Kozis | ||||
Aray | ||||
? | ?-? | |||
Polimiya | ||||
? | ?-? | |||
Datian | ||||
Alban Arşakiləri (I əsr-V əsr) | ||||
Sanatruk (?) | ?-338 | 298-338-ci illərdə Paytakaran hökmdarı, bəlkə də Qafqaz Albaniyasının çarı. | ||
I Vaçaqan | 298-301 | |||
I Vaçe | 301-313 | |||
Urnayr | 313-371[21] | |||
II Vaçaqan | 371[21]-383 | |||
Mirhavan | 385–395 | |||
Satoy | 395–405 | |||
Asay | 405–415 | |||
Yesuagen | 415–440 | |||
II Vaçe | 440–463 | |||
? | ?-? | |||
III Vaçaqan | 485–510 | |||
Sasaanilər Mərzbanı -
Albaniya (satraplıq) (470–629) | ||||
I Varsken | 470–482 | |||
Piran Güşnəsp | 533/534–542 | |||
Ərvənd Güşnəsp | 540–541, 545–540 | |||
II Xosrov | 580-ci illər | |||
Qayşak | 626-? | |||
Sema Vişnasp | ?-629 | |||
Sasaanilər Mərzbanı — Mehranilər
Qafqaz Albaniyası mehraniləri (628–822) | ||||
Varaz Qriqor | 628–642 | |||
Cavanşir | 642–681 | |||
I Varaz Trdat | 680–705 | |||
Şiriuyə | 699–704 | qəsbkar | ||
II Vardan | 705–711 | |||
Narse | 711–740 | |||
I Qaqik | 740–770 | |||
I Stepanos | 770–800 | |||
II Varaz Trdat | 800–822 | |||
Sasaanilər Mərzbanı — Mehranilər
Girdman Mehraniləri (330–600) | ||||
Firuz | 330–361 | |||
Xurs | 361–430 | |||
Barzabod | 430–440 | |||
Varaz-Bakur | 440–450 | |||
Mihr | 450–480 | |||
Armayel | 480–510 | |||
I Vard | 510–540 | |||
I Vardan | 540–570 | |||
II Vard | 570–600 | |||
Sasaanilər Mərzbanı — Mehranilər
Quqark mehraniləri (330–748) | ||||
Firuz | 330–361 | |||
Naməlum | 361–394 | |||
I Bakur | 394–400 | |||
I Arşuşa | 400–430 | |||
II Bakur | 430–455 | |||
II Arşuşa | 455–470 | |||
I Varsken | 470–482 | |||
III Arşuşa | 482–540 | |||
IV Arşuşa | 540–608 | |||
V Vəhram Arşuşa | 608–627 | |||
VI Arşuşa | ?–748 |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Kaspilər (e.ə. I minillik-…) | ||||
? | ?-? | |||
? | ?-? | |||
? | ?-? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Arranşahlar (I əsrin ortaları-...) | ||||
Arran | I əsrin ortaları — ? | |||
Aray | ||||
Ənuşəvan | ||||
Parat | ||||
Arbaq | ||||
Zəvan | ||||
Parnas | ||||
Sur | ||||
Havanq | ||||
Vaştağ | ||||
Ambax | ||||
Ərnax | ||||
Şavarş | ||||
Horay | ||||
Vastamkar | ||||
Harax | ||||
Hiran | ||||
Ancax | ||||
Dalağ | ||||
II Horay | ||||
Zarmehr | ||||
Borc | ||||
Arbun | ||||
Bazak | ||||
Xoy | ||||
Yusak | ||||
Xaynax | ||||
Skayordu | ||||
Paruy | ||||
Farnavaz | ||||
Pəçuç | ||||
Kornak | ||||
Pavus | ||||
Yeruand | ||||
Tiqran |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Maday imperiyası (e.ə. 678–549) | ||||
Deyok | e.ə. 700–647 | Madayların ilk tanınmış hökmdarı | ||
Fraort | Deyokun oğlu | e.ə. 647–625 | ||
Saklar (e.ə. 624–597) | ||||
Kiaksar | Fraortin oğlu | e.ə. 624–585 | Maday padşahlarının sülaləsi Kiaksar sülaləsi, onun adını daşıyan və ya Deyokdan öncə bir padşah kimi tanınırdı.[22] | |
Astiaq | Kiaksarın oğlu | e.ə. 585–549 | Maday İmperyasının son padişahı |
(Cənubi Azərbaycan ərazisində Qaşqayların yaşadığı bölgə)
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Əhəmənilər Krallığı (~e.ə. 705–559) | ||||
Əhəmən | ~e.ə. 705 | Əhəmənilər Krallığının birinci hökümdarı | ||
Tişpiş | Əhəmənin oğlu' | ~e.ə. 640 | ||
I Kir | Tişpişin oğlu' | ~e.ə. 580 | ||
I Kambiz | I Kir'in oğlu və II Kir'in atası | ~e.ə. 550 |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Əhəmənilər İmperiyası (559–334/327 BC) | ||||
II Kir | I Kambizin oğlu | e.ə. 559–530 | ||
II Kambiz | II Kirin oğlu | e.ə. 530–522 | ||
Qaumata | II Kirin oğlu | e.ə. 522 | ||
I Dara | Viştaspın oğlu | e.ə. 522–486 | ||
I Kserks | I Daranın oğlu | e.ə. 485–465 | ||
I Kserks | I Kserksin oğlu | e.ə. 465–424 | ||
II Kserks | I Kserksin oğlu | e.ə. 424 | ||
Soqdian | I Kserksin oğlu | e.ə. 424–423 | ||
II Dara | I Kserksin oğlu | e.ə. 424–404 | ||
II Artakserks | II Daranın oğlu | e.ə. 404–358 | ||
III Artakserks | II Artakserksin oğlu | e.ə. 358–338 | ||
IV Artakserks Arses | III Artakserksin oğlu | e.ə. 338–336 | ||
III Dara | Arsamın oğlu
Ostan, II Daranın oğlu |
e.ə. 336–330 | ||
V Artakserks | Ehtimal ki, II Artakserks nəslindəndir | e.ə. 330–329 |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Argeadlar sülaləsi (e.ə.336–306) | ||||
Makedoniyalı İsgəndər | Makedoniyalı II Filipin oğlu | e.ə. 336–323 | ||
III Filip | Makedoniyalı II Filipin oğlu | e.ə. 323– 317 | ||
IV İsgəndər | Makedoniyalı İsgəndərin oğlu | e.ə. 323–309 | ||
Perdikkas | ? | e.ə. 323–321 | ||
Antipater | Iollasın oğlu | e.ə. 321–319 | ||
Poliperxon | Simmiasın oğlu | e.ə. 319–316 | ||
Kassandr | Antipaterin oğlu | e.ə. 316–309 |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Selevkilər sülaləsi (e.ə. 311–129) | ||||
I Selevk Nikator | Son of Antioks son of Selevkus in oğlu | e.ə. 311–281 | ||
I Antiox Soter | I Selevkin oğlu | e.ə. 281–261 | ||
II Antioks Teos | I Antioxun oğlu | e.ə. 261–246 | ||
II Selevk Kallinikus | II Antioksun oğlu | e.ə. 246–225 | ||
III Selevk Keraunus | II Selevkin oğlu | e.ə. 225–223 | ||
III Antioks | II Selevkin oğlu | e.ə. 223–187 | ||
III Selevk Filopator | III Antioksun oğlu | e.ə. 187–175 | ||
IV Antioks Epifanes | III Antioksun oğlu | e.ə. 175–163 | ||
V Antioks Eupator | IV Antioksun oğlu | e.ə. 163–161 | ||
I Demetrius Soter | IV Selevkin oğlu | e.ə. 161–150 | ||
Aleksander Balas | (iddaya görə) IV Antioksun oğlu | e.ə. 150–146 | ||
II Demetrius Nikator | I Demetriusun oğlu | e.ə. 146–139 | ||
VI Antioks Dionysus | III Aleksanderin oğlu | e.ə. 145–142 | ||
VII Antioks Sidetes | Demetriusin oğlu | e.ə. 139–129 |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Atropatidlər | ||||
Atropatena (e.ə. 311–e. 224) | ||||
Atropat | ? | e.ə. 323–300 | E.ə. 323[23] ildə tac qoydu | |
? | ? | ? | ||
Artabazan | e.ə. 221-? | III Antioxla sülh müqaviləsi bağlamışdır. | ||
? | ? | ? | ||
Mitridad (Mehrdad) | e.ə. 67–66 | e.ə. 67-ci ildə Ermənistan hökmdarı II Tiqranın qızı ilə evlənmişdir.[24] | ||
Dara | e.ə. 65 | |||
I Ariobarzan | e.ə. 65–56 | |||
I Artavazd | e.ə. 56–31 | |||
Asinnalus | e.ə. 30–20 | |||
II Ariobarzan | 2?-4? | O, eramızın birinci ilinə kimi həm də Ermənistanın hökmdarı olmuşdur. Antoninin Kleopatradan olan oğlu İskəndər II Ariobarzanın bacısı, I Artavazdın qızı ilə evlənmişdir.[25] | ||
II Artavazd | 4–6 | |||
Artaban | 6–10 | |||
Vonon | ?-51 | |||
Pakor | 51–78 | Alban Arşakiləri (I əsr-V əsr) | ||
Atropatena Arşakiləri (?–?) | ||||
Vanon | ||||
III Artaban | ||||
IV Artaban | ||||
Küdaraz Horavda Vanon | həm də Ermənistanın şahı olmuşdur | |||
II Pakor | ||||
II Valagez | ||||
III Valagez | ||||
IV Valagez | ||||
V Artaban | ||||
V Valagez | ||||
Atropatena Sasaniləri (?–?) | ||||
? |
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Arşakilər sülaləsi (e.ə. 247 – e. 228) | ||||
I Arşak | Friyapatın oğlu,
Arşakın nəvəsi (ehtimal ki II Artakserks nəslindəndir) |
e.ə. 247–211 | ||
II Arşak | I Arşakın oğlu | e.ə. 211–185[26] | ||
I Friyapat
III Arşak |
I Tiridatın oğlan nəvəsi | e.ə. 185–170[26] | ||
I Fərhad
IV Arşak |
I Friyapatın oğlu | e.ə. 170–167[27] | ||
I Mitridat
V Arşak |
I Friyapatın oğlu | e.ə. 167[27] –132[28] | ||
II Fərhad
VI Arşak |
I Mitridatın oğlu | e.ə. 132–127[28] | İskitlərlə döyüşdə öldürüldü. | |
II Artaban
VII Arşak |
I Friyapatın oğlu | e.ə. 127–126[28] | Toxarlarlar ilə döyüşdə öldürüldü. | |
Vologas(?)[28] VIII Arşak | I Friyapatın oğlu | e.ə. 126–122[28] | Midiya, Arran və İberiyanın ilk Arşak kralı | |
Artaban(?)
IX Arşak |
II Artabanın oğlu | e.ə. 122–121 | Midiyalılarla döyüşdə öldürüldü. | |
II Mitridat
X Arşak |
II Artabanın oğlu | e.ə. 121[29]–91 | ||
I Gotarz
XI Arşak |
II Mitridatın oğlu | e.ə. 91–87 | ||
Artaban(?)[27] XII Arşak | ehtimal ki Vologas(?)ın oğlu | e.ə. 91–77? | ||
III Mitridat[28] XIII Arşak | II Mitridatın oğlu | e.ə. 88–67 | ||
I Orod
XIV Arşak |
ehtimal ki II Mitridatın oğlu | e.ə. 80–75 | ||
Sanatruk
XV Arşak |
ehtimal ki Vologas(?)[27] ın oğlu | e.ə. 77–70 | ||
Arşak(?) ya Vardan(?) ya Vonon(?)
XVI Arşak[27] |
? | e.ə. 77–66 | ||
III Fərhad
XVII Arşak |
Sanatrukun oğlu | e.ə. 70–57 | II Orod tərəfindən öldürüldü. | |
?
XVIII Arşak[27] |
ehtimal ki XVI Arşakın oğlu | e.ə. 66–63 | ||
III Mitridat
XIX Arşak |
III Fərhadın oğlu | e.ə. 65[27] –54 | II Orod tərəfindən öldürüldü. | |
II Orod
XX Arşak |
III Fərhadın oğlu | e.ə. 57–38 | IV Fərhad tərəfindən öldürüldü. | |
I Pakor
XXI Arşak |
II Orodun oğlu | e.ə. 50–38 | Romalılarla döyüşdə öldürüldü | |
IV Fərhad
XXII Arşak |
II Orodun oğlu | e.ə. 38–2 | Musa tərəfindən öldürüldü. | |
II Tiridat
XXIII Arşak |
ehtimal ki XIII Arşak III Mitridatın nəslindəndir | e.ə. 30–25 | ||
Mitridat[30] XXVI Arşak | ehtimal ki XIII Arşak III Mitridatın nəslindəndir | e.ə. 12–9 | ||
Musa | IV Fərhadın prənsesi | e.ə. 2–e. 4 | ||
V Fərhad
XXV Arşak |
IV Fərhad & Musanın oğlu | e.ə. 2– e. 4 | ||
III Orod
XXVI Arşak |
ehtimal ki XIII Arşak III Mitridatın nəslindəndir | 4–6 | ||
I Vonon
XXVII Arşak |
IV Fərhadın oğlu | 8–12 | ||
III Artaban
XXVIII Arşak |
ehtimal ki XIII Arşak III Mitridatın nəslindəndir | 10–40 | ||
III Tiridat
XXIX Arşak |
ehtimal ki II Tiridatın nəslindəndir | 35–36 | ||
Kinnam
XXX Arşak |
III Artabanın oğlu | 37 | ||
II Gotarz
XXXI Arşak |
III Artabanın oğlu | 40–51 | ||
I Vardan
XXXII Arşak |
III Artabanın oğlu | 40–46 | II Gotarz tərəfindən öldürüldü. | |
II Vonon
XXXIII Arşak |
ehtimal ki III Artabanın oğlu | 45–51 | ||
Mitridat[31] XXXIV Arşak | I Vononun oğlu | 49–50 | ||
I Vologas
XXXV Arşak |
II Vononun oğlu | 51–77 | ||
II Vardan
XXXVI Arşak |
I Vologasın oğlu | 55–58 | ||
II Vologas
XXXVII Arşak |
ehtimal ki I Vologasın böyük oğlu | 77–89/90 | ||
II Pakor
XXXVIII Arşak |
ehtimal ki I Vologasın kiçik oğlu | 77–115 | ||
IV Artaban
XXXIX Arşak |
ehtimal ki I Vologas or | 80–81 | ||
I Osro
XL Arşak |
II Pakorun qardaşı | 89/90–130 | ||
III Vologas
XLI Arşak |
? | 105–148 | ||
Partamaspat
XLII Arşak |
I Osronun oğlu | 116–117 | ||
IV Mitridat
XLIII Arşak |
ehtimal ki I Osronun oğlu | 130–145 | ||
?
XLIV Arşak[32] |
? | 140–140 | ||
IV Vologas
XLV Arşak |
IV Mitridatın oğlu | 148–191 | ||
V Vologas
XLVI Arşak |
IV Vologasın oğlu | 191–208 | ||
II Osro
XLVII Arşak |
ehtimal ki IV Vologasın oğlu | 190–195 | ||
VI Vologas
XLVIII Arşak |
V Vologasın oğlu | 208–228 | I Ərdəşir tərəfindən öldürüldü. | |
V Artaban
XLIX Arşak |
V Vologasın oğlu | 213–226 | I Ərdəşir tərəfindən öldürüldü. | |
IV Tiridat[33] L Arşak | IV Vologasın oğlu | 217–222 |
Göytürklər Cənubi qafqaz və Cənubi Azərbaycan torpaqlarına dəfələrcə yürüş ediblər və hətta bu torpaqlar bir sürə onların hakimiyəti altındaa olmuşdur. misal üçün:
I Qubaddan (488–531) öncə "Cürzan ile Arran, (Göytürklərin tərkibində olan) Xəzərlərin əlindəydi.[34] "Xəzərlər hududları keçərlər ve basqınlarda bulunarlar; Zaman zaman da Deynəvərə qədər ilərlərdi.[34]
Deynəvər şəhəri indiki İranda Kirmanşah ostanında yer alırdı. Beləlikə Xəzərlər Cənubi Azərbaycan ərazisinədə enirdilər və bu topraqlarda məskunlaşdılar.
Börü Şad (Əski türkcə: 𐰋𐰇𐰼𐰃 : 𐱁𐰑) — İkinci Fars-Türk müharibəsi və Üçüncü Fars-Türk müharibəsi dövründə Qafqazın şadı, yabqusu və tudunu olmuşdu. 627-ci ildə Dərbənd şəhərini ələ keçirmişdi.
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Xəzərlər (650–1048) | ||||
Aşina sülaləsi | ||||
Tonq Yabqu xaqan | Tulu Teginin oğlu | 618–628 | ||
Börü Şad
𐰋𐰇𐰼𐰃 : 𐱁𐰑 |
Bağa Şadın oğlu | 630–650 | 627-ci ildə Dərbənd şəhərini ələ keçirmişdi. | |
İrbis | 650–652 | |||
Xalqa | ~665–668 | |||
Kaban | ~665–690 | (Xəzər xaqanı) | ||
Busir | ~690–720 | |||
Barcil | ~720–731 | |||
Bihar | 732 | |||
Əməvilər xilafəti hakimiyətində | 737–740 | |||
Bator | ~755–765 | |||
Xan Tuvan | 825–830 | |||
Tarxan | 840 | |||
Zəkəriyyə | (861-?) | |||
Bulan sülaləsi | ||||
Bulan | 740–786 | |||
Obadiyah xaqan | 786–809 | |||
Zəkəriyyə | Obadiyah xaqan | ?-? | ||
I Manasiya | Zəkəriyyə | ?-? | ||
Çanukka | Obadiyah xaqan | ?-? | ||
İshaq | Çanukka | ?-? | ||
Zebulun | İshaq | ?-? | ||
II Manasiya | Zebulun | ?-? | ||
Nisi | II Manasiya | ?-? | ||
I Aaron | Nisi | ?-? | ||
Menahem | I Aaron | ?-? | ||
Benyamin | II Manasiya | ~880–900 | ||
II Aaron | Benyamin | ~900–930 | ||
Yusif | II Aaron | ~940–965 | ||
David | ~986–988 | |||
Georgius Tzul | ?-1016 |
Bu dövrün hökümdarlarının daha geniş siyahıları üçün bax:
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Raşidi xəlifə siyahısı | ||||
Ömər ibn Xəttab | Xattab ibn Nufaylin oğlu | 634–644 | 642-ci ildə qüvvələri Sasaniləri və Levantı fəth etdi. | |
Osman ibn Əffan | Əffanın oğlu | 644–656 | Xorasan vilayətini fəth etdi. | |
Əli ibn Əbu Talib | Əbutalibin oğlu | 656–661 | Xaricilər tərəfindən öldürüldü. |
Bu dövrün hökümdarlarının daha geniş siyahıları üçün bax:
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Əməvilər xəlifə siyahısı | ||||
I Muaviyə | Əbu Süfyanın oğlu | 661–680 | ||
I Yezid | I Muaviyənin oğlu | 680–683 | ||
II Muaviyə | I Yezidin oğlu | 683–684 | ||
I Mərvan | I Muaviyənin oğlu | 684–685 | ||
Əbdülməlik | I Mərvannın oğlu | 685–705 | ||
I Vəlid | Əbdülməlikin oğlu | 705–715 | ||
Süleyman | Əbdülməlikin oğlu | 715–717 | ||
II Ömər | I Mərvanın oğlu olan Əbdüləzizin oğlu | 717–720 | ||
II Yezid | Əbdülməlik | 720–724 | ||
Hişam | Əbdülməlik | 724–743 | ||
II Valid | II Yezid | 743–744 | ||
III Yezid | II Valid | 744–744 | ||
İbrahim | Son of Al-Walid I | 744–744 | ||
II Mərvan | I Mərvanın oğlu olan Məhəmmədin oğlu | 744–750 | Səffah tərəfindən öldürüldü |
Bu dövrün hökümdarlarının daha geniş siyahıları üçün bax:
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Abbasilər xəlifə siyahısı | ||||
Səffah | Məhəmməd ibn Əli ibn Abdullahın oğlu | 750–754 | ||
Mənsur | Səffahın qardaşı | 754–775 | ||
Mehdi | Mənsurun oğlu | 775–785 | ||
Hadi | Mehdinin oğlu | 785–786 | ||
Harun ər-Rəşid | Mehdinin oğlu | 786–809 | ||
Əmin | Harun ər-Rəşidin oğlu | 809–813 | Məmun tərəfindən öldürüldü | |
Məmun | Harun ər-Rəşidin oğlu | 813–833 | ||
Mötəsim | Harun ər-Rəşidin oğlu | 833–842 | ||
Vasiq | Mötəsimin oğlu | 842–847 | ||
Mütəvəkkil | Mötəsimin oğlu | 847–861 | Müntəsir tərəfindən öldürüldü | |
Müntəsir | Mütəvəkkilin oğlu | 861–862 | ||
Müstəin | Mötəsimin oğlu olan Məhəmmədin oğlu | 862–866 | ||
Mötəz | Mütəvəkkilin oğlu | 866–869 | ||
Möhtədi | Vasiqin oğlu | 869–870 | ||
Mötəmid | Mütəvəkkilin oğlu | 870–892 | ||
Mötəzid | Mütəvəkkilin oğlu olan
təlhənin oğlu |
892–902 | ||
Muktəfi | Mötəzidin oğlu | 902–908 | ||
Müqtədir | Mötəzidin oğlu | 908–929
and 929–932 |
||
Qahir | Mötəzidin oğlu | 929
and 932–934 |
||
Radi | Müqtədirin oğlu | 934–940 | ||
Muttəqi | Müqtədirin oğlu | 940–944 | ||
Müstəkfi | Muktəfinin oğlu | 944–946 | Buveyhili Müizzüddövlə tərəfindən taxtdan salındı və kor edildi |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Xürrəmilər | ||||
? | ||||
Cavidan | Səhrəgin oğlu | 807–816 | ||
Babək | Abdullanın oğlu[39] | 816–838 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Sacilər sülaləsi | ||||
Əbu Sac Divdad | 868–870 | |||
Məhəmməd ibn Əbu Sac | Əbu Sac Divdadın oğlu | 889–901 | ||
Divdad ibn Məhəmməd | Məhəmməd ibn Əbu Sacın oğlu | 901–901 | ||
Yusif ibn Əbu Sac | Əbu Sac Divdadın oğlu | 901–928 | ||
Subuk | 919–922 | Yusif ibn Əbu Sacın qulamı idi. | ||
Əbül-Müsafir Fəth | Məhəmməd ibn Əbu Sacın oğlu | 928–929 | ||
Vasif əl-Şirvani | 929–929 | |||
Müflih əl-Saci | 929–935 | |||
Deysəm ibn İbrahim | İbrahim əl-Kürdinin oğlu | 935–942 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Şəki dövləti hökmdarları | ||||
? | (644–656) | Osman ibn Əffanın
xəlifəliyi dövründə (644–656) | ||
? | ~820–853 | Albaniya katolikosu IV Davudun katolikosluğu dövründə (təxminən, 820–853-cü illər) | ||
Səhl ibn Sunbat | 815–840 | |||
Atrnerseh | 853 – 870 | III Xaçın knyazı | ||
Qriqor Hammam | 893–897 | |||
Atrnerseh | 897 – 943 | |||
İşxan Əbu Əbdülmalik | 943–951 | |||
Dinar | ?-? | ən geci 1010-cu ildən — ən tezi 1114/1015-ci ilə qədər | ||
Böyük Kvirike | 1010 – 1037 | |||
Qaqik | 1039 – 1058 | |||
I Axsartan | 1058–1084 | |||
II Kvirike | 1084–1102 | |||
II Axsartan | 1102–1105 | |||
Asat Qriqol oğlu və Şot Qriqol oğlu | 1105–1117 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Rəvvadilər sülaləsi (955–1071) | ||||
I Rəvvad | Müsənna əl-Əzdi | (VIII–XII) | ||
Vəcnə | I Rəvvadın oğlu | |||
I Məhəmməd | I Rəvvadın oğlu | (985–1030) | ||
II Rəvvad | ||||
I Hüseyn | ||||
II Məhəmməd | I Hüseynin oğlu | (?-956) | ||
II Hüseyn | (956–961) | |||
Əbülheycə Məhəmməd | (983–988) | 988-ci ildə Vaspurakan yürüşü zamanı Əbülheycə ibn ər-Rəvvad vəfat edir | ||
I Məmlan | (988–1019) | |||
Vəhsudan | I Məmlanın oğlu | (1020–1059) | ||
II Məmlan | (1059–1071) | |||
İbrahim | Vəhsudanın oğlu | |||
Əhmədil | İbrahimin oğlu | (1107–1117) |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Səlcuqlular | ||||
Böyük Səlcuq sultanları (1037–1194) | ||||
Toğrul bəy | Səlcuq bəy oğlu Mikayılın oğlu | 1029–1063 | ||
Alp Arslan | Toğrul bəyin qardqşı Davud Çağrı Bəyin oğlu | 1063–1072 | tutulan bir qala komandiri tərəfindən öldürüldü. | |
I Məlikşah | Alp Arslanın oğlu | 1072–1092 | ||
I Mahmud | I Məlikşahın oğlu | 1092–1093 | Beş yaşında sultan elan edildi. | |
Börkiyaruq | I Məlikşahın oğlu | 1094–1105 | ||
II Məlikşah | Börkiyaruqun oğlu | 1105–1105 | Əmisi Məhəmməd Təpər tərəfindən taxtdan salındı və kor edildi. | |
Məhəmməd Təpər | I Məlikşahın oğlu | 1105–1118 | ||
II Mahmud | Məhəmməd Təpərin oğlu | 1118–1131 | ||
Səncər | I Məlikşahın oğlu | 1131–1157 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Eldənizlər sülaləsi (1136–1225) | ||||
Şəmsəddin Eldəniz[47] | 1136[48]-1175 | |||
Məhəmməd Cahan Pəhləvan | Şəmsəddin Eldənizin oğlu | 1175[49]-1186 | ||
Qızıl Arslan | Şəmsəddin Eldənizin oğlu | 1186–1191 | ||
Əbu Bəkr | Məhəmməd Cahan Pəhləvanın oğlu | 1191–1210 | ||
Özbək | Məhəmməd Cahan Pəhləvanın oğlu | 1210–1225 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Xarəzmşahlar sülaləsi (1077–1231) | ||||
Anuş Təkin | ? | 1077–1097 | ||
Əkinci | Qoçar | 1097 | ||
Qütbəddin Məhəmməd | Anuş Təkin | 1097–1128 | ||
Atsız | Qütbəddin Məhəmməd | 1128–1156 | ||
El Arslan | Atsız | 1156–1172 | ||
Sultan Şah | El Arslan | 1172–1193 | Şimali Xorasanı idarə etmişdi | |
Əlaəddin Təkiş | El Arslan | 1172–1200 | Sultan Şahın müqaviməti ilə | |
Ələddin Məhəmməd | Əlaəddin Təkiş | 1200–1220 | ||
Cəlaləddin | Ələddin Məhəmməd | 1220–1231 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Börçigin sülaləsi (1220–1256) | ||||
Çingiz xan
(Temuçin) |
Yesugey bahadurun oğlu | 1220–1227 | Monqolustanda 1206-cı ildən hakimiyyətdə idi. | |
Toluy xan | Çingiz xanın oğlu | 1227–1229 | ||
Ögedey xan | Çingiz xanın oğlu | 1229–1241 | ||
Töregene xatun | Ögedey xanın oğlu | 1242–1246 | ||
Güyük xan | Ögedey xan & Töregene xatunun oğlu | 1246–1248 | ||
Oğul Qaymış | Güyük xanın həyat yoldaşı | 1248–1251 | ||
Möngkə qaan | Toluy xanın oğlu | 1251–1259 | ||
Xubilay xan | Toluy xanın oğlu | 1260–1294 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Börçigin sülaləsi (1220–1256) | ||||
Hülakü xan | Toluy xanın oğlu | 1256–1265 | ||
Abaqa xan | Hülakü xanın oğlu | 1265–1282 | ||
Əhməd Təkudar xan | Hülakü xanın oğlu | 1282–1284 | Arqun xan tərəfindən öldürüldü. | |
Arqun xan | Abaqa xanın oğlu | 1284–1291 | ||
Keyxatu xan | Abaqa xanın oğlu | 1291–1295 | General Tağaçar tərəfindən öldürüldü. | |
Baydu xan | Hülakü xan oğlu Taraqainin oğlu | 1295 | Qazan xan tərəfindən edam edilmişdir | |
Qazan xan | Abaqa xanın oğlu | 1295–1304 | ||
Məhəmməd Olcaytu | Arqun xanın oğlu | 1304–1316 | ||
Əbu Səid Bahadur xan | Məhəmməd Olcaytuın oğlu | 1316–1335 | Ölümündən sonra iç savaşı üz verir. | |
Arpa xan | Səfyan Boruciginin oğlu | 1335–1336 | ||
Musa xan | Qıpçaqoğulın oğlu | 1336–1337 | ||
Toğay Teymur xan | Mamay Kavunun oğlu | 1335–1353 | ||
Məhəmməd xan | Yul Qutluqun oğlu | 1336–1338 | ||
Satıbəy | Məhəmməd Olcaytuın qızı | 1338–1339 | ||
Cahan Teymur | Alafranqın oğlu | 1339–1340 | ||
Süleyman xan | Yusufşahın oğlu | 1339–1345 | ||
Ənuşirvan xan | 1344–1356 | |||
Loğman xan | Toğay Teymur xanın oğlu | 1353–1388 | ||
II Qazan xan | 1356–1357 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Çobanilər sülaləsi (1335–1357) | ||||
Çoban | Dəmirdaşın oğlu | Elxanlılar dövlətinin əmir əl-ümərası (1307–1327) | ||
Həsən (Kiçik)[18] | Dəmirdaş oğlu Çobanın oğlu | 1335–1343[18] | ||
Yağıbasdı | Çobanın oğlu | 1343–1344 | Çobanlılar sülaləsindən sərkərdə, Xorasan və Mazandaranın naibi. | |
Surqan | Çoban & Satıbəyin oğlu | 1343–1345 | ||
Məlik Əşrəf[18] | Həsən (Kiçik)in oğlu | 1343–1357 | ||
Teymurtaş | Məlik Əşrəfin oğlu | 1360 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Sutaylılar sülaləsi (1335–1351) | ||||
Sutay | 1312–1332 | |||
Toğay | Sutayın oğlu | 1332 −1343 | ||
İbrahimşah | Baramın oğlu | 1343 −1350 | ||
Pir Məhəmməd | Toğayın oğlu | 1350–1351 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Cəlairilər sülaləsi (1335–1357) | ||||
Tacəddin Həsən noyon
(Böyük həsən) |
Dəmirdaş oğlu Çobanın kürəkəni | 1336–1356 | ||
Üveys | Böyük Həsənin oğlu
(Böyük həsən) |
1356–1374 | ||
Həsən | Üveysin oğlu | 1374–1374 | Əmirlər tərəfindən öldürüldü. | |
Cəlaləddin Hüseyn | Üveysin oğlu | 1374–1382 | Üsyan edən qardaşı Əhməd tərəfindən edam edildi. | |
Bəyazid | Üveysin oğlu | 1382–1384 | ||
Qiyasəddin Əhməd | Üveysin oğlu | 1383–1410 | Döyüşdə Qara Yusuf tərəfindən öldürüldü | |
Şahvələd | Üveys oğlu Əli | 1410–1411 | ||
Mahmud | Şahvələdin oğlu | 1411 | ||
II Üveys | Şahvələdin oğlu | 1415–1421 | ||
Məhəmməd | Şahvələdin oğlu | 1421 | ||
Mahmud | Şahvələdin oğlu | 1421–1425 | ||
II Hüseyn | Son of Ala-ud-Dawlah, son of Qiyasəddin Əhməd oğlu Əlaüdövlənin oğlu | 1425–1432 | Qara Qoyunlu tərəfindən məğlub edildi |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
İncuilər sülaləsi (1335–1357) | ||||
Şərəfəddin Mahmud | 1304–1335 | |||
Qiyasəddin Key Xosrov | Şərəfəddin Mahmudun oğlu | 1335–1338/9 | ||
Cəlaləddin Məsud | Şərəfəddin Mahmudun oğlu | 1338–1342 | ||
Şəmsəddin Məhəmməd | Şərəfəddin Mahmudun oğlu | 1339/40 | ||
Şeyx Əbu İshaq | Şərəfəddin Mahmudun oğlu | 1343–1357 | Müzəffərilər tərəfindən məğlub edildi və edam edildi |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Müzəffərilər sülaləsi (1335–1357) | ||||
Mübarizəddin Məhəmməd | 1314–1358 | Müzəffərilər sülaləsinin banisi | ||
Məhəmməd | 1314–1358 | |||
Şah Şüca | 1358–1364 | |||
Mahmud (İsfahanda) | 1364–1366 | |||
Şah Şüca | 1366–1384 | |||
Zeynülabidin | 1384–1387 | |||
Yəhya (Şirazda) | 1387–1391 | yalnız Şiraz hakimi | ||
Əhməd (Kirmanda) | 1387–1391 | |||
Əbu İshaq Sircanda | 1387–1391 | |||
Mənsur | 1391–1393 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Xaçın knyazlığı sülaləsi | ||||
Dop sülaləsi | ||||
I Həsən | (?-?) | Dop xatunla birgə | ||
I Qriqor Dop | (?-?) | |||
II Həsən | (?-1287[50]) | |||
II Qriqor Dop | (?1331) | |||
III Həsən | (?-1380[51]) | oğlu Qriqor və qardaşı oğlanları Seyti və Dursunla birgə[52]) | ||
Vəqram | (1380-?) | |||
I Doğan | (?-?) | |||
Mirzəcan | (?-?) |
Baranlı sülaləsi | ||||
---|---|---|---|---|
Qaraqoyunlu hökmdarlarının siyahısı | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Qaraqoyunlu bəyliyi | ||||
Bayram xoca | Qara Mənsurun oğlu | 1374–1378 | ||
Qara Məhəmməd | Qara Dursunun oğlu | 1378–1388 | ||
Qara Yusif | Qara Məhəmmədin oğlu | 1388–1400 | ||
Qaraqoyunlu dövləti | ||||
Pirbudaq | Qara Yusifun oğlu | 1411–1418 | Nominal hökmdar idi | |
Qara Yusif | Qara Məhəmmədin oğlu | 1405–1420 | Hakimiyyət Teymurilərin istilası ilə sona çatdı | |
Qara İsgəndər | Qara Yusifun oğlu | 1421–1429
1431–1435 |
||
Əbu Səid | Qara Yusifun oğlu | 1429–1431 | ||
Cahanşah | Qara Yusifun oğlu | 1436–1467 | Ağqoyunlu Uzun Həsən tərəfindən öldürüldü | |
Həsənəli | Cahanşahın oğlu | 1467–1468 | Ağqoyunlu Uzun Həsən tərəfindən öldürüldü | |
II Yusif | Cahanşahın oğlu | 1468–1469 | Uzun Həsən tərəfindən kor edilmişdir. Həsənəlinin ölümündən sonra Pirəli bəy Baharlı tərəfindən müvəqqəti hökmdar elan edilmiş, lakin Uğurlu Məhəmməd tərəfindən 22 oktyabr 1469-cu ildə edam edilmişdir. |
Bayandur boyu[53] | ||||
---|---|---|---|---|
Ağqoyunlu hökmdarlarının siyahısı | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Ağqoyunluların Quruluş dövrü | ||||
Pəhləvan bəy | İdris bəy Bayandurun oğlu[54] | ? — 1340 | Bayandur elinin başçısı.[55] | |
Turəli bəy | Pəhləvan bəyin oğlu | 1340–1362 | ||
Qutlu bəy | Turəli bəyin oğlu | 1362–1389 | ||
Əhməd bəy | Qutlu bəyin oğlu | 1389–1403 | 1396-cı ildə Osman bəy Qazi Bürhanəddinin də köməyi ilə Əhməd bəyi hakimiyyətdən saldı və faktiki olaraq Ağqoyunluların başçısı oldu.[56] | |
Ağqoyunluların Bəylik dövrü | ||||
Osman bəy | Fəxrəddin Qutlu bəyin və Trabzon şahzadəsi Maria Komnenosun oğlu | 1403–1435 | Onun dövründə Ağqoyunlular geniş ərazilər ələ keçirərək bəyliyə çevrildilər.[57] | |
Əli bəy | Qara Yuluq Osmanın böyük oğlu | 1435–1438 | ||
Həmzə bəy | 1438–1444 | |||
Həmzə bəy | Qara Yuluq Osmanın oğlu | 1438–1444 | ||
Cahangir mirzə | Cəlaləddin Əli bəyin və Sara xatunun oğlu[58] | 1444–1453 | ||
Qılınc Arslan | Qara Yuluq Osmanın qardaşı Əhməd bəyin oğlu[59] | 1453–1457 | ||
Ağqoyunluların İmperiya dövrü | ||||
Uzun Həsən | Cəlaləddin Əli bəyin və Sara xatunun oğlu | 1453–1478 | 1467-ci ildə Muş döyüşündə Qaraqoyunlu hökmdarı Cahan şahı[60][61][62] və 1468-ci ildə Cahan şahın oğlu Həsənəlini Xoy döyüşündə məğlub edərək[63] Qaraqoyunluların İran, İraq və Şərqi Anadoludakı ərazilərini ələ keçirdi. | |
Sultan Xəlil | Uzun Həsənin və Səlcuqşah bəyimin oğlu | 1478 | ||
Sultan Yaqub | Uzun Həsənin və Səlcuqşah bəyimin oğlu | 1478–1490 | ||
Sultan Baysunqur | Sultan Yaqubun və Gövhər sultanın oğlu | 1490–1492 | ||
Sultan Rüstəm | Uzun Həsənin nəvəsi və Maqsud mirzənin oğlu | 1493–1497 | ||
Gödək Əhməd | Uğurlu Məhəmmədin və Gövhər sultanın oğlu. II Mehmedin və Uzun Həsənin nəvəsi | 1497 | ||
Ağqoyunluların parçalanması | ||||
Əlvənd mirzə | Uzun Həsənin nəvəsi və Yusif bəy Bayandurun oğlu | 1498–1501 | ||
Məhəmməd mirzə | Uzun Həsənin nəvəsi və Yusif bəy Bayandurun oğlu | 1497–1499 | ||
Sultan Murad | Sultan Yaqubun və Gövhər sultanın oğlu | 1500–1508 | ||
Ağqoyunluların Diyarbəkir hökmdarları | ||||
Sultan Qasım | Uzun Həsənin qardaşı Cahangir mirzənin oğlu | 1496–1501 | ||
Zeynalabidin bəy | Gödək Əhmədin oğlu. | 1505–1508 |
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Teymurilər sülaləsi (1370–1507) | ||||
Əmir Teymur | Tarağayın oğlu | 1370–1405 | Teymur, atası vasitəsilə Çingiz xanın nəslindən gələn Tumanay Xanın onun əcdadından olduğunu iddia etdi.[64] | |
Pir Məhəmməd | Teymurun nəvəsi | 1405–1407 | ||
Xəlil | Teymurun nəvəsi | 1405–1409 | ||
Şahrux | Teymurun oğlu | 1405–1447 | ||
Uluqbəy | Şahruxuun oğlu | 1447–1449 |
Əfşarlar türk xalqı,[68] 24 oğuz boyundan biri.[69] Tarixi əfşarlar qədim oğuzlar,[70][71][72][73] müasir əfşarlar isə azərbaycanlıların subetnosu hesab edilir.[74][75][76]
Əfşar boyu | ||||
---|---|---|---|---|
Əfşarlar imperiyası şahlarının siyahısı (1736–1803) | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Nadir şah | İmamqulu bəy Əfşar | 1736[77]-1747[78] | Gənc yaşında atasını itirdi, 14–15 yaşındaykən bölgədəki digər qəbilələrlə döyüşlərdə iştirak etdi.[79] | |
Adil şah | İmamqulu oğlu İbrahim xan Əfşarın oğlu | 1747–1748 | İbrahim şah tərəfindən devrildi, kor edildi və öldürüldü | |
İbrahim şah | İmamqulu oğlu İbrahim xan Əfşarın oğlu | 1748–1748 | Şahrux şah tərəfindən devrilib öldürüldü. | |
Şahrux şah | Nadir şah oğluRzaqulu xan Əfşarın oğlu | 1748–1796 | ||
II Nadir şah | Şahrux şah Qırxlı-Avşarın oğlu | 1797–1803 |
Şimali Azərbaycan ərazisində:
Cənubi Azərbaycan ərazisində:
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Bakı xanlarının siyahısı | ||||
Bakıxanovlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Hüseyn bəy Məhəmməd | 1718–1723 |
| ||
Qulu bəy Dərgah | 1723–1736 | |||
I Mirzə Məhəmməd xan[80] | Qulu bəy Dərgahın oğlu | 1747–1768 | ||
Fətəli xan Qubalı | Hüseynəli xanın oğlu | 1768–1770 | ||
Abdulla bəy | 1770–1772 | |||
Məlik Məhəmməd xan[81] | I Mirzə Məhəmməd xanın oğlu | 1772–1783 |
| |
II Mirzə Məhəmməd xan[82] | Məlik Məhəmməd xanın oğlu | 1783–1791 | ||
Məhəmmədqulu xan[83] | I Mirzə Məhəmməd xanın oğlu | 1791–1792 | ||
Hüseynqulu xan[84] | 1792–1806 |
|
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Cavad xanlarının siyahısı | ||||
Şahsevənlər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Qiyas xan Şahsevən | Səfiqulu xanın oğlu | 1747–1750 |
| |
Həsən xan Muğanlı | Qiyas xan Şahsevənin oğlu | 1750–1789 |
| |
İbrahim xan Muğanlı | Qiyas xan Şahsevən[85] in oğlu | 1789–1794 | ||
Səfi xan Muğanlı | İbrahim xan Muğanlının oğlu | 1794–1805 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Dərbənd xanlarının siyahısı | ||||
İbrahimqulu (Kürçi) sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Məhəmmədhüseyn xan | 1747–1765 | |||
Fətəli xan | 1765–1789 | |||
Əhməd xan Qubalı | Fətəli xanın oğlu | 1789–1791 | ||
Şeyxəli xan Qubalı | Fətəli xanın oğlu | 1791–1796 | ||
Həsən Ağa | 1796–1797 | |||
Şeyxəli xan Qubalı | Fətəli xanın oğlu | 1797–1799 | ||
Həsən Ağa | 1799–1802 | |||
Şeyxəli xan Qubalı | Fətəli xanın oğlu | 1802–1806 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Ərdəbil xanlarının siyahısı | ||||
Şahsevənlər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Bədr xan Şahsevən | 1747–1763 | |||
Nəzərəli xan Şahsevən | Bədr xanın oğlu | 1763–1792 |
| |
Nəsir xan Şahsevən | Bədr xanın oğlu | 1763–1808 |
| |
Məhəmməd-Hüseyn xan Əmirli-Avşar | 1793–1820 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
İrəvan xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Mirmehdi xan Qasımlı-Əfşar | 1747–1752 |
| ||
Xəlil xan | 1752–1755 | |||
Həsənəli xan Ziyadoğlu-Qacar | 1755–1759 | |||
Hüseynəli xan | 1762–1783 | |||
Qulaməli xan | 1783–1784 | |||
Məhəmməd xan Ziyadlı-Qacar | 1784–1804 | |||
Mehdiqulu xan Dəvəli-Qacar | 1804–1806 | |||
Əhməd xan Müqəddəm | Hacı Əliməhhəmməd xan Müqəddəmin oğlu | 1806–1806 | ||
Hüseynqulu xan Sərdar | 1806–1827 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Gəncə xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Şahverdi xan Ziyadoğlu-Qacar | Kəlbəli xan Müsahib-Gəncəvinin oğlu | 1747–1761 | ||
Məhəmmədhəsən xan Ziyadoğlu-Qacar | Məhəmmədhəsən аğа Şahverdi xanın oğlu | 1761–1781 | ||
İbrahimxəlil xan | Pənahəli xanın oğlu | 1781–1784 | ||
Hacı bəy | 1784–1786 | |||
Rəhim xan Ziyadoğlu-Qacar | Şahverdi xan Ziyadoğlu-Qacarın oğlu | 1786–1786 | ||
Cavad xan | Şahverdi xan Ziyadoğlu-Qacarın oğlu | 1786–1804 |
|
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Xalxal xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Əmirgunə xan Əmirli-Avşar | 1747–1782 |
| ||
Fərəculla xan Əmirli-Avşar | 1782–1794 | |||
Məhəmməd-Hüseyn xan Əmirli-Avşar | 1794–1799 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Xoy xanlarının siyahısı | ||||
Dünbililər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Şahbaz xan Dünbili | Mürtəzaqulu xanın oğlu | 1747–1763 |
| |
Əhməd xan Dünbili | Mürtəzaqulu xanın oğlu | 1763–1786 |
| |
Hüseynqulu xan Dünbili | Əhməd xan Dünbili[86][87] nin oğlu | 1786–1798 | ||
Cəfərqulu xan Dünbili | Əhməd xan Dünbilinin oğlu | 1798–1806 |
|
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Qarabağ xanlarının siyahısı | ||||
Cavanşirlər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Pənahəli xan | İbrahimxəlil ağa Cavanşir | 1747–1763 |
| |
Mehrəli bəy Sarıcalı-Cavanşir | Pənahəli xanın oğlu | 1762–1763 | ||
İbrahimxəlil xan | Pənahəli xanın oğlu | 1763–1806 | ||
Mehdiqulu xan Cavanşir | İbrahimxəlil xanın oğlu | 1806–1822 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Qaradağ xanlarının siyahısı | ||||
Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Kazım xan Qaradağlı | Məhəmmədqasım xanın oğlu | 1747–1763 |
| |
Mustafaqulu xan Qaradağlı | Kazım xan Qaradağlının oğlu | 1763–1782 | ||
İsmayıl xan Qaradağlı | Mustafaqulu xan Qaradağlının oğlu | 1782–1783 | ||
Nəcəfqulu xan Qaradağlı | Kazım xan Qaradağlının oğlu | 1783–1786 | ||
Mustafaqulu xan Qaradağlı | Kazım xan Qaradağlının oğlu | 1786–1791 | ||
İsmayıl xan Qaradağlı | Mustafaqulu xan Qaradağlının oğlu | 1791–1797 | ||
Abbasqulu xan Qaradağlı | Mustafaqulu xan Qaradağlının oğlu | 1797–1813 | ||
Məhəmmədqulu xan Qaradağlı | Mustafaqulu xan Qaradağlının oğlu | 1813–1828 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Qəzvin xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Pənah xan Əmmarlı | 1747–1764 |
| ||
Rüstəm xan Əmmarlı | 1764–1788 | |||
İbrahim xan Əmmarlı |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Quba xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Hüseyn xan | 1680–1694 | |||
Sultan Əhməd xan | 1694–1718 | |||
I Surxay xan Qaziqumuxlu | 1718–1726 | |||
Hüseynəli xan | Sultan Əhməd xanın oğlu | 1726–1758 |
| |
Fətəli xan Qubalı | Hüseynəli xanın oğlu | 1758–1789 | ||
Əhməd xan Qubalı | Fətəli xan Qubalının oğlu | 1789–1791 | ||
Şeyxəli xan | Fətəli xan Qubalının oğlu | 1791–1806 | ||
II Mirzə Məhəmməd xan | Məlik Məhəmməd xanın oğlu | 1809–1810 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Maku xanlarının siyahısı | ||||
Bayatlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Əhməd xan Bayat | 1747–1778 |
| ||
Hüseyn xan Bayat | 1778–1822 |
| ||
Həsən xan Bayat | 1778–1822 |
| ||
Əli xan Bayat | 1822–1866 | |||
Hacı İsmayıl xan Bayat | 1866–1899 | |||
Teymur Paşa xan | Əli xan Sərdarın oğlu | 1899–1922 | ||
Murtuzaqulu xan Bayat | Teymur Paşa xanın oğlu | 1922–1923 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Marağa xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Əliqulu xan Müqəddəm |
| |||
Hacı Əliməhəmməd xan Müqəddəm | ||||
Əhməd xan Müqəddəm | Hacı Əliməhəmməd xan Müqəddəmin oğlu | 1763–1797 | ||
Cəfərqulu xan Müqəddəm | Əhməd xan Müqəddəmin oğlu | 1797–1811 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Mərənd xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Məhəmmədrza xan Mərəndi | (1747-?) |
| ||
Nəzərəli xan Mərəndi | Məhəmmədəzim xan oğlu | (?-1828) |
|
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Salyan xanlarının siyahısı | ||||
Rüdbarilər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Həsən bəy | 1729-? | |||
Əhməd xan | ?-1748 | |||
İbrahim xan | 1748–1757 | |||
Kəlbəli sultan | 1757–1768 | |||
Qubad sultan | Kəlbəli sultanın oğlu | 1768–1782 | ||
Şeyxəli xan | Fətəli xanın oğlu | 1782–1791 |
| |
Həsən ağa Qubalı | 1791–1796 (naib)[88] |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Sərab xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Əli xan Şəqaqi | 1747–1786 | Sərab xanlığının qurucusudur. | ||
Sadıq xan Şəqaqi | 1786–1800 | |||
Cahangir xan Şəqaqi | 1800–1822 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Şəki xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Hacı Çələbi xan | Qurban bəyin oğlu | 1747–1755 | Şəki xanlığının qurucusudur. | |
Ağakişi bəy | Hacı Çələbi xanın oğlu | 1755–1759 | ||
Məhəmmədhüseyn xan Müştaq | Hacı Çələbi xan oğlu Həsən ağanın oğlu | 1759–1780 | ||
Hacı Əbdülqadir xan | Hacı Çələbi xanın oğlu | 1780–1783 | ||
Məhəmmədhəsən xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1783–1795 | ||
Səlim xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1795–1797 | ||
Məhəmmədhəsən xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1797–1805 | ||
Fətəli xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1805–1805 | ||
Səlim xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1805–1806 | ||
Fətəli xan | Məhəmmədhüseyn xanın oğlu | 1806–1806 | ||
Cəfərqulu xan Xoyski | Əhməd xan[86] & Şahbaz xan[89] | 1806–1814 | ||
İsmayıl xan Xoyski | Cəfərqulu xan Xoyskinin oğlu | 1814–1819 | ||
Hüseyn xan | Səlim xanın oğlu | 1826–1826 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Şirvan xanlarının siyahısı | ||||
sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Hacı Məhəmmədəli xan | Sufi Nəbinin oğlu | 1748–1765 | Şirvan xanlığının qurucusudur. | |
Ağası xan | Allahverdi bəy Sərkərin oğlu | 1765–1768 | ||
Fətəli xan Qubalı | Hüseynəli xanın oğlu | 1768–1769 | ||
Abdulla bəy | 1769–1770 | |||
Eldar bəy | 1770–1773 | |||
Fətəli xan Qubalı | 1773–1786 | |||
Ağası xan | Allahverdi bəy Sərkərin oğlu | 1778–1786 | ||
Əsgər xan Xançobanlı | Məhəmmədsəid xanın oğlu | 1786–1789 | ||
Qasım xan Xançobanlı | Məhəmmədsəid xan Xançobanlının oğlu | 1789–1792 | ||
Mustafa xan | Ağası xanın oğlu | 1792–1820 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Talış xanlarının siyahısı | ||||
Talışxanovlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Seyid Abbas xan | 1747–1749 | Talış xanlığının qurucusudur. | ||
Cəmaləddin Mirzə bəy | Seyid Abbas xanın oğlu | 1749–1786 | ||
Mir Mustafa xan | Cəmaləddin Mirzə bəyin oğlu | 1786–1812 | ||
Mir Həsən xan | Mir Mustafa xanın oğlu | 1812–1826 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Təbriz xanlarının siyahısı | ||||
Əfşarlar & Dünbililər sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Əmiraslan xan Qırxlı-Avşar | Şahbaz bəyin oğlu | 1747–1748 | Təbriz xanlığının qurucusudur. | |
Fətəli xan Əfşar | Əlimərdan xanın oğlu | 1748–1763 | ||
Nəcəfqulu xan Dünbili | Şahbaz bəyin oğlu | 1763–1784 | ||
Xudadad xan Dünbili | Nəcəfqulu xan Dünbilinin oğlu | 1784–1788 | ||
Nəcəfqulu xan Dünbili II | 1788–1787 | |||
Hüseynqulu xan Dünbili | Əhməd xan[86][90] ın oğlu | 1797–1798 | ||
Əhməd xan Müqəddəm | Hacı Əliməhhəmməd xan Müqəddəmin oğlu | 1798–1805 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Urmiya xanlarının siyahısı | ||||
Əfşarlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Fətəli xan Əfşar | Əlimərdan xanın oğlu | 1747–1748 | Urmiya xanlığının qurucusudur. | |
Mehdi xan Qasımlı-Avşar | 1748–1749 | |||
Azad xan Əfqan | Süleyman xanın oğlu | 1749–1757 | ||
Fətəli xan Əfşar | Əlimərdan xanın oğlu | 1757–1762 | ||
Rüstəm xan Qasımlı-Avşar | 1762–1763 | |||
Bağır xan Qasımlı-Avşar | 1763–1763 | |||
Rzaqulu xan Qasımlı-Avşar | Məhəmmədmusa xanın oğlu | 1763–1772 | ||
İmamqulu xan Qasımlı-Avşar | Rzaqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1772–1783 | ||
Məhəmmədqulu xan Qasımlı-Avşar | Rzaqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1784–1795 | ||
Qasım xan Qasımlı-Avşar | Rzaqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1795–1796 | ||
Mustafa xan Qasımlı-Avşar | 1796–1797 | |||
Məhəmmədqulu xan Qasımlı-Avşar | Rzaqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1797–1797 | ||
Hüseynqulu xan Qasımlı-Avşar | İmamqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1797–1821 | ||
Nəcəfqulu xan Qasımlı-Avşar | Hüseynqulu xan Qasımlı-Avşarın oğlu | 1821–1865 |
Azərbaycan xanlıqları | ||||
---|---|---|---|---|
Azərbaycan xanlarının siyahısı | ||||
Zəncan xanlarının siyahısı | ||||
Əfşarlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Zülfüqar xan Əmirli-Avşar | Məhəmməd xanın oğlu | 1747–1780 |
| |
Əli xan Zayirli-Avşar | Zülfüqar xan Əmirli-Avşarın oğlu | 1780–1782 | ||
Abdulla xan Usanlı-Avşar | 1782–1797 | |||
Əmənulla xan Avşar | 1797–1810 |
Oğuz türklərinin boyu[91][92][93][94] | ||||
---|---|---|---|---|
Bayat boyu | ||||
Qacarlar | ||||
Qovanlı oymağı | ||||
Qacarlar sülaləsinin şəcərəsi | ||||
Qacarlar sülaləsi | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Astrabad hakimi (1722–1789) | ||||
Fətəli xan Qovanlı-Qacar | Şahqulu xanın oğlu | 1722–1747 | Səfəvi İmperiyasının baş vəziri 1722–1726 | |
Məhəmmədhəsən xan Qovanlı-Qacar | Fətəli xan Qacarın oğlu | 1747–1759 | ||
Ağa Məhəmməd şah | Məhəmmədhəsən xan Qovanlı-Qacarın oğlu | 1759–1789 | ||
Qacarlar dövləti (1789–1925) | ||||
Ağa Məhəmməd şah | Məhəmmədhəsən xan Qovanlı-Qacarın oğlu | 1789–1797 | Tacqoyması mart 1796 | |
Fətəli şah | Hüseynqulu xan Qovanlı-Qacarın oğlu | 1797–1834 | ||
Məhəmməd şah | Abbas mirzə Qovanlı-Qacarın oğlu | 1834–1848 | ||
Nasirəddin şah | Məhəmməd şahın oğlu | 1848–1896 | ||
Müzəffərəddin şah | Nasirəddin şahın oğlu | 1896–1907 | ||
Məhəmmədəli şah | Müzəffərəddin şahın oğlu | 1907–1909 | ||
Sultan Əhməd şah Qacar | Məhəmmədəli şahın oğlu | 1909–1925 |
Statusu: Demokratik respublika | ||||
---|---|---|---|---|
İdarəetmə forması: Parlament respublikası | ||||
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının Rəyasət Heyətinin sədri | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə | Axund Hacı Molla Ələkbər Rəsulzadənin oğlu | 1918–1920 | vəzifə təsis edilib (Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin banisi) |
Statusu: Sosialist Respublika | ||||
---|---|---|---|---|
İdarəetmə forması: birpartiyalı sosialist respublika | ||||
Azərbaycan Milli Hökumətinin Prezidenti | ||||
Azərbaycan Demokrat Firqəsinin sədri | ||||
Şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
Seyid Cəfər Pişəvəri (Seyid Cəfər Mir Cavad oğlu Pişəvəri) | Mir Cavad ağa Pişəvərinin oğlu | 1945–1946 | vəzifə təsis edilib (Azərbaycan Milli Hökumətinin banisi) |
<ref>
etiketi; "Azərbaycan tarixi" adı bir neçə dəfə müxtəlif məzmunla verilib
pp 199-200(Eldiguizds or Ildegizds): "The Elgiguzids or Ildegizds were a Turkish Atabeg dynasty who controlled most of Azerbaijan(apart from the region of Maragha held by another Atabeg line, the Ahamadilis), Arran and northern Jibal during the second half the twelfth century when the Great Seljuq Sultane of Western Persia and Iraq was in full decay and unable to prevent the growth of virtually independent powers in the province", pp 199-200: "Eldiguz (Arabic-Persian sources write 'y.l.d.k.z) was originally a Qipchaq military slave", pp199-200: "The historical significance of these Atabegs thus lies in their firm control over most of north-western Persia during the later Seljuq periodand also their role in Transcaucasia as champions of Islamagainst the resurgent Bagtarid Kings". pp 199: "In their last phase, the Eldiguzids were once more local rulers in Azerbaijan and eastern Transcaucasia, hard pressed by the aggressive Georgians, and they did not survive the troubled decades of the thirteenth century".
Tsar is also mentioned on the sad occasion of the first invasion by Tamerlane in 1386; its fortress were taken and the family of Hasan Dopian was put to the sword.
Nādr, an Afshārid Turkmen from northern Khorāsān, was eventually able to reunite Iran, a process he began on behalf of the Ṣafavid prince Ṭahmāsp II (reigned 1722–32), who had escaped the Afghans.
Born in November 1688 into a humble pastoral family, then at its winter camp in Darra Gaz in the mountains north of Mashad, Nāder belonged to a group of the Qirqlu branch of the Afšār Turkmen. ... Soon after his coronation, he sent an embassy to the Ottomans (Maḥmud I, r. 1730-54) carrying letters in which he explained his concept of the “Jaʿfari maḏhab” and recalled the common Turkmen origins of himself and the Ottomans as a basis for developing closer ties.
His father was of lowly but respectable status, a herdsman of the Afshar tribe ... The Qereqlu Afshars to whom Nader's father belonged were a semi-nomadic Turcoman tribe settled in Khorasan in north-eastern Iran ... The tribes of Khorasan were for the most part ethnically distinct from the Persian-speaking population, speaking Turkic or Kurdish languages. Nader's mother tongue was a dialect of the language group spoken by the Turkic tribes of Iran and Central Asia, and he would have quickly learned Persian, the language of high culture and the cities as he grew older. But the Turkic language was always his preferred everyday speech, unless he was dealing with someone who knew only Persian.
Исторически сложились этнографические группы А., отличавшиеся некоторыми особенностями в хозяйстве, культуре и быту: айрумы, карапапахи, падары, шахсевены, карадагцы, афшары и др. ... Афшары расселены по всему Ирану. Занимаются полукочевым скотоводством.